Dự kiến hoàn thành sắp xếp cấp xã trước 30/6, sáp nhập cấp tỉnh trước 30/8

Sắp xếp, cải cách tổ chức bộ máy đạt kết quả tích cực

Phát biểu tại phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh nhiệm vụ sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà: Đánh giá chung về kết quả thực hiện cải cách hành chính năm 2024 cũng như quý I/2025, công tác cải cách hành chính đã đạt được nhiều tiến bộ mới và ghi nhận một số đột phá đáng kể. Cụ thể:

Thứ nhất, về cải cách thể chế, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đặc biệt quan tâm đến việc đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật, đề cao chức năng kiến tạo, hỗ trợ bên cạnh chức năng quản lý của pháp luật và thúc đẩy phân cấp, phân quyền. Điều này được thể hiện rất rõ, và chúng ta đã đạt được những kết quả bước đầu rất tích cực trong năm 2024.

Thứ hai, về cải cách tổ chức bộ máy, đây thực sự là một cuộc cách mạng trong toàn hệ thống chính trị. Trong thời gian qua, hệ thống hành chính của chúng ta đã đạt được những kết quả rất tích cực, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển tiếp theo.

Đối với các bộ và cơ quan ngang bộ, hiện nay chúng ta chỉ còn 17 bộ và cơ quan ngang bộ, đã giảm được 5 bộ và 3 cơ quan thuộc Chính phủ. Đồng thời, tổ chức bên trong của các bộ và cơ quan ngang bộ đã được tinh gọn đáng kể. 

Cụ thể, đã giảm 13/13 tổng cục và tương đương, đạt tỉ lệ 100%; giảm 519 cục và tổ chức tương đương (giảm khoảng 77,6%); giảm 219 vụ và tương đương (giảm 54,1%); giảm 3.303 chi cục và tương đương (giảm khoảng 91,7%).

Đối với các địa phương, theo chỉ đạo chung của Chính phủ, 63 tỉnh và thành phố đã giảm 343 cơ quan chuyên môn và tương đương thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, đạt tỉ lệ 29%, cùng với 1.454 cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện (giảm 17,5%).

Cùng với đó, số lượng đơn vị sự nghiệp công lập của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ cũng như chính quyền địa phương đã giảm rất rõ rệt.

Thứ ba, về chuyển đổi số và xây dựng chính phủ điện tử, chính phủ số, thời gian vừa qua, vấn đề này được Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đặc biệt quan tâm. Nhờ đó, chúng ta đã tạo được nền tảng cơ bản để thúc đẩy chính phủ điện tử, chính phủ số, cũng như xã hội số, công dân số và kinh tế số. 

Tóm lại, có thể nói rằng trong năm 2024 và quý I/2025, chúng ta đã đạt được những kết quả rất toàn diện, nổi bật với ba điểm sáng đáng chú ý.

Tuy nhiên, công tác cải cách hành chính trong năm 2024 vẫn còn tồn tại một số hạn chế.

Thứ nhất, công tác chỉ đạo, điều hành và tổ chức triển khai cải cách hành chính ở một số cơ quan, đơn vị còn chưa chặt chẽ, hiệu quả chưa cao.

Thứ hai, cơ chế, chính sách pháp luật trong một số lĩnh vực còn thiếu đồng bộ, chậm được sửa đổi, bổ sung, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến phân cấp, phân quyền. Mặc dù đã được chú trọng, nhưng thực tế vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu.

Thứ ba, tình trạng chậm trễ trong giải quyết hồ sơ, thủ tục hành chính vẫn xảy ra ở một số bộ, ngành và địa phương trên một số lĩnh vực.

Thứ tư, việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến ở một số nơi còn mang tính hình thức, hiệu quả chưa rõ ràng. Đồng thời, việc đồng bộ, kết nối và chia sẻ dữ liệu giữa các cơ sở dữ liệu quốc gia và cơ sở dữ liệu chuyên ngành vẫn chưa đạt được mục tiêu thông suốt, liên thông, đồng bộ và hiệu quả.

Đẩy mạnh cải cách thể chế, hoàn thiện hệ thống pháp luật kiến tạo, phát triển và tăng trưởng

Về nhiệm vụ chính trị chung của Chính phủ năm 2025, đối với nhiệm vụ cải cách hành chính từ nay đến hết năm 2025, Tiểu ban Cải cách hành chính đề xuất tám nhiệm vụ cơ bản.

Thứ nhất, tiếp tục quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm túc, toàn diện, đồng bộ và hiệu quả Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021-2030. 

Các bộ, ngành, địa phương cần xây dựng kế hoạch và giải pháp cụ thể, thiết thực để đẩy mạnh nhiệm vụ cải cách hành chính năm 2025 nhằm hoàn thành và vượt các chỉ tiêu của giai đoạn 2021-2025 trong Chương trình cải cách tổng thể hướng tới năm 2030.

Thứ hai, đẩy mạnh cải cách thể chế để bảo đảm yêu cầu xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật kiến tạo, phát triển và tăng trưởng; kịp thời việc phân cấp, phân quyền đáp ứng yêu cầu "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".

Tập trung tháo gỡ những nút thắt thể chế, trọng tâm là các thể chế đang gây lực cản cho tăng trưởng; đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, vừa khuyến khích sáng tạo, giải phóng toàn bộ sức sản xuất, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển.

Vừa qua Quốc hội đã ban hành hai luật sửa đổi, gồm Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi) và Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), trong đó quy định rất cụ thể và rõ ràng về phân cấp, phân quyền. 

Quốc hội đã giao Chính phủ ban hành các nghị định để sửa đổi các luật chuyên ngành. Tuy nhiên, hiện nay, các luật chuyên ngành vẫn còn tình trạng chồng chéo, chưa đảm bảo mục tiêu phân cấp, phân quyền. 

Ví dụ, có tới 177 luật chuyên ngành quy định về thẩm quyền của Bộ trưởng, gây khó khăn trong việc thực hiện; 154 luật chuyên ngành quy định cụ thể các vấn đề thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ; và 92 luật chuyên ngành quy định thẩm quyền của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân. 

Với hai luật sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua, toàn bộ nhiệm vụ đã được giao cho Chính phủ để khẩn trương ban hành các nghị định, kịp thời tháo gỡ những vướng mắc trong các luật chuyên ngành liên quan đến phân cấp, phân quyền.

Ngay sau đây, tất cả các bộ, ngành cần căn cứ vào kế hoạch của Chính phủ để đẩy mạnh việc ban hành các nghị định thực hiện phân cấp, phân quyền. Cách thực hiện cần đúng với phương châm: Đảm bảo địa phương quyết định, địa phương thực hiện và chịu trách nhiệm, đồng thời "cởi trói" cho cán bộ, tạo điều kiện thuận lợi hơn trong công tác quản lý và điều hành.

Tập trung triển khai thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính 

Thứ ba, Bộ Nội vụ sẽ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tổ chức sơ kết Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021-2025, đồng thời đề ra các nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm để tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2026-2030. 

Ngay sau đây, chúng tôi cũng sẽ hoàn thành việc xác định Chỉ số cải cách hành chính năm 2024 và Chỉ số hài lòng của người dân về sự phục vụ của hành chính công. 

Nội dung này sẽ được báo cáo với Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, dự kiến đưa vào hội nghị định kỳ đầu tháng 4 của Chính phủ để công khai thông tin và báo cáo trước nhân dân.

Thứ tư, tập trung triển khai thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp bảo đảm thận trọng, kỹ lưỡng, chất lưỡng. 

"Dự kiến, chúng ta sẽ hoàn thành toàn bộ việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã trước ngày 30/6 để đến ngày 1/7, các đơn vị hành chính cấp xã được vận hành theo tổ chức mới. 

Chúng ta cũng sẽ tập trung hoàn thiện việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh hoàn thành trước ngày 30/8 để có thể thực hiện được ngay việc vận hành đơn vị hành chính cấp tỉnh bắt đầu từ ngày 01/09", Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà thông tin.

Bộ trưởng cho biết quy trình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đang được triển khai rất khẩn trương với tinh thần "vừa chạy vừa xếp hàng".

Đây là yêu cầu đáp ứng chỉ đạo chung của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, là một nhiệm vụ hết sức hệ trọng và cấp bách. 

Do đó, Bộ Nội vụ rất mong nhận được sự phối hợp chặt chẽ từ tất cả các bộ, ngành liên quan để kịp thời hướng dẫn các địa phương thực hiện nhiệm vụ quan trọng này một cách hiệu quả.

Rà soát, kiến nghị bãi bỏ các thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh không cần thiết, không phù hợp

Thứ năm, đẩy mạnh cải cách và đơn giản hóa thủ tục hành chính; rà soát, kiến nghị bãi bỏ các thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh không cần thiết, không phù hợp; tăng cường nguyên tắc minh bạch trong giải quyết thủ tục hành chính; nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông. 

Đồng thời, tổ chức triển khai mở rộng thí điểm mô hình Trung tâm Phục vụ hành chính công một cấp trực thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tại một số địa phương theo kế hoạch, và tiếp tục đẩy mạnh số hóa hồ sơ cũng như kết quả giải quyết thủ tục hành chính.

Thứ sáu, tăng cường thực thi pháp luật, kỷ cương hành chính; tổ chức triển khai nghiêm túc, hiệu quả các cơ chế, chính sách mới trong quản lý cán bộ, công chức, viên chức.

Thứ bảy, đẩy mạnh thực hiện các giải pháp đảm bảo tiến độ giải ngân vốn đầu tư công; hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật để thúc đẩy tự chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập và xã hội hóa dịch vụ công.

Thứ tám, tập trung triển khai thực hiện nhiệm vụ xây dựng và phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số; tổ chức thực hiện hiệu quả Nghị quyết 03 ngày 9/1/2025 về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 57 ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia./.