Hình ảnh Ngai vua triều Nguyễn theo hồ sơ đề nghị công nhận Bảo vật quốc gia. Ảnh: Cục Di sản văn hóa cung cấp
Văn phòng Chính phủ vừa ban hành văn bản số 4623/VPCP-KGVX ngày 25/5/2025 truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính xử lý thông tin phản ánh về bảo vật quốc gia "Ngai vua triều Nguyễn".
Bảo vật quốc gia "Ngai vua triều Nguyễn" bị phá hoại
Ngày 24 tháng 5 năm 2025, trên các phương tiện thông tin đại chúng có phản ánh về việc bảo vật quốc gia "Ngai vua triều Nguyễn" trưng bày tại Điện Thái Hòa thuộc Di tích Cố đô Huế bị phá hoại.
Thông tin từ Cục Di sản văn hóa cho biết, vào lúc 11 giờ 55 phút ngày 24/05/2025, đối tượng Hồ Văn Phương Tâm, sinh ngày 10/02/1983, thường trú tại tổ 7, khu vực 4, phường Hương Long, quận Phú Xuân, thành phố Huế mua vé vào cổng của Đại nội Huế.
Qua trích xuất camera và điều tra bước đầu của lực lượng chức năng thì tại thời điểm xảy ra vụ việc, hai nhân viên bảo vệ là Đặng Quang Long và Đào Hoàng Vũ đều có mặt ở khu vực Điện Thái Hoà.
Lúc vào khu vực Điện Thái Hòa, đối tượng có biểu hiện không bình thường, một nhân viên bảo vệ đã mời đối tượng đi ra phía hậu điện.
Tuy nhiên, đối tượng sau đó quay lại, lẻn vào khu vực trưng bày ngai vua triều Nguyễn, la hét và sau đó làm gãy phần tựa phía trước tay bên trái.
Để tránh việc đối tượng manh động, đập phá các hiện vật trưng bày khác, nhân viên bảo vệ đã tiếp cận từ xa, nhắc nhở đối tượng đi ra bên ngoài, đồng thời điện thoại yêu cầu tăng cường lực lượng hỗ trợ.
Đến 12.10 phút đã khống chế đối tượng Tâm, báo cho Công an phường Đông Ba lập biên bản bắt người.
Làm rõ vai trò, trách nhiệm của các bên liên quan, giải quyết vụ việc theo đúng quy định của pháp luật
Ngay sau đó, lực lượng Công an phường Đông Ba đã lập biên bản bắt người phạm tội quả tang đối với đối tượng Hồ Văn Phương Tâm.
Tuy nhiên chưa thể ghi lời khai của đối tượng do đối tượng có biểu hiện loạn thần, la hét, nói nhảm không thể trả lời các câu hỏi của điều tra viên.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Huế đang tiến hành trưng cầu giám định tâm thần đối với Hồ Văn Phương Tâm và phối hợp cùng Viện kiểm sát nhân dân quận Phú Xuân thu thập các tài liệu chứng cứ để làm rõ vai trò, trách nhiệm của các bên liên quan nhằm giải quyết vụ việc theo đúng trình tự, quy định của pháp luật.
Khẩn trương kiểm tra, đánh giá tình trạng bảo vật quốc gia "Ngai vua triều Nguyễn", đề xuất giải pháp phục hồi
Về việc này, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính yêu cầu Ủy ban nhân dân Thành phố Huế khẩn trương chỉ đạo thực hiện kiểm tra, đánh giá tình trạng kỹ thuật của bảo vật quốc gia "Ngai vua triều Nguyễn", đề xuất giải pháp bảo quản, phục hồi theo quy định của pháp luật.
Tổ chức kiểm điểm, rút kinh nghiệm và xử lý trách nhiệm của cá nhân, tổ chức liên quan, không để xảy ra trường hợp tương tự;
Gửi báo cáo về Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 01 tháng 6 năm 2025.
Đồng thời chỉ đạo rà soát tổng thể, tăng cường công tác quản lý, bảo vệ an ninh, an toàn Di tích Cố đô Huế và các di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia thuộc Di tích Cố đô Huế cũng như công tác quản lý di tích trên địa bàn;
Chủ động xây dựng phương án phòng ngừa, phát hiện từ sớm và sẵn sàng ngăn chặn, xử lý các hành vi xâm hại, phá hoại.
Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức, nhận thức về bảo vệ di sản văn hóa trong cộng đồng.
Tổng rà soát, tăng cường biện pháp bảo đảm tuyệt đối an toàn các bảo vật quốc gia
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo tổng rà soát, đánh giá công tác trưng bày, bảo quản, bảo vệ và các biện pháp bảo đảm an ninh, an toàn các bảo vật quốc gia trên toàn quốc;
Kịp thời tăng cường biện pháp bảo đảm tuyệt đối an toàn các bảo vật quốc gia đã được công nhận và hiện vật, cổ vật có giá trị tại các di tích, danh lam thắng cảnh theo đúng quy định của pháp luật; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện trước ngày 15 tháng 6 năm 2025.
UBND thành phố Huế báo cáo vụ việc xâm hại làm hư hỏng Ngai vàng triều Nguyễn
UBND thành phố Huế có văn bản số 200/BC-UBND ngày 25/5 báo cáo Thủ tướng Chính phủ và Bộ VHTTDL về việc đối tượng có hành vi xâm hại Bảo vật quốc gia tại Điện Thái Hòa.
Theo đó, Ngai vàng triều Nguyễn được Thủ tướng Chính phủ công nhận là bảo vật quốc gia tại Quyết định số 2382/QĐ-TTg ngày 25 tháng 12 năm 2025.
Ngai cao 101cm, rộng 72cm, dài 87cm; phần đế dài 118cm, rộng 90cm, cao 20cm. Phía trên ngai có bửu tán thếp vàng lộng lẫy. Tất cả đều được làm bằng gỗ sơn son thếp vàng.
Đây là bảo vật quốc gia do Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế quản lý và được bảo quản, trưng bày tại Điện Thái Hòa (Đại Nội Huế) để phục vụ người dân và du khách.
Vào lúc 11 giờ 55 phút ngày 24/05/2025, đối tượng Hồ Văn Phương Tâm, sinh ngày 10/02/1983; Hộ khẩu thường trú: Tổ 7, Khu vực 4, phường Hương Long, quận Phú Xuân, thành phố Huế mua vé vào thăm quan Đại nội Huế.
Khi vào tham quan Điện Thái Hòa, đối tượng Hồ Văn Phương Tâm có biểu hiện không bình thường, nhân viên bảo vệ của Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế là ông Đặng Quang Long và ông Đào Hoàng Vũ đang làm nhiệm vụ tại Điện Thái Hòa đã mời đối tượng ra khỏi khu vực Điện.
Tuy nhiên, đối tượng sau đó đã quay lại, lẻn vào khu vực trưng bày Ngai vua triều Nguyễn, la hét và có hành vi xâm hại làm gãy phần tựa phía trước tay bên trái của hiện vật.
Trước diễn biến trên, để tránh việc đối tượng manh động tiếp tục đập phá các hiện vật trưng bày khác, nhân viên bảo vệ của Trung tâm đã tiếp cận vận động, yêu cầu đối tượng ra khỏi khu vực Điện đồng thời điện thoại đề nghị tăng cường lực lượng hỗ trợ.
Đến 12 giờ 10 phút cùng ngày lực lượng bảo vệ Trung tâm đã khống chế thành công đối tượng Tâm bàn giao cho lực lượng Công an.
Lực lượng Công an đã lập biên bản đối với đối tượng Hồ Văn Phương Tâm, tuy nhiên chưa thể ghi lời khai của đối tượng do đối tượng có biểu hiện loạn thần, la hét, nói nhảm không thể trả lời các câu hỏi của Điều tra viên.
Hiện nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố đang tiến hành trưng cầu giám định tâm thần đối với Hồ Văn Phương Tâm và phối hợp cùng với các đơn vị có liên quan thu thập các tài liệu chứng cứ để làm rõ vai trò, trách nhiệm của các bên liên quan nhằm giải quyết vụ việc theo đúng trình tự, quy định của pháp luật.
Ngay sau khi vụ việc xảy ra, Ủy ban nhân dân thành phố Huế đã chỉ đạo Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đưa Ngai vua triều Nguyễn về lưu giữ, bảo quản tại kho cổ vật tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế đồng thời đưa Ngai vàng phục chế đến trưng bày tại Điện Thái Hòa phục vụ du khách.
Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế khẩn trương kiểm tra, rà soát, đánh giá công tác đảm bảo an ninh, quy trình bảo quản, trưng bày các hiện vật, cổ vật... đặc biệt là các bảo vật Quốc gia tại Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế; Tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của các cá nhân, bộ phận có liên quan trong vụ việc xâm hại Bảo vật quốc gia được trưng bày tại Điện Thái Hòa.
Công an thành phố điều tra, xác minh làm rõ hành vi xâm hại bảo vật Quốc gia của đối tượng Hồ Văn Phương Tâm để xử lý theo quy định của pháp luật.
Sở Văn hóa và Thể thao phối hợp với Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế thành lập Hội đồng đánh giá tình trạng hiện vật, xây dựng phương án bảo quản và lập phương án tu sửa phù hợp báo cáo cấp có thẩm quyền, thực hiện theo đúng quy định của Luật Di sản Văn hóa.
Nhân thân của đối tượng Hồ Văn Phương Tâm:
Đối tượng Hồ Văn Phương Tâm, sinh ngày 10/02/1983; Quê quán: phường Hương Long, quận Phú Xuân, thành phố Huế.
Năm 1990, Hồ Văn Phương Tâm theo gia đình vào thành phố Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, tại thành phố Hồ Chí Minh đối tượng Tâm không sống chung với gia đình mà thường xuyên thay đổi chổ ở.
Khoảng giữa tháng 5/2025, Hồ Văn Phương Tâm quay về Thành phố Huế, xin sống tại nhà người thân ở Kiệt 28, đường Nguyễn Phúc Nguyên, phường Hương Long nhưng không được đồng ý.
Tiền án, tiền sự: Ngày 18/07/2023, bị Tòa án nhân dân quận Tân Bình, thành phố Hồ Chí Minh ra Quyết định số 108/2023/QĐ-TA áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Xây dựng phương án đảm bảo chặt chẽ an ninh an toàn trong khu di sản
Ngày 25/5, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã có báo cáo gửi Bộ VHTTDL, Cục Di sản Văn hóa, UBND TP Huế, Sở VHTT TP Huế một số thông tin về sự việc xảy ra tại điện Thái Hòa (Đại Nội Huế).
Về giải pháp trong gian tới, văn bản cho biết: Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã chỉ đạo Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế đưa Ngai vua triều Nguyễn về lưu giữ, bảo quản tại kho cổ vật đồng thời đưa Ngai phục chế đến trưng bày tại điện Thái Hòa phục vụ du khách.
Đây là sự cố hết sức hi hữu, mặc dù thời gian qua Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã có nhiều giải pháp đảm bảo an ninh trong khu di sản như tăng cường lắp đặt camera giám sát, xây dựng quy chế phân công trực bảo vệ, có bộ phận cơ động thường xuyên kiểm tra các địa bàn di tích...
Để phòng tránh sự việc tương tự, trong thời gian tới Trung tâm sẽ xây dựng phương án đảm bảo chặt chẽ an ninh an toàn trong khu di sản nói chung và đối với hiện vật, cổ vật.... đặc biệt là bảo vật Quốc gia.
Tập trung vào các giải pháp: tăng cường các trang thiết bị an ninh, công cụ hỗ trợ; tăng cường công tác bảo vệ, tập huấn xử lý các tình huống an ninh, phát hiện ngăn chặn từ sớm các hiện tượng nghi vấn…
Đối với Bảo vật quốc gia Ngai vua triều Nguyễn, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế sẽ thành lập hội đồng chuyên môn đánh giá hiện trạng, xây dựng phương án bảo quản, xử lý, trình cấp có thẩm quyền theo đúng quy định của pháp luật về di sản văn hoá.
Đồng thời, sẽ có phương án tăng cường lực lượng, phương tiện để đảm bảo an toàn cho hệ thống hiện vật trưng bày./.