Lý do đề xuất rút ngắn thời hạn xét thăng quân hàm cấp úy:
Một là, theo quy định hiện hành, thời hạn xét thăng quân hàm từ thiếu úy lên trung úy là 2 năm; trung úy lên thượng úy và thượng úy lên đại úy là 3 năm.
Như vậy, trong điều kiện bình thường, sĩ quan phát triển tuần tự từ thiếu úy lên đại úy mất 8 năm và sau ít nhất 13 năm công tác (từ lúc học sĩ quan), ở tuổi ngoài 30 mới có quân hàm đại úy. Thực tế cho thấy, ở độ tuổi này sĩ quan phải làm việc với cường độ rất cao, đại đa số phải trực tại đơn vị và rất ít được về nhà nên cuộc sống gia đình vất vả cả về kinh tế và tinh thần.
Việc rút ngắn thời hạn xét thăng quân hàm sĩ quan cấp úy sẽ tạo động lực cho sĩ quan thêm yên tâm công tác, tích cực phấn đấu, nhất là giúp sĩ quan cấp úy (cùng với người thân) bớt so sánh về điều kiện sống và làm việc, công tác với bạn bè cùng lứa tuổi là cán bộ, công chức viên chức hay làm nghề tự do...
Hai là, thực tế nhiều năm qua, thu nhập của sĩ quan cấp úy thấp so với mặt bằng chung, ngoài lương thì hầu như không có khoản thu nhập nào khác, phụ cấp chức vụ và phụ cấp thâm niên của sĩ quan cấp úy rất ít (nhiều trường hợp là trợ lý, nhân viên không có phụ cấp chức vụ). Việc rút ngắn thời hạn thăng quân hàm cấp úy sẽ giúp các sĩ quan trẻ được tăng lương sớm hơn, cải thiện thu nhập, bớt một phần khó khăn.
Ba là, những năm vừa qua, số thí sinh đăng ký tuyển sinh vào các trường sĩ quan có xu hướng giảm và điều rất đáng báo động là rất ít học sinh giỏi đăng ký học sĩ quan. Nguyên nhân chủ yếu là thu nhập của sĩ quan không cao, trong khi điều kiện công tác và thời gian làm việc gò bó, vất vả, xa gia đình...
Thậm chí, có tình trạng một số học viên sĩ quan và sĩ quan trẻ còn muốn xin chuyển ngành, xuất ngũ. Thực tế này ảnh hưởng rất lớn đến mục tiêu xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, bởi nhân lực chất lượng cao là nhân tố giữ vai trò quyết định sức mạnh của mọi tổ chức. Nếu rút ngắn thời hạn xét thăng quân hàm cấp úy sẽ góp phần khắc phục được tình trạng này, tạo động lực thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao vào công tác trong Quân đội.
Ngoài ba lý do nêu trên, thực tế công việc của sĩ quan cấp úy rất vất vả, nhất là với sĩ quan giữ chức trung đội trưởng, trực tiếp quản lý, huấn luyện chiến sĩ.
Thời gian làm việc của đội ngũ “đầu binh cuối cán” gần như 24/24 giờ và kéo dài quanh năm, trừ ít ngày nghỉ phép; không chỉ trực tiếp làm công tác quản lý, chỉ huy bộ đội, mà còn phải trực tiếp huấn luyện đơn vị rất nhiều nội dung (không có chế độ phụ cấp “đứng lớp” như đối với giáo viên)...
Ba lý do chính nêu trên đã cho thấy sự cần thiết của việc rút ngắn thời hạn thăng quân hàm sĩ quan cấp úy.
Bên cạnh đó, việc rút ngắn thời hạn thăng quân hàm cấp úy còn là cơ sở để sĩ quan có đủ thời gian phát triển đến những bậc quân hàm cao hơn theo quy định của Luật Sĩ quan, bởi thực tế có những sĩ quan giữ chức vụ có trần quân hàm cao nhưng chưa đến hạn xét thăng quân hàm thì đã đến tuổi nghỉ hưu (nhất là với các sĩ quan trước đó bị chậm quân hàm vì giữ chức vụ chưa có trần quân hàm dù đã đến niên hạn).
Vì thế, chủ trương rút ngắn thời hạn thăng quân hàm sĩ quan cấp úy không chỉ hợp lý mà còn rất hợp tình, thể hiện sự quan tâm chăm lo cho cán bộ cơ sở, là yếu tố động viên sĩ quan trẻ nỗ lực phấn đấu, cống hiến.