Xây dựng Nghị định về tổ chức, hoạt động của thôn, tổ dân phố; chế độ, chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách

Bộ Nội vụ vừa ban hành văn bản 5607/BNV-VP phúc đáp đề nghị của Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk hướng dẫn một số khó khăn, vướng mắc trong thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Trong đó có nội dung về tổ chức, hoạt động của thôn, tổ dân phố. 

Hướng dẫn của Bộ Nội vụ không chỉ giải đáp riêng tỉnh Đắk Lắk mà còn là vấn đề được nhiều tỉnh, thành phố quan tâm trong quá trình vận hành mô hình mới.

Cụ thể, về tổ chức, hoạt động của thôn, tổ dân phố, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk phản ánh: Sau khi sắp xếp đơn vị hành chính của các xã, phường, có một số thôn, khu phố không còn đủ số hộ dân của một thôn/ khu phố do có sự điều chỉnh địa giới hành chính.

Như vậy, trình tự, thủ tục xây dựng Đề án ghép cụm dân cư vào thôn, tổ dân phố hiện có thực hiện thế nào? Theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 16/6/2025 thì thẩm quyền thành lập, tổ chức lại giải thể, đặt tên, đổi tên thôn thuộc thẩm quyền của HĐND cấp xã, tuy nhiên đến nay Bộ Nội vụ chưa ban hành, sửa đổi, bổ sung các Thông tư hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố cho phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp?

Bên cạnh đó, các Trưởng thôn, buôn, tổ dân phố, khu phố đến nay đã hết thời gian giữ nhiệm kỳ, Sở Nội vụ tỉnh Đắk Lắk đề nghị Bộ Nội vụ có văn bản để địa phương triển khai thực hiện.

Đang xây dựng quy định về tổ chức, hoạt động của thôn, tổ dân phố, chế độ, chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách

Về nội dung này, Bộ Nội vụ có ý kiến như sau: Luật Tổ chức chính quyền địa phương đã quy định thẩm quyền thành lập, tổ chức lại, giải thể, đặt tên, đổi tên thôn, tổ dân phố của HĐND cấp xã.

Đồng thời, để triển khai thực hiện tổ chức hoạt động của thôn, tổ dân phố trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính và thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ Nội vụ đã có văn bản số 4168/BNV-CQĐP ngày 23/6/2025, trong đó Bộ Nội vụ đã hướng dẫn xác định loại hình tổ chức cộng đồng dân cư tại đơn vị hành chính cấp xã (mới), việc chuyển đổi thôn thành tổ dân phố hoặc tổ dân phố thành thôn và việc đổi tên thôn, tổ dân phố do trùng tên.

Hiện nay, Bộ Nội vụ cũng đang xây dựng dự thảo Nghị định về tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố, trong đó có quy định về chế độ, chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách, trình Chính phủ xem xét ban hành.

Quy trình bầu cử trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố 

Về các nội dung liên quan đến quy trình bầu cử trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố được quy định tại Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở và Nghị định số 59/2023/NĐ-CP ngày 14/8/2023 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở. 

Theo Bộ Nội vụ, các quy định này đang có hiệu lực thi hành và vẫn còn phù hợp khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.