Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc: Nên áp dụng thuế khoán đối với hộ kinh doanh, buôn bán nhỏ, doanh thu dưới 1 tỷ đồng

Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đã phát biểu giải trình một số nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm về vấn đề giải ngân vốn đầu tư công; thuế khoán; bảo đảm nguồn vốn đầu tư các công trình trọng điểm…

Doanh thu dưới 1 tỷ thì nên áp dụng thuế khoán

Liên quan tới vấn đề thu thuế hộ kinh doanh mà hiện nay bỏ thuế khoán, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nêu rõ: Việc bỏ thuế khoán là hết sức đúng đắn và đã được thể hiện chung trong Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, Bộ Tài chính cần nghiên cứu để tham mưu cho cấp có thẩm quyền quy định về thuế khoán theo mức doanh thu tính thuế, tạo thuận lợi cho những hộ nghèo, những hộ buôn bán nhỏ và đảm bảo vấn đề dân sinh.

Ví dụ, đối với những hộ kinh doanh buôn bán nhỏ mà doanh thu dưới 1 tỷ thì "nên khoán", vì nếu xuất hóa đơn, hộ kinh doanh sẽ rất thiệt thòi, bởi các hộ buôn bán nhỏ không có hóa đơn đầu vào. Mà không có hóa đơn đầu vào thì không được hoàn thuế. Điều này ảnh hưởng đến những người nghèo, những người yếu thế.

Phó Thủ tướng lý giải, bản chất thuế hộ có 3 khoản thuế là: Thuế môn bài (các hộ kinh doanh vẫn đóng bình thường), thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập cá nhân.

Do vậy, nếu áp dụng chính sách thuế khoán với hộ có doanh thu nhỏ thì sẽ đảm bảo thuận lợi cho cơ quan thuế, cũng như hộ kinh doanh mà không thất thu ngân sách nhà nước.

Còn đối với các hộ kinh doanh có doanh thu lớn, chẳng hạn trên 1 tỷ đồng và có địa điểm kinh doanh ổn định thì cần thu theo hóa đơn để vừa bảo đảm minh bạch, vừa chống thất thu, vừa tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh này lớn lên trở thành doanh nghiệp.

Thúc đẩy đầu tư công trở thành động lực và dẫn dắt nguồn đầu tư trong toàn xã hội

Về vấn đề giải ngân vốn đầu tư công còn thấp, hiện mới đạt 22%, điều này tác động đến tăng trưởng, giải quyết lao động... Phó Thủ tướng cho biết, những nguyên nhân liên quan đến quy định của pháp luật, vừa qua đã được Quốc hội sửa đổi trong các luật về ngân sách nhà nước, đầu thầu, đầu tư công… sắp tới những vấn đề này sẽ được giải quyết đầy đủ.

Theo Phó Thủ tướng, nguyên nhân cơ bản nhất của giải ngân vốn đầu tư công chậm trong thời gian qua là việc chuẩn bị đầu tư triển khai chậm; các cấp chính quyền, chủ đầu tư gần như không bố trí vốn chuẩn bị đầu tư dẫn đến lập dự án đầu tư chậm… chính những vẫn đề này làm ảnh hưởng tới quá trình triển khai.

Bên cạnh đó, công tác đền bù, giải phóng mặt bằng không đi trước một bước. Một vấn đề nữa là dự án chậm phê duyệt, đấu thầu mất nhiều thời gian. Trong quá trình thực hiện đầu tư thì thiếu đá, thiếu nguyên vật liệu... (đây là những vấn đề đã được giải quyết trong luật khoáng sản và những luật liên quan).

Sắp tới, Chính phủ sẽ chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố, các bộ, ngành cũng như các chủ đầu tư quan tâm những vấn đề này, thúc đẩy đầu tư công trở thành động lực và dẫn dắt nguồn đầu tư trong toàn xã hội.

Triển khai đồng bộ các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng

Về vấn đề tăng trưởng, theo Phó Thủ tướng, có ba yếu tố chính thúc đẩy tăng trưởng là: xuất khẩu, đầu tư và tiêu dùng. Thời gian qua, Chính phủ đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để thúc đẩy tăng trưởng.

Cụ thể, đối với xuất khẩu, thị trường xuất khẩu của Việt Nam hiện tập trung vào Mỹ, Châu Âu và một số thị trường khác. Hiện nay, chúng ta đang tập trung giải quyết các thách thức từ thuế tối thiểu toàn cầu; tích cực đàm phán với phía Hoa Kỳ; đồng thời tập trung tìm kiếm các thị trường mới để đảm bảo sản xuất ổn định...

Đối với lĩnh vực đầu tư gồm đầu tư công, đầu tư FDI và đầu tư tư nhân. Phó Thủ tướng cho rằng, trong bối cảnh nền kinh tế đang chuyển đổi sang mô hình tăng trưởng dựa trên năng suất lao động cao, đổi mới sáng tạo, công nghệ cao và kinh tế số, việc đổi mới toàn diện trong lĩnh vực đầu tư là cấp thiết.

Đối với tiêu dùng, thời gian qua, vừa qua Quốc hội và Chính phủ đã thực hiện nhiều giải pháp nhằm kích thích tiêu dùng như: nâng lương, chi trả cho sắp xếp bộ máy theo Nghị quyết 187, đẩy mạnh thương mại điện tử, phát triển du lịch và thương mại, đảm bảo ổn định giá tiêu dùng và giảm thuế (ví dụ: giảm thuế VAT, lệ phí ô tô, các loại phí khác và tiền thuê đất…). Đây là những yếu tố này góp phần tăng cường tiêu dùng, thúc đẩy phát triển.

Về ý kiến của đại biểu về thuế tiêu thụ đặc biệt tác động đến doanh nghiệp, Phó Thủ tướng nêu rõ: Chính phủ đã rất nỗ lực tháo gỡ khó khăn. Chẳng hạn, đối với xăng dầu, thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu hàng không đã giảm 70%, xăng dầu thông thường giảm 5%. Đối với ô tô thuộc diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, lệ phí trước bạ đã được miễn... Đây đều là những chính sách nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, đảm bảo thực hiện đúng chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Huy động tổng thể các nguồn lực để đầu tư phát triển

Về phát triển hạ tầng, Phó Thủ tướng nêu rõ: Việt Nam đang bước vào một kỷ nguyên mới, vươn mình kiến tạo những công trình thế kỷ như đường sắt cao tốc Bắc Nam, đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, các tuyến đường sắt đô thị, sân bay Long Thành, các tuyến đường bộ cao tốc...

Nhấn mạnh, nhu cầu về vốn cho những dự án này là rất lớn và phân tích rõ số vốn cần thiết để đầu tư, Phó Thủ tướng cho biết: "Chúng ta sẽ huy động nguồn lực từ FDI, PPP, ODA và từ các nguồn đầu tư khác. 

Đồng thời, sẽ kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo nợ công không vượt trần Quốc hội cho phép. Điều hành chính sách tài khóa và tiền tệ một cách hợp lý, trên tinh thần tiết kiệm, để phục vụ cho đầu tư phát triển, từ đó tăng thu ngân sách, thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước và đảm bảo an sinh xã hội".

Triển khai nhiều chính sách khoan thư sức dân

Về chính sách thuế, Phó Thủ tướng nêu rõ, chúng ta hiện đang tập trung "khoan thư sức dân", công khai, minh bạch, thúc đẩy cho sự phát triển. Chính phủ và Quốc hội đang triển khai các chính sách tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp như miễn, giảm, gia hạn thuế, minh bạch các khoản thu và áp dụng công nghệ trong thu thuế.

Có ý kiến cho rằng suất thuế của chúng ta cao, nhưng thực tế, suất thuế của Việt Nam thấp hơn mức bình quân chung của thế giới. Ví dụ, thuế VAT của chúng ta là 10%, hiện đã giảm 2% còn 8%, trong khi mức thuế VAT trung bình thế giới là 17-27%. Thuế thu nhập doanh nghiệp ở thế giới là 20-33%, Châu Á là 20-35%, nhưng ở Việt Nam chỉ cao nhất là 20% và có nhiều khoản thu chỉ 5-10%.

"Điều này cho thấy chính sách thuế của chúng ta có nhiều ưu đãi, thể hiện chính sách khoan thư sức dân".

Vấn đề đặt ra trong thời gian tới là việc tiết kiệm cả chi đầu tư và chi thường xuyên để có nguồn lực thực hiện các công trình trọng điểm, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và đảm bảo an sinh xã hội.

Đối với các dự án BT và BOT, Phó Thủ tướng nhấn mạnh: Đây là hình thức đầu tư tốt, nhưng cần tránh lạm dụng như thời gian vừa qua. Các dự án PPP cần được kiểm soát chặt chẽ về tổng mức đầu tư, công nghệ, chất lượng và hiệu quả, minh bạch.