Phương pháp giải quyết những khó khăn trong quá trình tự học ôn thi vào lớp 10

26/05/2024 10:17

(Chinhphu.vn) - Tiến sĩ Phạm Hồng Bắc - chuyên gia giáo dục Công ty Cổ phần Công nghệ Giáo dục AES nhìn nhận những khó khăn học sinh phải trải qua, đưa ra các gợi ý giúp các bạn học sinh tự ôn tập sao cho hiệu quả mà vẫn tự tin “phá đảo” kỳ thi tuyển sinh 10.

Tự ôn thi có phải là phương pháp hay?

Tự học, tự chủ là một năng lực kép cần thiết với tất cả học sinh. Đây là một trong ba năng lực chung được Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể 2018 hướng tới cần hình thành và phát triển cho học sinh.

Hiện nay, nhiều học sinh lớp 9 lựa chọn phương pháp ôn thi tại nhà để có thể tự mình chủ động tìm kiếm, tiếp thu và áp dụng kiến thức mà không cần sự hướng dẫn trực tiếp từ người khác.

Tự học giúp các học sinh dễ dàng phát huy khả năng sáng tạo của mình từ đó tìm ra những phương pháp học mới phù hợp với bản thân.

Những kiến thức các em thu nạp trong quá trình ôn tập sẽ có thêm những góc nhìn mới mẻ mà không bị áp đặt trong tư duy và suy nghĩ của bất kỳ ai. Điều này cực kỳ quan trọng và giúp hình thành sự sáng tạo trong việc học và cả việc ghi nhớ các kiến thức.

Nhiều học sinh lựa chọn việc tự ôn để có thể tiết kiệm được thời gian di chuyển đến các lớp luyện thi, giúp các em có nhiều thời gian tự học, tự ôn. Hơn nữa, ở lớp luyện trình độ học sinh có thể không đồng đều mà không được cá nhân hoá cho phù hợp. Nhưng khi tự ôn, học sinh phải chủ động với kế hoạch học tập của mình.

Từ đó, các em có thể tự phân bổ thời gian sao cho phù hợp với những môn học mình cần học và có nhiều thời gian dành cho bản thân mình hơn như tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí thể thao hay đơn giản là thời gian nghỉ ngơi. Điều này dần dần tạo thành thói quen và khả năng quản lý thời gian cho học sinh.

Với các lớp học thêm, gia đình các em phải bỏ ra một số tiền không nhỏ. Nên việc tự học, tự ôn của con sẽ giúp phụ huynh tiết kiệm được khoản chi phí đáng kể, nhất là đối với các gia đình không có điều kiện.

Ngày nay, với sự phát triển của công nghệ thông tin và Internet, tự học trở nên dễ dàng và tiện lợi hơn bao giờ hết. Đây là cơ hội giúp các học sinh có thể tiếp cận với một lượng lớn nguồn học liệu và kiến thức từ khắp nơi, được tiếp cận với nhiều bài giảng với nhiều phong cách đa dạng, phong phú.

Khó khăn là tất yếu trong quá trình tự học, ôn tập

Ưu điểm việc tự học, tự ôn thì không thể phủ nhận, nhưng song song với đó học sinh cũng cần nhìn nhận lại các hạn chế của nó. Tất nhiên, trong quá trình tự học, các em sẽ gặp phải những khó khăn nhất định phải vượt qua, nhất là ở lứa tuổi cuối THCS

Học sinh tự ôn thi nhưng lại không xác định được bản thân mình đang ở mức độ nào, năng lực của mình ra sao, đâu là điểm yếu, là điểm mạnh để khắc phục hay phát huy. Hơn nữa, bài thi có môn tự luận, có môn thi trắc nghiệm khách quan, thì tương ứng chiến lược làm bài cũng khác nhau. Các em có thể không biết chiến lược phù hợp cũng như cách trình bày khoa học, đạt kết quả cao.
Một khó khăn phổ biến nhất là các em thiếu kế hoạch rõ ràng và cụ thể cho quá trình tự học của bản thân. Các em không có mục tiêu cụ thể và lịch trình rõ ràng, khả năng cao sẽ lạc hướng, ôn dàn trải và dễ mất động lực. Bản thân các em không có kế hoạch sẽ rơi vào trạng thái ôn thi trong lo lắng, ôm đồm, và dồn dập các môn. Hoặc nếu có đặt ra được kế hoạch cho mình nhưng lại chưa phù hợp, mục tiêu quá cao vượt khỏi năng lực và tình hình hiện tại về thời gian thậm chí là sức lực. Không chỉ căng thẳng vào lớp 10 trường công lập, nhiều trường tư có chất lượng tốt, học phí không cao cũng là mục tiêu của học sinh lớp 9. Các trường này ngoài kỳ thi riêng, lại có những cách tính điểm đầu vào dựa trên kết quả thi vào 10 khác nhau, ví dụ điểm Toán x 3, điểm Văn x 2,… thì cũng phải tập trung đầu tư học cho môn có tính điểm cao nhất,…
Trong quá trình ôn thi, các em dễ rơi vào tình trạng chán nản, thiếu kiên nhẫn. Các em dễ cảm thấy nản lòng và muốn từ bỏ khi nhìn nhận quá trình ôn thi không được hiệu quả, kết quả không mấy tiến bộ và chậm chạp. Đó chính là năng lực tự chủ trong năng lực kép tự học, tự chủ. Phải có đủ hai thành phần này thì mới đạt được mục tiêu như ý.
Mỗi học sinh sẽ có mỗi cách học để tiếp thu được kiến thức một cách hiệu quả nhất. Vì thế, việc cố gắng ép mình phải áp dụng phương pháp của người khác để học tập là rất hên sui. Nếu may mắn, những phương pháp đó phù hợp với bản thân, các em sẽ thu nạp kiến thức nhanh chóng, hiệu quả, ngược lại, đó sẽ làm cho việc học của bản thân sẽ dậm chân tại chỗ, thậm chí là ngày càng tệ hơn so với ban đầu.

Giải pháp tự ôn để tự tin "phá đảo" kỳ thi tuyển sinh 10

Tiến sĩ Phạm Hồng Bắc - chuyên gia giáo dục Công ty cổ phần công nghệ giáo dục AES nhìn nhận được những khó khăn mà các em sẽ phải trải qua và đưa ra các gợi ý giúp các bạn học sinh tự ôn tập sao cho hiệu quả mà vẫn tự tin "phá đảo" kỳ thi tuyển sinh 10. "Tự ôn thi tức là các em đang lựa chọn tự bản thân mình sẽ phải vượt qua các trở ngại và đạt kết quả bằng sự kỷ luật của bản thân. Thoát khỏi sự thu hút của các hình thức giải trí trên điện thoại thông minh là rất khó, nhưng nếu như các em biết tận dụng, sử dụng nó đúng cách thì nó sẽ biến thành công cụ đắc lực cho việc học tập", Tiến sĩ chia sẻ.

Trước những khó khăn như trên, chuyên gia đưa ra một số giải pháp:

Tự mình nhìn nhận và đánh giá lại năng lực của bản thân để đặt ra các mục tiêu ôn tập phù hợp. Các em hãy rèn luyện và thường xuyên làm bài kiểm tra, thi thử để có thể đánh giá được kết quả quá trình học tập của bản thân. Việc làm đề thi thử trong đúng khoảng thời gian quy định sẽ cho các em tâm thế như trong kỳ thi thật. Sau đó tham khảo các ý kiến đánh giá của thầy cô trên lớp để có thể nhìn nhận chính xác hơn những kiến thức còn yếu, cách trình bày phải sửa hoặc thậm chí không được phép,…Ví dụ có em trình bày bài tự luận trên giấy thi có thói quen viết bỏ cách 1 dòng mới viết dòng tiếp theo, thì khi được chấm bài thật sẽ rất dễ bị nghi ngờ theo lỗi kiểu "đánh dấu bài" đặc biệt.