Theo Cục Thuế, Bộ Tài chính, khi hoạt động kinh doanh ngày càng mở rộng, quy mô lao động và doanh thu tăng nhanh, hộ kinh doanh sẽ đối mặt với nhiều giới hạn về pháp lý, tài chính và cơ hội hợp tác. Chuyển đổi sang doanh nghiệp vào đúng thời điểm giúp tuân thủ quy định và mở ra cánh cửa để tiếp cận thị trường rộng hơn, nâng cao uy tín và tận dụng các chính sách hỗ trợ.
Dấu hiệu hộ kinh doanh nên chuyển sang doanh nghiệp
Một số dấu hiệu cho thấy hộ kinh doanh đã đến lúc cân nhắc chuyển đổi sang doanh nghiệp:
- Quy mô lao động và doanh thu vượt ngưỡng:
Tiêu chí xác định doanh nghiệp siêu nhỏ trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản; lĩnh vực công nghiệp và xây dựng là việc sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 10 người và tổng doanh thu của năm không quá 3 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn của năm không quá 3 tỷ đồng.
Đối với doanh nghiệp siêu nhỏ trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ là việc sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 10 người và tổng doanh thu của năm không quá 10 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn của năm không quá 3 tỷ đồng.
Hiện nay, nhiều hộ kinh doanh có doanh thu hay số lao động cũng rất lớn; do vậy, cần cân nhắc chuyển đổi mô hình phù hợp khi hoạt động sản xuất kinh doanh đã mở rộng, quy mô lao động và doanh thu vượt ngưỡng tiêu chí xác định doanh nghiệp siêu nhỏ.
Nhu cầu minh bạch tài chính: Việc tham gia các hợp đồng lớn, dự án với doanh nghiệp hoặc tổ chức nước ngoài thường yêu cầu đối tác có tư cách pháp nhân và hệ thống kế toán minh bạch.
- Muốn được khấu trừ, hoàn thuế giá trị gia tăng đầu vào.
- Muốn mở rộng quy mô và ngành nghề: Một số lĩnh vực như bất động sản, tài chính, dịch vụ kiểm toán, bảo hiểm… chỉ cho phép doanh nghiệp có tư cách pháp nhân hoạt động.
- Bảo vệ tài sản cá nhân: Doanh nghiệp, đặc biệt là công ty TNHH, giúp giới hạn trách nhiệm trong phạm vi vốn góp, tránh ảnh hưởng đến tài sản cá nhân khi phát sinh rủi ro.
- Hướng tới phát triển bền vững: Nâng cấp lên doanh nghiệp là bước để xây dựng thương hiệu lâu dài, tiếp cận vốn vay ngân hàng và tham gia các chương trình hỗ trợ của Nhà nước.
So sánh chi phí - quyền lợi của hộ kinh doanh và doanh nghiệp
Tiêu chí | Hộ kinh doanh | Doanh nghiệp |
Tư cách pháp lý | Không có tư cách pháp nhân, chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của mình | Có tư cách pháp nhân, trách nhiệm giới hạn trong phạm vi vốn góp. |
Quy mô hoạt động | Từ 04/01/2021, hộ kinh doanh không bị giới hạn quy mô lao động. Tuy nhiên, quy mô hoạt động của hộ kinh doanh thường nhỏ. | Không giới hạn quy mô lao động và doanh thu. |
Thuế | Nộp thuế giá trị gia tăng và thu nhập cá nhân theo phương pháp khoán hoặc kê khai; lệ phí môn bài; một số loại thuế khác tùy ngành kinh doanh như thuế tài nguyên, bảo vệ môi trường | Nộp thuế giá trị gia tăng, thu nhập doanh nghiệp, thu nhập cá nhân và các loại thuế, phí khác theo quy định; miễn lệ phí môn bài trong một số năm đầu nếu mới chuyển từ hộ kinh doanh. |
Kế toán, hóa đơn | Chế độ kế toán đơn giản, hộ khoán có doanh thu trên 1 tỷ, hộ kê khai sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. | Áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp, lập báo cáo tài chính hàng năm, sử dụng hóa đơn điện tử theo quy định. |
Tiếp cận vốn | Khó vay vốn ngân hàng do không có tư cách pháp nhân | Dễ dàng hơn trong việc vay vốn, phát hành chứng khoán hoặc kêu gọi đầu tư. |
Hợp tác và đấu thầu | Bị hạn chế khi ký hợp đồng với các tổ chức, dự án lớn | Có thể tham gia các gói thầu, hợp đồng lớn trong và ngoài nước. |
Chính sách hỗ trợ | Ít chương trình hỗ trợ quy mô lớn | Được hưởng các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, miễn giảm thuế trong thời gian đầu. |
Chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp là quyết định chiến lược
Theo Cục Thuế, việc chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp là một quyết định chiến lược, đặc biệt khi quy mô hoạt động đã vượt mức nhỏ lẻ và định hướng phát triển dài hạn đã rõ ràng.
Cụ Thuế cho rằng, bước đi này không chỉ đáp ứng yêu cầu pháp luật mà còn giúp nâng cao uy tín, mở rộng cơ hội hợp tác và tận dụng tối đa các chính sách hỗ trợ.
Chính vì vậy, các hộ kinh doanh cần cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên thực tế kinh doanh, khả năng quản trị và mục tiêu tương lai để lựa chọn thời điểm chuyển đổi phù hợp nhất, đáp ứng linh hoạt với sự vận động của nền kinh tế./.