Đề xuất tăng phụ cấp cho nhân viên y tế thôn, tổ dân phố, cô đỡ thôn, bản
Theo dự thảo nghị định quy định một số chế độ phụ cấp đặc thù đối với công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong các cơ sở y tế công lập, chế độ phụ cấp chống dịch; chế độ hỗ trợ nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn, bản do Bộ Y tế xây dựng đã thay đổi từ "chế độ phụ cấp" thành "chế độ hỗ trợ hằng tháng" đối với nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn, bản.
Đồng thời tăng mức hỗ trợ hằng tháng so với mức phụ cấp trước đây, đảm bảo đáp ứng thực tiễn và theo kiến nghị của các địa phương.
Cụ thể theo dự thảo, mức hỗ trợ hằng tháng đối với nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn, bản bằng 0,7 hoặc 0,5 so với mức lương cơ sở (2.340.000 đồng/tháng) - hiện đang áp dụng là 0,5 và 0,3 so với mức lương tối thiểu.
Trong đó mức 0,7 áp dụng đối với nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn, bản làm việc tại: các thôn có từ 350 hộ gia đình trở lên; các thôn, bản tại các xã vùng khó khăn theo quyết định Thủ tướng; các tổ dân phố, khu phố có từ 500 hộ gia đình trở lên.
Mức 0,5 áp dụng đối với nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn, bản làm việc tại thôn, bản, tổ dân phố còn lại.
UBND cấp tỉnh căn cứ vào đặc điểm, tình hình phát triển kinh tế - xã hội, nhu cầu thực tế và khả năng ngân sách của địa phương trình HĐND cùng cấp quy định cụ thể số lượng nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn, bản. Quy định cụ thể mức hỗ trợ cụ thể hằng tháng của nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn bản nhưng không thấp hơn mức hỗ trợ quy định...
Theo Bộ Y tế, đội ngũ nhân viên y tế thôn, ấp, bản, làng, buôn, sóc, tổ dân phố, khóm (gọi chung là y tế thôn, bản) là người có trình độ chuyên môn về y tế, thực hiện nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân trên địa bàn, là cánh tay nối dài của ngành y tế.
Duy trì đội ngũ nhân viên y tế thôn bản và xây dựng các chế độ chính sách cho nhân viên y tế thôn bản là rất cần thiết trong giai đoạn hiện nay nhằm thực hiện có hiệu quả các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước góp phần thực hiện công tác chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới; đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh nguy hiểm luôn luôn có nguy cơ bùng phát, lây lan trong cộng đồng cần phải được phát hiện sớm, truy vết, giám sát chặt chẽ;
Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ thu hẹp khoảng cách về tình trạng sức khỏe, dinh dưỡng, tử vong bà mẹ và tử vong trẻ em giữa các vùng, miền, góp phần bảo đảm tính công bằng trong chăm sóc sức khỏe, an sinh xã hội, an ninh quốc phòng.
Đề xuất tăng phụ cấp trực, phẫu thuật, chống dịch... theo mức lương cơ sở mới
Trước đó, Bộ Tư pháp đã công bố hồ sơ thẩm định dự thảo nghị định quy định một số chế độ phụ cấp đặc thù đối với công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong các cơ sở y tế công lập, chế độ phụ cấp chống dịch; chế độ hỗ trợ nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn, bản.
Dự thảo do Bộ Y tế xây dựng và trước đó đã lấy ý kiến công khai người dân, các bộ, ban, ngành, tổ chức đoàn thể xã hội trên Cổng Thông tin điện tử Bộ Y tế.
Theo Bộ Y tế, mặc dù, chế độ phụ cấp thường trực, phụ cấp phòng chống dịch và phụ cấp phẫu thuật thủ thuật hiện hành đã được ban hành từ năm 2011 với mức hưởng phụ cấp khá cao so với mức lương cơ sở thời điểm đó.

Mức phụ cấp của người lao động y tế 13 năm không đổi, trong khi lương cơ sở tăng 8 lần.
Tuy nhiên, cho đến nay, sau 13 năm triển khai chưa được sửa đổi điều chỉnh trong khi tiền lương cơ sở đã tăng 8 lần với giá trị tăng gấp đôi từ 830.000 đồng lên 2.340.000 đồng.
Các quy định hiện hành phạm vi điều chỉnh, đối tượng thụ hưởng và mức phụ cấp đã bộc lộ nhiều bất cập. Ví dụ, tên phụ cấp thường trực không còn thống nhất với Luật khám bệnh, chữa bệnh; tên gọi một số tổ chức thụ hưởng phụ cấp đã thay đổi ở các văn bản khác; một số đối tượng thụ hưởng chưa được cập nhật...
Đặc biệt, mức phụ cấp bằng số tiền cụ thể đã bị trượt giá sau 13 năm không điều chỉnh. Do đó, các phụ cấp này rất cần thiết được nghiên cứu, sửa đổi bổ sung để phù hợp với thực tế.
Bộ Y tế cho rằng việc ban hành Nghị định quy định một số chế độ phụ cấp đặc thù đối với công chức, viên chức, người lao động trong các cơ sở y tế công lập, chế độ phụ cấp chống dịch; chế độ hỗ trợ nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn, bản thời điểm hiện nay là cần thiết.
Đó là cơ sở để các địa phương, các cơ sở y tế công lập ban hành các quy định và thực hiện một số chế độ phụ cấp đặc thù đối với công chức, viên chức, người lao động trong các cơ sở y tế công lập, chế độ phụ cấp chống dịch và chế độ hỗ trợ nhân viên y tế thôn, tổ dân phố; cô đỡ thôn, bản nhằm đảm bảo duy trì ổn định nhân lực thực hiện nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Thay vì cố định, phụ cấp mới sẽ tính theo tỷ lệ phần trăm mức lương cơ sở
Thay đổi đầu tiên theo tờ trình của Bộ Y tế là việc đổi "phụ cấp thường trực" thành "phụ cấp trực", cập nhật theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023. Việc này không chỉ là chỉnh lý thuật ngữ mà còn mở rộng cách bố trí ca kíp, linh hoạt theo loại hình đơn vị. Người lao động ở khoa hồi sức, cấp cứu, gây mê, sơ sinh, tâm thần… được hưởng phụ cấp phù hợp với tính chất đặc thù của công việc 24/24 giờ.
Cùng đó, phụ cấp phẫu thuật, thủ thuật được sửa theo hướng bao quát hơn. Không chỉ bác sĩ, mà cả kỹ thuật viên, điều dưỡng, hộ sinh, nhân viên hỗ trợ phẫu thuật đều nằm trong diện hưởng.
Bộ Y tế dự kiến tính phụ cấp theo tỷ lệ phần trăm mức lương cơ sở, thay vì mức cố định như cũ, để bảo đảm tương xứng với công việc và trình độ chuyên môn.
Theo đó, mỗi ca trực, ca phẫu thuật hay ngày chống dịch sẽ được tính từ 5-20% mức lương cơ sở, tương đương 117.000-468.000 đồng tùy loại hình và điều kiện làm việc. Cách tính mới giúp phụ cấp tăng tương ứng khi lương cơ sở được điều chỉnh, đồng thời phản ánh đúng cường độ lao động thực tế.
Đáng chú ý, phụ cấp chống dịch được nâng lên thành một cơ chế thường trực. Thay vì chỉ áp dụng khi có dịch bệnh lớn, dự thảo mở rộng sang các hoạt động phòng, chống dịch, ngộ độc, thảm họa y tế và khẩn cấp công cộng. Thành viên ban chỉ đạo, lái xe, nhân viên truyền thông hay hậu cần nếu trực tiếp tham gia cũng được hưởng phụ cấp, hỗ trợ ăn ở và bảo hộ lao động.
Đề xuất mức hỗ trợ cho y tế cơ sở tăng mạnh
Một điểm nhấn nữa đáng chú ý của dự thảo Nghị định này là việc chuyển "phụ cấp nhân viên y tế thôn, bản" thành "chế độ hỗ trợ hằng tháng" và mở rộng áp dụng với nhân viên y tế tổ dân phố ở các phường, thị trấn.
Hiện nay, theo Quyết định 75/2009/QĐ-TTg, mức phụ cấp chỉ 300.000-500.000 đồng/tháng, tùy địa bàn, được chi từ ngân sách địa phương.
Dự thảo mới nhất nâng mức hỗ trợ lên tương ứng từ 0,6 đến 1,0 lần mức lương cơ sở, tức khoảng 1,4-2,3 triệu đồng/tháng khi tính theo mức lương cơ sở mới 2,34 triệu đồng áp dụng từ 1/7/2024. Đối với cô đỡ thôn bản - lực lượng chuyên chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em ở vùng sâu, vùng xa, mức hỗ trợ có thể lên tới 1,2 lần mức lương cơ sở, tức gần 2,8 triệu đồng/tháng.
Theo Bộ Y tế, mức hỗ trợ mới dự kiến tăng gấp 1,5-2 lần so với hiện hành (đang ở mức 400.000-500.000 đồng/tháng), nhằm giúp họ duy trì cuộc sống và yên tâm gắn bó với công việc.
Dự thảo Nghị định cũng bổ sung nhiều nhóm đối tượng mới: sĩ quan, quân nhân, công an, công nhân quốc phòng làm việc trong cơ sở y tế của lực lượng vũ trang; các tổ chức giám định pháp y, pháp y tâm thần; các cơ sở trợ giúp xã hội công lập nuôi dưỡng người bệnh, thương binh, bệnh binh. Đây là những lực lượng thực hiện nhiệm vụ y tế công nhưng nhiều năm qua chưa được hưởng phụ cấp đặc thù.
Tất cả các khoản phụ cấp, hỗ trợ được tính toán dựa trên mức lương cơ sở mới 2,34 triệu đồng/tháng, theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP. Việc điều chỉnh giúp đồng bộ hóa chính sách tiền lương, bảo đảm thu nhập của người lao động công không bị giảm khi thực hiện cải cách theo Nghị quyết 27-NQ/TW và Kết luận 83-KL/TW của Bộ Chính trị.