Công cụ đo lường, theo dõi, giám sát thực thi Chiến lược phát triển thống kê Việt Nam

Trên cơ sở Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, ngày 02/8/2023, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ký Quyết định số 1345/QĐ-BKHĐT ban hành Khung theo dõi, đánh giá thực hiện Chiến lược phát triển Thống kê Việt Nam giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 (viết gọn là CLTK21-30). 

Khung theo dõi, đánh giá này chính là công cụ đo lường, theo dõi, giám sát thực thi chiến lược của các đơn vị Bộ, ngành và địa phương.

Khung theo dõi, đánh giá thực hiện CLTK21-30 được ban hành nhằm triển khai thực hiện Quyết định số 2014/QĐ-TTg ngày 01/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt CLTK21-30 một cách thống nhất, đồng bộ trong toàn Hệ thống thống kê Nhà nước; Đề cao trách nhiệm giữa các đơn vị có liên quan và các địa phương đối với việc thực hiện CLTK21-30. Hỗ trợ thực hiện thành công mục tiêu tổng quát, các mục tiêu cụ thể của CLTK21-30 và đánh giá kết quả hoạt động so với các mục tiêu của Chiến lược.

Bên cạnh đó, theo dõi, Khung giúp đánh giá việc thực hiện CLTK21-30 một cách toàn diện, cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà quản lý, các nhà hoạch định chính sách, lập kế hoạch của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các cơ quan Bộ, ngành và Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương để theo dõi tiến độ thực hiện và hỗ trợ quá trình ra quyết định. 

Đồng thời, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của lãnh đạo các cấp, các ngành về tầm quan trọng của công tác thống kê, phục vụ sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, chỉ đạo, điều hành của Nhà nước.

Khung theo dõi, đánh giá thực hiện CLTK21-30 phải đảm bảo các yêu cầu: Tiến hành theo dõi, đánh giá CLTK21-30 cần phải gắn với quá trình thực hiện kế hoạch quốc gia và kế hoạch của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương;

Đánh giá quá trình thực hiện đáp ứng nhu cầu quản lý hiệu quả hơn đối với kết quả đầu ra và những tác động; 

Theo dõi, đánh giá phải đưa ra những chỉ tiêu cảnh báo sớm để có những điều chỉnh phù hợp nhằm tiến đến những kết quả mong muốn; 

Có sự phân công công việc rõ ràng, hợp lý, huy động sự tham gia của các Bộ, ngành, địa phương để đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, ngành, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong quá trình thực hiện CLTK21-30.

Xây dựng Khung theo dõi, đánh giá thực hiện CLTK21-30 cần đảm bảo 3 nguyên tắc: Đơn giản, đảm bảo tính khả thi, linh hoạt và hiệu quả; Đảm bảo tính độc lập, minh bạch; Có cơ chế triển khai thực hiện rõ ràng. 

Đồng thời, xây dựng cho từng mục tiêu, từng quá trình thực hiện và từng mức độ đánh giá trong quá trình thực hiện các mục tiêu chiến lược.

Nội dung Khung theo dõi, đánh giá thực hiện CLTK21-30

Khung theo dõi, đánh giá thực hiện CLTK21-30 gồm có 2 phụ lục: Khung theo dõi, đánh giá mục tiêu CLTK21-30 và Khung theo dõi thực hiện Kế hoạch CLTK21-30.

Khung theo dõi, đánh giá mục tiêu CLTK21-30

Hoạt động theo dõi là quá trình rà soát và giám sát liên tục các hoạt động và sử dụng kết quả phát hiện trong quá trình theo dõi để cải tiến quá trình thực hiện. Đó là cách thức xác định và chỉnh sửa kịp thời các vấn đề, định hướng và ưu tiên của mục tiêu để thay đổi và tối ưu hóa tác động của mục tiêu.

Khung theo dõi, đánh giá mục tiêu CLTK21-30 gồm 5 nội dung chính với 17 nhóm chỉ tiêu và 54 chỉ tiêu cụ thể. Các cột trong Khung biểu thị các nội dung; mục tiêu; chỉ tiêu theo dõi và đánh giá; tần suất; đơn vị thực hiện. Các dòng thể hiện tên mục tiêu cụ thể, nội dung chi tiết của từng mục tiêu.

Nội dung Khung theo dõi, đánh giá mục tiêu CLTK21-30 gồm: Đổi mới mạnh mẽ, đồng bộ phương pháp và cách thức thu thập thông tin thống kê; Đẩy mạnh việc biên soạn, công bố và cung cấp các chỉ tiêu thống kê; Bảo đảm cung cấp sản phẩm thống kê kịp thời và tăng cường cung cấp dữ liệu thống kê vi mô; Triển khai đồng bộ tư liệu hóa, chuyển đổi số hoạt động thống kê; Nâng cao mạnh mẽ năng lực thống kê.

Mục tiêu một số nhóm chỉ tiêu Khung theo dõi, đánh giá mục tiêu CLTK21-30

Khung theo dõi thực hiện Kế hoạch CLTK21-30

Hoạt động đánh giá được sử dụng để xác định các giải pháp can thiệp có hiệu quả đến mức độ nào; Kết quả đánh giá cho biết mức độ tin cậy của phương pháp mà đơn vị đã áp dụng để triển khai thực hiện CLTK21-30. 

Kết quả của hoạt động đánh giá nhằm đúc kết kinh nghiệm hay để tiếp tục phát huy và chia sẻ cùng thực hiện, đồng thời phát hiện ra các bất cập để khắc phục.

Khung theo dõi thực hiện Kế hoạch CLTK21-30 được xây dựng để theo dõi tiến độ của các nội dung công việc trong Kế hoạch thực hiện CLTK21-30 tại Quyết định số 1271/QĐ-BKHĐT ngày 5 tháng 7 năm 2022 của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư. 

Khung gồm 9 nội dung chính: Hoàn thiện thể chế, đổi mới mô hình tổ chức, phát triển nguồn nhân lực; Xây dựng, hoàn thiện, ban hành và áp dụng các tiêu chuẩn, quy trình, mô hình thống kê; Hiện đại hóa hoạt động thu thập, xử lý và quản trị dữ liệu; Đổi mới hoạt động xác định nhu cầu, phân tích, dự báo, biên soạn và phổ biến thông tin thống kê; Đẩy nhanh tư liệu hóa, chuyển đổi số trong công tác thống kê; Mở rộng, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động hợp tác quốc tế, thống kê nước ngoài trong công tác thống kê; Đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo; Tăng cường kiểm tra, giám sát, thanh tra chuyên ngành thống kê; Tăng cường cơ sở vật chất và huy động các nguồn lực tài chính phục vụ công tác thống kê./.