QUỐC HỘI CHẤT VẤN BỘ TRƯỞNG BỘ TÀI CHÍNH NGUYỄN VĂN THẮNG

Phiên chất vấn được truyền hình, phát thanh trực tiếp để cử tri và nhân dân theo dõi.

"Hỏi nhanh, đáp gọn"

Phát biểu khai mạc phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, thực hiện Nội quy kỳ họp Quốc hội, phiên chất vấn tại Kỳ họp này tiếp tục tiến hành theo cách thức "hỏi nhanh, đáp gọn", người trả lời chất vấn có thời gian không quá 5 phút phát biểu về vấn đề thuộc lĩnh vực chất vấn trước khi Quốc hội tiến hành chất vấn.

Mỗi lượt, Chủ tọa phiên họp sẽ mời 3 đại biểu đặt câu hỏi. Mỗi đại biểu Quốc hội nêu chất vấn không quá 1 phút và mỗi đại biểu chỉ tập trung vào 1 vấn đề tâm đắc nhất.

Như vậy sẽ có nhiều đại biểu Quốc hội được chất vấn và tạo điều kiện thuận lợi cho các Bộ trưởng theo dõi, ghi chép, tổng hợp, trả lời đầy đủ các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm.

Thời gian trả lời không quá 3 phút mỗi câu hỏi, đại biểu Quốc hội được quyền tranh luận với người trả lời chất vấn, thời gian không quá 2 phút.

Các Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Trưởng ngành liên quan sẽ tham gia giải trình, làm rõ hơn những vấn đề chất vấn của đại biểu Quốc hội.

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, tại phiên thảo luận về kinh tế - xã hội ngày 17,18/6/2025, Bộ trưởng Tài chính đã giải trình một số nội dung liên quan đến lĩnh vực chất vấn, đề nghị các vị đại biểu tránh nêu trùng lặp nội dung, nếu thấy cần thiết thì mới đặt lại câu hỏi chất vấn.

Theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Kỳ họp thứ 9 đang diễn ra với khí thế quyết tâm, đổi mới, tinh thần trách nhiệm rất cao của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan có liên quan; được cử tri và Nhân dân theo dõi, phấn khởi, đồng tình, kỳ vọng đặc biệt là đối với việc thực hiện việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính, xây dựng tổ chức chính quyền ‎địa phương 2 cấp; thể chế hóa và thực hiện các chủ trương của Đảng, nhất là 4 Nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị, được coi là "bộ tứ trụ cột", tạo động lực mạnh mẽ đưa đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển, thịnh vượng, hùng cường của dân tộc.

Trên tinh thần đó, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị các vị đại biểu Quốc hội bám sát các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, ‎Quốc hội, Chính phủ và phạm vi nội dung chất vấn của kỳ họp này để đánh giá khách quan, kỹ lưỡng những kết quả, thành tựu đạt được, những khó khăn, thách thức, cơ hội; phân tích đúng mức, sâu sắc và hiến kế, đề xuất các giải pháp, nhiệm vụ đột phá, sát thực tiễn, khả thi, hiệu quả cao, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong giai đoạn mới.

Nhấn mạnh, phát huy thành công của các phiên chất vấn trước đây cùng với tinh thần đổi mới, dân chủ, khí thế mới, quyết tâm mới của kỳ họp này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tin tưởng rằng, với trí tuệ, tinh thần trách nhiệm cao, các vị đại biểu Quốc hội và các thành viên Chính phủ sẽ tạo nên một phiên chất vấn và trả lời chất vấn sôi nổi, thành công, góp phần đưa hoạt động chất vấn ‎ngày càng trở thành điểm nhấn quan trọng của kỳ họp, đáp ứng ‎sự mong đợi của cử tri, Nhân dân và của chính các vị đại biểu Quốc hội.

Sau phát biểu mở đầu phiên chất vấn của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất thuộc lĩnh vực tài chính.

Phát biểu đầu phiên chất vấn, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trân trọng cảm ơn các vị đại biểu Quốc hội đã quan tâm lựa chọn chất vấn về hoạt động của ngành Tài chính.

Theo Bộ trưởng, năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng là năm cuối về đích của kế hoạch năm năm 2021-2025 nhằm tăng tốc bứt phá với mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên để tạo nền tảng vững chắc cho tăng trưởng hai con số, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới phát triển.

Đồng thời cũng là năm nước ta triển khai nhiều chủ trương lớn, chiến lược, nhất là cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy, xây dựng chính quyền địa phương hai cấp, bộ tứ trụ cột về khoa học công nghệ, kinh tế tư nhân, hội nhập quốc tế, xây dựng và thi hành pháp luật.

Nhấn mạnh khối lượng nhiệm vụ cần triển khai là rất lớn, rất cấp bách, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn, phức tạp, khó lường từ bên ngoài, Bộ trưởng Bộ Tài chính trân trọng cảm ơn sự quan tâm chỉ đạo sát sao, thường xuyên của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, sự ủng hộ, phối hợp chặt chẽ của các cơ quan của Quốc hội, các vị đại biểu Quốc hội, sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời, hiệu quả của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương.

“Nhờ đó, trong bối cảnh khó khăn nêu trên, toàn ngành Tài chính đã chủ động, tích cực triển khai đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, kịp thời, hiệu quả các nhiệm vụ được giao, nhất là trong điều hành chính sách tài khóa, hoàn thiện thể chế pháp luật và đã đạt được nhiều kết quả rõ nét, đóng góp vào những thành tựu chung của đất nước” - Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nêu rõ.

Theo Bộ trưởng, nền kinh tế tiếp tục đạt được nhiều kết quả quan trọng, khá toàn diện với nhiều điểm sáng, nổi bật trong bức tranh chung của thế giới, khu vực. Các hoạt động kinh tế xã hội ngày càng sôi động hơn, người dân, doanh nghiệp gia tăng niềm tin và triển vọng vào tăng trưởng của nền kinh tế.

Các chỉ tiêu, chỉ số quan trọng về tăng trưởng, lạm phát, xuất khẩu, đầu tư tiêu dùng doanh nghiệp ngày càng tích cực hơn, tốt hơn so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, nền kinh tế vẫn phải tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhất là từ bên ngoài, tạo áp lực không nhỏ đến các động lực tăng trưởng truyền thống về đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu. 

Trong khi các động lực tăng trưởng mới mặc dù đang được triển khai rất quyết liệt nhưng vẫn đang ở trong giai đoạn đầu, cần thời gian để phát huy hiệu quả hơn nữa cho tăng trưởng.

“Bộ Tài chính sẽ tiếp tục triển khai quyết liệt, hiệu quả, đồng bộ hơn nữa các nhiệm vụ, giải pháp được giao, phát huy tinh thần chủ động, trách nhiệm, đổi mới sáng tạo trong công tác tham mưu, quản lý, điều hành trong thời gian tới” - Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định.

Phát biểu kết thúc nhóm vấn đề chất vấn thuộc lĩnh vực phụ trách của Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá, Phiên chất vấn đã diễn ra sôi nổi, các câu hỏi cơ bản bám sát vấn đề chất vấn, nội dung cụ thể, rõ ràng, ngắn gọn. Bộ trưởng Bộ Tài chính đã chuẩn bị kỹ lưỡng, trả lời đầy đủ, đi thẳng vào các vấn đề đại biểu đặt ra.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, tại phiên chất vấn, đã có 44 đại biểu Quốc hội đặt câu hỏi, 4 đại biểu tranh luận; còn 30 đại biểu đăng ký nhưng chưa được chất vấn do hết thời gian.

Chủ tịch Quốc hội ghi nhận ngành Tài chính đã có nhiều nỗ lực, cố gắng, góp phần quan trọng trong ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thu ngân sách tăng, các cân đối lớn được đảm bảo. 

Doanh nghiệp nhà nước tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong những ngành, lĩnh vực then chốt. Kinh tế tư nhân liên tục duy trì tốc độ tăng trưởng khá. 

Doanh nghiệp FDI đã góp phần thúc đẩy đổi mới, chuyển giao công nghệ, từng bước nâng cao năng lực sản xuất trong nước. 

Các khu công nghiệp, khu kinh tế bước đầu xây dựng chuỗi liên kết ngành, lĩnh vực, góp phần nâng cao tỷ lệ nội địa hóa và phát triển sản xuất công nghiệp quy mô lớn.

Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội cũng nêu rõ, bên cạnh những kết quả đạt được, ngành Tài chính còn những hạn chế, bất cập như nhiều đại biểu đã nêu: giải ngân vốn đầu tư công thấp; mục tiêu tăng trưởng, hoạt động đầu tư, kinh doanh còn gặp nhiều thách thức. 

Năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhà nước còn hạn chế. Đa số doanh nghiệp tư nhân có quy mô, sức cạnh tranh, kỹ năng quản trị hạn chế. 

Đơn giản hóa thủ tục hành chính, thủ tục đầu tư, phân cấp, phân quyền chưa đáp ứng yêu cầu; việc tuyên truyền thực hiện chính sách thuế, phí còn hạn chế. 

Chất lượng thu hút vốn đầu tư nước ngoài chưa cao, thiếu liên kết giữa khu vực doanh nghiệp FDI với doanh nghiệp trong nước. Hiệu quả thu hút đầu tư vào khu công nghiệp, khu kinh tế chưa đạt kỳ vọng.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính, Chính phủ, các Bộ, ngành liên quan tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, tập trung vào các vấn đề trọng tâm. 

Theo đó, cần tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính, ngân sách nhà nước; đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý thu, chi ngân sách nhà nước. 

Bố trí đủ nguồn ngân sách nhà nước để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các Nghị quyết của Bộ Chính trị về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, xây dựng pháp luật, cải cách tổ chức bộ máy, miễn, giảm học phí... theo lộ trình. 

Đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công; phân cấp, phân quyền, cải cách, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh.

Tiếp tục hoàn thiện cơ chế giám sát và đánh giá hiệu quả quản trị doanh nghiệp. Cơ cấu lại tài chính, vốn, tài sản, tinh gọn tổ chức bộ máy, nhân sự để tối ưu chi phí, nâng cao năng suất lao động. Tập trung đầu tư có trọng tâm vào ngành, lĩnh vực mũi nhọn, bền vững.

Thực hiện hiệu quả Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về kinh tế tư nhân và Nghị quyết số 198 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân. Nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ. 

Rà soát, hoàn thiện khung pháp lý về kinh doanh cá thể, khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp; truyền thông, hướng dẫn cụ thể việc xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh.

Chủ động nắm bắt, xử lý kịp thời các vướng mắc, giải quyết nhanh thủ tục đầu tư, đẩy nhanh tiến độ các dự án FDI lớn; ưu tiên các doanh nghiệp công nghệ cao, có giá trị gia tăng lớn, có kế hoạch chuyển giao công nghệ và liên kết với doanh nghiệp trong nước. 

Xử lý dứt điểm các dự án FDI gây ô nhiễm môi trường, sử dụng đất không hiệu quả, không thực hiện đúng cam kết đầu tư.

Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu hoàn thiện các quy định về khu công nghiệp, khu kinh tế. Phát triển khu công nghiệp sinh thái, khu kinh tế ven biển. 

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về khu công nghiệp, khu kinh tế. 

Nội dung chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng

Nội dung chất vấn xoay quanh giải pháp về công tác tài chính cho phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm mục tiêu tăng trưởng, làm mới động lực tăng trưởng truyền thống, xác lập, thúc đẩy động lực tăng trưởng mới; 

Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước; giải pháp hỗ trợ, thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân thành động lực quan trọng nhất của nền kinh tế; 

Giải pháp đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI); cơ chế, chính sách thúc đẩy, thu hút đầu tư, phát triển các khu công nghiệp, khu kinh tế.

Người trả lời chất vấn là Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng các Bộ: Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Xây dựng, Khoa học và Công nghệ, Ngoại giao cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.

Theo chương trình, nội dung chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng sẽ kéo dài đến đầu phiên họp chiều. 

Nội dung chất vấn Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn

Tiếp đó, Quốc hội chất vấn nhóm vấn đề thứ hai thuộc lĩnh vực Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn.

Nội dung chất vấn tập trung vào thực trạng và giải pháp phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục đại học gắn với yêu cầu tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội; 

Việc thực hiện quy định của pháp luật về dạy thêm, học thêm; 

Công tác bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; phòng, chống bạo lực học đường; bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm trong trường học.

Người trả lời chất vấn là Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long, Bộ trưởng các Bộ: Tài chính, Nội vụ, Y tế, Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Khoa học và Công nghệ, Công an cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan.

Cử tri và Nhân dân theo dõi trực tiếp phiên chất vấn sẽ "chấm điểm" Bộ trưởng

Trước đó, chiều 13/6, tại Nhà Quốc hội, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã chủ trì cuộc làm việc với các cơ quan liên rà soát công tác chuẩn bị tổ chức Phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ Chín.

Qua nghe báo cáo của các cơ quan, đơn vị, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn ghi nhận, đánh giá cao công tác chuẩn bị tổ chức Phiên chất vấn và trả lời chất vấn.

Bộ trưởng Bộ Tài chính và Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có báo cáo gửi đến các ĐBQH làm rõ các nội dung chất vấn và đưa ra được nhiều giải pháp.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, chất vấn và trả lời chất vấn là hoạt động giám sát hết sức quan trọng của Quốc hội và luôn nhận được sự quan tâm, theo dõi của đông đảo cử tri, Nhân dân cả nước. 

Do đó, các Bộ trưởng cần tiếp tục phát huy kinh nghiệm đã đăng đàn trả lời chất vấn trước đây, trả lời đúng vào trọng tâm câu hỏi chất vấn, thẳng thắn nêu rõ trách nhiệm và biện pháp khắc phục. 

Đây cũng là dịp để các bộ, ngành "quảng bá", báo cáo với cử tri và Nhân dân những việc đã làm được, những việc đang làm, hiện tại và tương lai như thế nào.

"Cử tri và Nhân dân theo dõi trực tiếp phiên chất vấn qua truyền hình, phát thanh sẽ "chấm điểm" Bộ trưởng có cầu thị, có thấy được những hạn chế của ngành mình, lĩnh vực mình phụ trách hay không? Cùng với đó, cần tập trung vào giải pháp thực hiện tới đây như thế nào, đây là vấn đề cử tri và Nhân dân rất mong đợi. Chúng ta phải làm hết trách nhiệm của mình", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Với việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong hoạt động của Quốc hội, App Quốc hội 2.0 sẽ hỗ trợ các đại biểu Quốc hội và các Bộ trưởng trong đặt câu hỏi, trả lời chất vấn. 

Tại phiên chất vấn lần này, đại biểu Quốc hội khi muốn tranh luận sẽ ấn nút trên App Quốc hội thay vì giơ biển như trước đây. 

Mỗi lượt chất vấn, Chủ tọa sẽ mời 3 đại biểu đặt câu hỏi, mỗi đại biểu chất vấn không quá 1 phút và nêu 1 câu hỏi.