Xây dựng chính sách đặc thù, triển khai một loạt dự án quan trọng để Nghệ An bứt phá

Ngày 16/9, tại thành phố Vinh, Ban Bí thư Trung ương Đảng tổ chức Hội nghị quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết số 39, ngày 18/7/2023 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An xứng đáng là quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh

Các đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương; đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; đồng chí Lê Minh Hưng, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng; đồng chí Lê Minh Khái, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; đồng chí Nguyễn Khắc Định, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội; đồng chí Thái Thanh Quý, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An chủ trì hội nghị.

Hội nghị được tổ chức theo 2 hình thức trực tiếp và trực tuyến. Theo đó Hội nghị tổ chức trực tiếp tại Nhà Văn hóa Lao động tỉnh Nghệ An, với 700 đại biểu là lãnh đạo Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ban, ngành Trung ương; lãnh đạo Quân khu IV; lãnh đạo các tỉnh, thành phố khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ; lãnh đạo tỉnh, các sở, ban, ngành cấp tỉnh và các địa phương tỉnh Nghệ An.

Đồng thời, hội nghị còn được kết nối trực tuyến đến 655 điểm cầu; trong đó, có 30 điểm cầu cấp huyện, đảng ủy trực thuộc và 625 điểm cầu cấp xã, chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở trên địa bàn toàn tỉnh. Tổng số cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và Nhân dân tham gia khoảng 42.000 người/655 điểm cầu.

Phát triển Nghệ An nhanh, bền vững, toàn diện, văn minh và hiện đại, mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam và xứ Nghệ

Tại hội nghị, đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương đã quán triệt những nội dung cơ bản của Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Theo đó, nội dung Nghị quyết đã đánh giá toàn diện những thành tựu Nghệ An đạt được trong 10 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 30/7/2013 của Bộ Chính trị khóa XI về phương hướng, nhiệm vụ phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2020; đồng thời, chỉ rõ những hạn chế, tồn tại.

Quan điểm của Bộ Chính trị khi ban hành Nghị quyết 39-NQ/TW là xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An tương xứng với vị trí, vai trò, tầm quan trọng, xứng đáng là quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhiệm vụ chính trị quan trọng của Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân tỉnh Nghệ An và cả nước.

Nghị quyết hướng đến mục tiêu đến năm 2030, Nghệ An là tỉnh phát triển khá của cả nước, kinh tế phát triển nhanh và bền vững, mang đậm bản sắc văn hoá Việt Nam và xứ Nghệ; là trung tâm của khu vực Bắc Trung Bộ về thương mại, logistics, y tế, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, công nghiệp và nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao;

Có hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, có khả năng ứng phó và thích ứng có hiệu quả với thiên tai, biến đổi khí hậu; đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân không ngừng được nâng cao; giá trị hệ sinh thái rừng, biển, đảo, văn hoá, lịch sử và truyền thống, nhất là văn hoá xứ Nghệ được bảo tồn và phát huy; quốc phòng, an ninh và chủ quyền biên giới, biển, đảo được bảo đảm vững chắc; tổ chức đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân và niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước được tăng cường. 

Tầm nhìn đến năm 2045, Nghệ An là tỉnh phát triển nhanh, bền vững, toàn diện, văn minh và hiện đại, mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam và xứ Nghệ; là một trong những động lực phát triển của khu vực Bắc Trung Bộ; đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân đạt mức cao;

Giá trị hệ sinh thái rừng, biển, đảo, văn hoá, lịch sử và truyền thống, nhất là văn hóa xứ Nghệ được bảo tồn và phát huy; quốc phòng, an ninh và chủ quyền biên giới, biển, đảo được bảo đảm vững chắc; khối đại đoàn kết toàn dân được tăng cường; tổ chức đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, toàn diện. 

Để đạt được mục tiêu trên, Nghị quyết 39 cũng đề ra các nhiệm vụ, giải pháp mà Ban Cán sự Đảng Chính phủ; Đảng đoàn Quốc hội Đảng bộ Nghệ An,… cần tập trung triển khai thực hiện trong thời gian tới.

Tại hội nghị, đồng chí Thái Thanh Quý, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An đã trình bày Chương trình hành động của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Nghệ An thực hiện Nghị quyết 39 của Bộ Chính trị. Theo đó, tỉnh sẽ tập trung cụ thể hóa các nội dung nghị quyết phù hợp với thực tiễn theo tinh thần "đưa Nghệ An "bước thật mạnh, tiến thật xa"; chủ động phối hợp với các bộ ngành trung ương đề xuất các giải pháp xây dựng, phát triển Nghệ An theo mục tiêu đề ra.

Đồng hành cùng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Nghệ An

Thay mặt Ban Cán sự đảng Chính phủ, đồng chí Lê Minh Khái, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ đã trình bày dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về ban hành chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Đồng chí Lê Minh Khái nhấn mạnh, việc xây dựng và ban hành Chương trình hành động nhằm thống nhất chỉ đạo các cấp, các ngành tổ chức quán triệt, triển khai, cụ thể hóa Nghị quyết tạo sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức, hành động và trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức các cấp, các ngành và nhân dân tỉnh Nghệ An về vị trí, vai trò của tỉnh Nghệ An đối với vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ và cả nước; xứng đáng là quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại

Chương trình hành động nhằm cụ thể hóa mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp nêu tại Nghị quyết số 39-NQ/TW; xác định rõ các nhiệm vụ chủ yếu, thể hiện các giải pháp cụ thể và thiết thực gắn với kế hoạch tổ chức theo lộ trình phù hợp nhằm đạt được các mục tiêu của Nghị quyết đề ra.

Chương trình hành động nhằm thể hiện được vai trò kiến tạo, lãnh đạo, chỉ đạo của Chính phủ theo tinh thần đồng hành cùng Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Nghệ An, đồng thời xác định rõ vai trò, nhiệm vụ chủ yếu để Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành và Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An, Ủy ban nhân dân các tỉnh trong vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ tập trung chỉ đạo xây dựng và thực hiện các chủ trương, chính sách có tính đột phá

Huy động và phân bổ nguồn lực thực hiện các dự án quan trọng, mở rộng hợp tác quốc tế, bảo đảm phát triển hài hòa giữa các vùng, miền, bảo đảm kết hợp chặt chẽ giữa mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh Nghệ An với phát triển, gìn giữ văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam và xứ Nghệ, bảo vệ môi trường, chủ động phòng, chống thiên tai và thích ứng có hiệu quả với biến đổi khí hậu, bảo đảm quốc phòng, an ninh và đối ngoại.

Phấn đấu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt 10%/năm

Về mục tiêu, đồng chí Lê Minh Khái cho biết, Chương trình hành động của Chính phủ xác định 18 chỉ tiêu cụ thể về kinh tế, xã hội và môi trường phấn đấu đạt đến năm 2030.

Trong đó có một số chỉ tiêu quan trọng như: Tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt khoảng 10%/năm; GRDP bình quân đầu người đạt khoảng 7.500 - 8.000 USD (giá hiện hành).

Tỉ lệ lao động đã qua đào tạo đạt 77%, trong đó, có bằng cấp, chứng chỉ đạt khoảng 38%; tỉ lệ bác sĩ trên 10.000 dân đạt trên 15 bác sĩ; tỉ lệ số giường bệnh trên 10.000 dân đạt trên 50 giường.

Tỉ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới đạt 90%, nông thôn mới kiểu mẫu đạt 15%; tỉ lệ hộ nghèo giảm bình quân 0,5 - 1,5%/năm…

10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm

Về nhiệm vụ, giải pháp, Nghị quyết của Chính phủ đề ra 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, bao gồm:

Một là, công tác quán triệt, tuyên truyền, phổ biến thông tin, tạo sự đồng thuận trong xây dựng, tổ chức thực hiện các chương trình, kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 39.

Hai là, thống nhất nhận thức, đổi mới tư duy, khơi dậy khát vọng phát triển toàn diện, nhanh, mạnh hơn; phát huy truyền thống, văn hóa mang đậm bản sắc xứ Nghệ trở thành động lực, nguồn lực nội sinh cho phát triển.

Ba là, xây dựng và thực hiện tốt công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch; tăng cường liên kết phát triển phát triển.

Bốn là, đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng chủ yếu dựa vào khoa học và công nghệ, đổi mới, sáng tạo và chuyển đổi số; phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; phát triển Nghệ An trở thành trung tâm của khu vực Bắc Trung Bộ về thương mại, logistics, công nghiệp và nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

Năm là, tập trung phát triển mạnh mạng lưới đô thị, nhất là các đô thị trung tâm; đẩy mạnh đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, nhất là hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại; hạ tầng công nghệ thông tin, hạ tầng số.

Sáu là, tập trung phát triển Nghệ An thành trung tâm khu vực Bắc Trung Bộ về giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, y tế; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, công tác dân tộc, tôn giáo.

Bẩy là, tạo đột phá trong cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; đẩy mạnh thu hút và nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực cho phát triển.

Tám là, tăng cường quản lý và sử dụng hiệu quả tài nguyên; bảo vệ môi trường; nâng cao khả năng ứng phó và thích ứng với thiên tai, biến đổi khí hậu.

Chín là, bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, nhất là khu vực biên giới, vùng trời, vùng biển, hải đảo của Tổ quốc; nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại.

Mười là, tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của các cấp chính quyền; củng cố khối đại đoàn kết toàn dân.

Để cụ thể hóa các nhóm giải pháp, Chương trình hành động của Chính phủ đề ra 18 nhiệm vụ phân công cho các Bộ, ngành và Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An triển khai thực hiện với lộ trình và thời gian thực hiện cụ thể.

Trong đó giao Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các bộ, cơ quan liên quan khẩn trương nghiên cứu, bổ sung cơ chế, chính sách đặc thù để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ trong Nghị quyết của Bộ Chính trị, nhất là các cơ chế, chính sách về tài chính, ngân sách, đầu tư cơ sở hạ tầng trọng điểm, phân cấp quản lý, phát triển thành phố Vinh trở thành trung tâm của khu vực Bắc Trung Bộ về kinh tế, văn hóa, xã hội, phát triển khu vực miền Tây trình Chính phủ ngay trong quý IV năm nay.

Triển khai 16 dự án đầu tư và hạ tầng giao thông để Nghệ An bứt phá

Đồng thời, Chương trình hành động của Chính phủ cũng đề ra 16 dự án đầu tư và hạ tầng giao thông trên địa bàn tỉnh Nghệ An phấn đấu hoàn thành trước năm 2030 để phát triển bứt phá bao gồm: Công trình văn hóa đặc biệt quan trọng, ý nghĩa đối với tỉnh Nghệ An và cả nước đầu tư tôn tạo Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Kim Liên.

Đầu tư các dự án có tính liên kết vùng gồm: Nâng cấp, mở rộng cảng hàng không quốc tế Vinh bằng hình thức hợp tác đối tác công - tư đạt quy mô sân bay cấp 4E; Đầu tư, xây dựng dự án cao tốc Vinh - Thanh Thủy (thuộc tuyến cao tốc Hà Nội - Viêng Chăn); Đầu tư ga Vinh mới - Dự án xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam; Nâng cấp, mở rộng tuyến Quốc lộ 7C đoạn Nghi Lộc - Đô Lương; Nâng cấp mở rộng tuyến QL.48 từ Yên Lý lên Quỳ Hợp; Đầu tư xây dựng khu bến cảng Đông Hồi; Nâng cấp, mở rộng khu bến Bắc Cửa Lò,…

Đầu tư các dự án nông nghiệp, cải tạo hệ thống thủy lợi, bảo đảm đời sống và sản xuất của người dân: Đầu tư mới, cải tạo, nâng cấp hệ thống thủy lợi Bắc Nghệ An, hồ Bản Mồng; Đầu tư xây dựng đập Sông Lam; Nâng cấp hệ thống thủy lợi phía Nam,…

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh: "Tư tưởng chỉ đạo và nội dung Nghị quyết số 39 của Bộ Chính trị đã đưa ra nhiều quan điểm định hướng mới, ý tưởng mới và tầm nhìn mới có tính đột phá trong phát triển tỉnh Nghệ An.

Chúng ta có thể tin tưởng rằng, với sự quan tâm của Đảng, Chính phủ và với sự quyết tâm, nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền và ý chí, khát vọng phát triển của người dân tỉnh Nghệ An, chúng ta có thể biến khó khăn, thách thức thành cơ hội mới, biến những tiềm năng, lợi thế thành động lực phát triển để tỉnh Nghệ An đột phá, phát triển nhanh và bền vững xứng đáng với vai trò, vị trí chiến lược và các tiềm năng và lợi thế của Vùng".

Điều chỉnh địa giới TP Vinh; thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Nghệ An

Tại hội nghị đồng chí Nguyễn Khắc Định, Phó Chủ tịch Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Thứ trưởng Bộ Tài chính Võ Thành Hưng, Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Đỗ Trọng Hưng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng, lãnh đạo Bộ Giao thông vận tải, Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Hoàng Trung Dũng… đã phát biểu tham luận, nhấn mạnh tầm quan trọng của Nghị quyết số 39, coi đây là "cơ hội vàng" để Nghệ An bứt tốc phát triển.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết: Đảng đoàn Quốc hội sẽ lãnh đạo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 02 văn bản để thể chế hóa Nghị quyết số 39-NQ/TW. Một là Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về điều chỉnh địa giới hành chính thành phố Vinh và hai là Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 36/2021/QH15 ngày 13/11/2021 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Nghệ An.

Đối với Nghị quyết của Quốc hội về sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 36/2021/QH15, ngoài các cơ chế, chính sách đặc thù trong các lĩnh vực quản lý tài chính, ngân sách nhà nước và phân cấp quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai, quy hoạch, lâm nghiệp đã quy định cụ thể trong Nghị quyết số 36 của Quốc hội, dự kiến sẽ cần bổ sung thể chế hóa một số cơ chế, chính sách về phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Vinh trở thành trung tâm của khu vực Bắc Trung bộ về kinh tế, văn hóa, xã hội; cơ chế, chính sách nhằm thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là nhà khoa học, doanh nhân về làm việc, kinh doanh, đầu tư tại tỉnh Nghệ An.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị Đảng bộ, chính quyền tỉnh Nghệ An khẩn trương, chủ động tổ chức nghiên cứu, đề xuất, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, cơ quan Trung ương xây dựng Đề án, Tờ trình dự thảo văn bản báo cáo Chính phủ xem xét trình Quốc hội, cố gắng thực hiện trong thời gian nhanh nhất, thực hiện có hiệu quả nhất.

Mặt khác, theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Tỉnh ủy Nghệ An, Ban cán sự Đảng Chính phủ có thể nghiên cứu thêm một phương án nữa đó là tham mưu xây dựng một Nghị quyết riêng của Quốc hội bổ sung cơ chế, chính sách đặc thù của tỉnh Nghệ An để thể chế hóa đầy đủ nội dung Nghị quyết 39-NQ/TW của Bộ Chính trị thay vì sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 36/2021/QH15 bởi Nghị quyết này thực hiện trong 5 năm, đến nay đã thực hiện được 2 năm.

Đại biểu các bộ ngành, địa phương đề xuất các giải pháp, đồng thời nhấn mạnh sẽ phối hợp cùng Nghệ An và các cơ quan liên quan nghiên cứu, xây dựng đề xuất ban hành các chính sách đặc thù, chính sách liên kết vùng, phát triển cơ sở hạ tầng giao thông; đặc biệt là bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa đậm đà bản sắc, cốt cách, bản lĩnh, trí tuệ của mảnh đất địa linh nhân kiệt xứ Nghệ,… "đưa văn hóa trở thành sức mạnh mềm" để tỉnh Nghệ An bứt phá, tiến thật mạnh, bước thật xa trong thời gian tới./.

Trần Mạnh