Công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật thời gian qua vẫn còn một số tồn tại, hạn chế
Văn phòng Chính phủ vừa ban hành Thông báo số 378/TB-VPCP ngày 13/8/2024 kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị quán triệt, triển khai thi hành một số luật, nghị quyết của Quốc hội khóa XV.
Thông báo nêu rõ: Tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV đã thông qua 11 luật, 02 nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc thù cho thành phố Đà Nẵng và tỉnh Nghệ An và 09 nghị quyết về điều hành phát triển kinh tế - xã hội.
Các luật, nghị quyết này, đặc biệt là Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Các tổ chức tín dụng đều là các văn bản quan trọng, nhiều chính sách mới, đột phá, góp phần tiếp tục hoàn thiện thể chế, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đáp ứng yêu cầu quản lý, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Công tác triển khai thi hành các luật, nghị quyết đã có nhiều chuyển biến tích cực. Với tinh thần trách nhiệm cao, Chính phủ đã phối hợp với Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan liên quan chủ động, quyết liệt khắc phục mọi khó khăn, thách thức, nhất là sức ép về tiến độ, khối lượng công việc, nỗ lực khẩn trương sớm triển khai thi hành luật, nghị quyết.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, cơ quan ngang bộ chủ động phối hợp ngay từ đầu với các cơ quan của Quốc hội trong quá trình soạn thảo; kỷ luật, kỷ cương được siết chặt, trách nhiệm trong công tác tổ chức thi hành pháp luật được xác định rõ ràng, hiệu quả.
Thường trực Chính phủ, Chính phủ thường xuyên thảo luận, cho ý kiến các đề nghị, dự án luật, dự thảo nghị quyết; chủ động báo cáo cấp có thẩm quyền các vấn đề phát sinh để có phản ứng chính sách phù hợp với yêu cầu thực tiễn; tăng cường làm việc với các bộ, ngành, địa phương để cho ý kiến, chỉ đạo về những vấn đề phức tạp, còn có ý kiến khác nhau trong từng dự án luật, dự thảo nghị quyết.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm, chỉ đạo sát sao các bộ, ngành, địa phương trong việc bảo đảm nguồn lực cho công tác triển khai thi hành luật, nghị quyết; tập trung nguồn lực đẩy nhanh tiến độ soạn thảo, ban hành văn bản quy định chi tiết; đổi mới công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, đẩy mạnh công tác truyền thông chính sách.
Đặc biệt, ngày 18/5/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 56/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 55/2011/NĐ-CP ngày 04/7/2011 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của tổ chức pháp chế.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật thời gian qua vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Một số bộ, ngành, địa phương chưa quan tâm đúng mức và tương xứng với tính chất, mức độ của công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật; tình trạng chậm ban hành văn bản quy định chi tiết vẫn chưa được giải quyết triệt để; công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật và pháp điển quy phạm pháp luật chưa được triển khai mạnh mẽ...
Sớm xây dựng, ban hành các văn bản quy định chi tiết luật, nghị quyết
Nhằm tiếp tục phát huy các kết quả đã đạt được, khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, trong thời gian tới, các đồng chí Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cần phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu với tinh thần quyết tâm cao, nỗ lực lớn, "chỉ bàn làm, không bàn lùi".
Việc phân công phải bảo đảm rõ việc - rõ người - rõ trách nhiệm - rõ kết quả và có cơ chế khen thưởng, kỷ luật kịp thời, trong đó tập trung thực hiện nghiêm và có hiệu quả một số nhiệm vụ trọng tâm sau đây:
Bám sát những yêu cầu, nhiệm vụ cụ thể về triển khai đối với từng luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ 7, khẩn trương ban hành các Kế hoạch triển khai thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội; bố trí nguồn lực, chuẩn bị các điều kiện bảo đảm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Tuân thủ nghiêm Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, sớm xây dựng, ban hành các văn bản quy định chi tiết luật, nghị quyết đã có hiệu lực và sẽ có hiệu lực trong thời gian tới, nhất là văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ 7 để kịp thời có hiệu lực cùng với luật, nghị quyết, bảo đảm tính khả thi, thống nhất, đồng bộ, không để chồng chéo, phát sinh vướng mắc, điểm nghẽn.
Thủ tướng yêu cầu tăng cường quán triệt, giới thiệu nội dung của luật, nghị quyết
Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu tăng cường quán triệt, phổ biến, giới thiệu các chính sách, nội dung của luật, nghị quyết và các văn bản quy định chi tiết thi hành để các cơ quan, tổ chức, người dân, doanh nghiệp hiểu đúng, đầy đủ các quy định.
Siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu và cá nhân cán bộ, công chức, gắn với tăng cường giám sát, kiểm tra nhằm phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn kịp thời và kiên quyết xử lý các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong thi hành pháp luật; khắc phục tình trạng đùn đẩy, né tránh, thiếu trách nhiệm trong một bộ phận cán bộ, công chức.
Chủ động rà soát, xử lý các vướng mắc, bất cập phát sinh, nhất là các bất cập liên quan đến thủ tục hành chính, giảm phiền hà và chi phí tuân thủ đối với người dân, doanh nghiệp.
Tiếp tục thực hiện rà soát theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo rà soát, xử lý vướng mắc trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật để phát hiện vướng mắc, bất cập trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật theo yêu cầu tại Nghị quyết số 93/NQ-CP ngày 18/6/2024 của Chính phủ; kịp thời tháo gỡ điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực, thúc đẩy hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh, trước mắt tập trung tháo gỡ các vướng mắc ở tầm luật như: Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư, Luật Quy hoạch, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công… đặc biệt là các vấn đề liên quan đến phân cấp, phân quyền, cắt giảm thủ tục hành chính, tạo sự linh hoạt, chủ động trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và chính quyền địa phương.
Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ động ban hành Kế hoạch triển khai thi hành các luật, nghị quyết trên địa bàn; tập trung rà soát, nghiên cứu, chuẩn bị điều kiện cần thiết và tổ chức thực hiện các thẩm quyền, nhiệm vụ được giao, nhất là những thẩm quyền, nhiệm vụ mới được bổ sung trong các luật, nghị quyết của Quốc hội, cơ chế, chính sách thí điểm, đặc thù được áp dụng tại địa phương.
Chủ động xử lý theo quy định của pháp luật đối với những vấn đề phát sinh tại địa phương trong quá trình thi hành luật, nghị quyết; kịp thời báo cáo, đề xuất phương án đối với những vấn đề có vướng mắc để cơ quan có thẩm quyền tổng hợp, xem xét, xử lý và nghiên cứu sửa đổi, bổ sung quy định trong trường hợp cần thiết.
Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nghiên cứu tổ chức hội nghị hoặc cách thức phù hợp để quán triệt, triển khai nội dung luật, nghị quyết, tập trung vào những nhiệm vụ, quyền hạn được giao cho chính quyền địa phương thực hiện, trong đó có việc ban hành văn bản quy định chi tiết.
Nâng cao hiệu quả công tác phối hợp trong tổ chức triển khai thi hành pháp luật
Nhằm nâng cao hiệu quả công tác phối hợp trong tổ chức triển khai thi hành pháp luật, Chính phủ đề nghị: Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Chính phủ ngay từ giai đoạn đầu trong công tác xây dựng pháp luật, trao đổi, thảo luận dân chủ về những vấn đề có ý kiến khác nhau, phối hợp để bảo đảm tính khả thi các quy định giao quy định chi tiết trong các dự án luật, pháp lệnh gắn với các điều kiện tối thiểu về thời gian, nguồn lực.
Tăng cường hoạt động giám sát trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật, kịp thời phát hiện những nội dung trái pháp luật, những vi phạm để kiến nghị biện pháp xử lý phù hợp.
Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên tham gia xây dựng, đóng góp ý kiến đối với việc xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết của Quốc hội; tham gia phổ biến giáo dục pháp luật cho Nhân dân bằng các hình thức phù hợp theo quy định của pháp luật; vận động các tầng lớp Nhân dân thực hiện luật, nghị quyết; tăng cường hoạt động giám sát, phản biện xã hội đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật có liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, quyền và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao tiếp tục phối hợp chặt chẽ, kịp thời với các cơ quan của Chính phủ trong thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh; tổ chức triển khai thi hành luật, pháp lệnh, ban hành văn bản quy định chi tiết; thực hiện phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua hoạt động truy tố, xét xử và thi hành án.