Bán đất trái thẩm quyền lấy tiền xây dựng nông thôn mới
Tòa án Nhân dân tỉnh Hải Dương xét xử sơ thẩm vụ án hình sự đối với các bị cáo: Quách Văn Hưng (tên gọi khác Quách Thành Hưng, sinh năm 1971, trú tại khu Thượng, cựu Chủ tịch UBND xã Tráng Liệt), Trần Văn Tuấn (tên gọi khác Trần Tuấn Hảo, sinh năm 1959, trú tại khu Hạ, nguyên cán bộ UBND thị trấn Kẻ Sặt), Phạm Mạnh Kim ( sinh năm 1983 ở khu Trung, nguyên công chức địa chính xã Tráng Liệt).
Cả ba cùng ở thị trấn Kẻ Sặt, Bình Giang, liên quan đến hoạt động bán, đổi 15 lô đất trái thẩm quyền xảy ra trong thời gian từ năm 2012 - 2018.
Theo cáo trạng, từ năm 2011 - 2019, Hưng là Chủ tịch UBND xã Tráng Liệt (nay là UBND thị trấn Kẻ Sặt).
Năm 2011, UBND xã Tráng Liệt có kế hoạch tu sửa, xây dựng các công trình trên địa bàn để xây dựng nông thôn mới nhưng ngân sách địa phương có hạn.
Vì muốn đẩy nhanh tiến độ xây dựng, cuối năm 2011, Hưng thảo luận trong tập thể Đảng ủy, HĐND, UBND xã về việc tìm nguồn kinh phí ngoài ngân sách để chi cho hoạt động này.
Cũng thời điểm này, UBND huyện Bình Giang quyết định chuyển trụ sở Trường THCS Tráng Liệt (nay là Trường THCS thị trấn Kẻ Sặt) có địa chỉ tại đường Âu Cơ đến địa điểm mới; giao UBND xã Tráng Liệt làm thủ tục bàn giao trụ sở Trường THCS cũ cho Trường Mầm non của xã (nay là Trường Mầm non thị trấn Kẻ Sặt) quản lý, sử dụng.
Sau khi nhận bàn giao, Hưng chỉ đạo Kim (lúc này là công chức địa chính) kiểm tra thực trạng các thửa đất liền kề giữa Trường THCS Tráng Liệt cũ với khu nhà dân gần đó thuộc cánh đồng Ngái, khu Hạ.
Kết quả là các thửa đất trên là đất ao, đất xây dựng cơ bản, đất chuyên dùng khác (sân tập thể dục của trường) chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng thành đất ở.
Biết UBND xã không có thẩm quyền giao đất ở với diện tích này nhưng Hưng vẫn quyết định bán đất cho các hộ dân xây dựng nhà ở.
Thực hiện chỉ đạo của Hưng, Kim tiến hành đo đạc, tính toán, chia các khu đất này thành 15 lô có mặt tiền mỗi lô rộng từ 4 - 5m và rao bán.
Từ năm 2012 - 2014, các hộ dân đã gặp Hưng để mua 13 lô đất. Hưng trực tiếp trao đổi, thỏa thuận giá mua bán đối với từng vị trí lô đất từ 700 triệu đồng đến 1 tỷ đồng/lô.
Các hộ muốn mua đất phải đặt cọc trước từ 300 - 500 triệu đồng/lô. Số tiền còn lại nộp hết khi UBND xã giao đất trên thực địa để các hộ làm nhà ở.
Hưng tiếp tục chỉ đạo Tuấn là cán bộ văn phòng, kiêm thủ quỹ xã trực tiếp thu tiền của các hộ. Tổng số tiền các đối tượng thu của 13 hộ mua 13 lô đất trên là 7,32 tỷ đồng, với diện tích hơn 1.638 m2.
Số tiền này, các đối tượng không đưa vào ngân sách nhà nước mà tự quản lý, theo dõi và chi vào các hoạt động của địa phương theo chỉ đạo của Hưng.
Ngoài việc bán 13 lô đất trên, Hưng, Tuấn, Kim còn tiến hành đổi cho 2 hộ dân diện tích đất ở vị trí khác lấy 2 lô đất trong khu vực rao bán.
Trong tổng số 15 lô đất bán, đổi trái thẩm quyền, hiện nay đã có 14 gia đình xây nhà để ở. Đến nay, các hộ dân trên vẫn chưa được cơ quan chức năng có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Nhằm hợp thức hóa việc giao, bán đất trái thẩm quyền cho các hộ dân, cuối năm 2013, Hưng chỉ đạo Kim lập dự thảo quy hoạch chuyển đổi mục đích sử dụng đất, quy hoạch khu dân cư mới đường Âu Cơ tại khu vực cánh đồng Ngái với diện tích gần 1.600 m2.
Nội dung này có trong báo cáo công tác quản lý đất đai năm 2013, kế hoạch sử dụng đất đai năm 2014 trình Kỳ họp thứ 6, HĐND xã Tráng Liệt khóa XVIII thông qua nhưng sau đó không được trình lên cấp trên để phê duyệt.
Đến các năm 2018, 2019, các hộ dân đề nghị UBND xã Tráng Liệt làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Trước việc này, Hưng trao đổi với ông Nguyễn Văn Hùng (nguyên Chủ tịch UBND xã Tráng Liệt, nhiệm kỳ 2007 – 2011, nguyên Chủ tịch HĐND xã Tráng Liệt, nhiệm kỳ 2011 - 2015) đã nghỉ hưu và được ông Hùng đồng ý ký vào giấy xác nhận quyền sử dụng đất cấp cho 6 lô.
Các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được ký có thời gian thể hiện từ năm 2007 - 2011.
Việc làm này nhằm mục đích đẩy thời gian giao đất về thời điểm trước đó để sau này Hưng sẽ ký, trình các giấy tờ, thủ tục đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân được giao đất trái thẩm quyền.
Các bị cáo bán đất, thu tiền phục vụ mục đích chung
Trong vụ án này, Hưng giữ vai trò là người chỉ đạo, thực hành và phải chịu trách nhiệm về việc giao, bán, chuyển nhượng đất trái thẩm quyền cho 15 hộ dân. Tuấn, Kim đồng phạm với vai trò giúp sức.
Theo nhận định của chủ tọa phiên tòa, hành vi phạm tội của các bị cáo vi phạm quy định về quản lý đất đai của Nhà nước, gây thiệt hại cho các hộ dân, ảnh hưởng đến tình hình an ninh, trật tự tại địa bàn.
Các bị cáo tuy thu tiền của dân nhưng không có động cơ chiếm đoạt làm tài sản riêng mà phục vụ mục đích chung của địa phương. Các bị cáo thành khẩn khai báo, nhận tội, có ý thức khắc phục hậu quả.
Với hành vi phạm tội trên, Hội đồng xét xử Tòa án Nhân dân tỉnh Hải Dương đã tuyên phạt các bị cáo: Hưng 5 năm 6 tháng tù, Tuấn 5 năm tù, Kim 4 năm tù cùng về tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai.
Đối với các hộ dân đã mua, đổi đất, các cơ quan chức năng của địa phương có trách nhiệm giải quyết theo quy định. Một số trường hợp liên quan đến vụ án sẽ tiếp tục được cơ quan chức năng xác minh./.