Thông qua Nghị quyết kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp

Chiều 26/6, tiếp tục Kỳ họp thứ 9, dưới sự điều hành của Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về việc kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp, có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 với 443/444 đại biểu có mặt tán thành.

Nghị quyết nêu rõ, kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp được quy định tại Nghị quyết số 55/2010/QH12 ngày 24/11/2010 của Quốc hội về miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị quyết số 28/2016/QH14 ngày 11/11/2016 của Quốc hội và Nghị quyết số 107/2020/QH14 ngày 10/6/2020 của Quốc hội đến hết ngày 31/12/2030.

Báo cáo trước khi Quốc hội biểu quyết, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết một số ý kiến đề nghị không miễn thuế đối với trường hợp để đất bỏ hoang, không sản xuất, sử dụng không đúng mục đích. 

Ý kiến khác đề nghị quy định nguyên tắc và điều kiện, tiêu chí cụ thể để được miễn thuế, đồng thời có chế tài xử lý các trường hợp lợi dụng chính sách để sử dụng đất sai mục đích hoặc tích tụ đất đai và để đất hoang hóa.

Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, đúng như ý kiến các vị địa biểu Quốc hội đã nêu, trên thực tế, tình trạng sử dụng đất sai mục đích, đất hoang hóa, gây lãng phí nguồn lực vẫn diễn ra khá phổ biến. 

Trong thời gian qua, một số Nghị quyết, Kết luận của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị đã đề ra các chủ trương, yêu cầu hoàn thiện chính sách thuế sử dụng đất, trong đó có chính sách thuế đối với đất nông nghiệp để khắc phục tình trạng đất bỏ hoang hóa, sử dụng sai mục đích.

Bên cạnh mục tiêu hỗ trợ nông nghiệp, nông dân, nông thôn, chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp cũng cần đáp ứng mục tiêu khuyến khích các tổ chức, cá nhân sử dụng đất tiết kiệm, có hiệu quả; cần có các tiêu chí để phân loại và xác định đối tượng được miễn thuế phù hợp nhằm bảo đảm hỗ trợ đúng đối tượng, phát huy được hiệu quả sử dụng đất.

Tuy nhiên, việc quy định cụ thể các tiêu chí để xác định đúng đối tượng được miễn thuế, không miễn thuế đối với đất bỏ hoang, sử dụng không đúng mục đích cần có thời gian nghiên cứu, chuẩn bị một cách phù hợp. 

Dự án Nghị quyết về việc tiếp tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp của Chính phủ trình Quốc hội vào thời điểm này chưa giải quyết được các vấn đề nêu trên.

Bên cạnh đó, Luật Đất đai năm 2024 đã có một số quy định nhằm góp phần khắc phục tình trạng bỏ hoang đất nông nghiệp đồng thời, pháp luật về đất đai đã quy định thẩm quyền của các cơ quan liên quan trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý Nhà nước về đất đai, áp dụng các chế tài xử lý vi phạm về sử dụng đất. 

Do đó, để dự thảo Nghị quyết có thể được ban hành kịp thời, tránh ngắt quãng trong thực hiện chính sách, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho giữ như dự thảo Nghị quyết về đối tượng được áp dụng việc miễn thuế.

Tuy nhiên, UBTVQH đề nghị Chính phủ triển khai đánh giá một cách đầy đủ, toàn diện về thực trạng và hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp thời gian qua, hiệu quả của chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với phát triển kinh tế nông nghiệp, đời sống nông dân, để xây dựng các giải pháp chính sách phù hợp. 

Trước mắt, đề nghị Chính phủ lưu ý hướng dẫn đầy đủ các quy định của Luật Đất đai và có các giải pháp thiết thực để bảo đảm không xảy ra tình trạng hoang hoá, lãng phí nguồn lực đất đai, phòng tránh và xử lý các trường hợp lợi dụng chính sách, nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng đất nói chung, đất nông nghiệp nói riêng.

Về ý kiến đề nghị xem xét, mở rộng đối tượng được miễn thuế, UBTVQH hồi âm, theo quy định hiện hành, phạm vi áp dụng chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp là các hộ gia đình, cá nhân và các tổ chức trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp, trừ phần diện tích đất nông nghiệp Nhà nước giao cho tổ chức quản lý nhưng không trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp mà giao cho tổ chức, cá nhân khác nhận thầu theo hợp đồng để sản xuất nông nghiệp thì phải nộp 100% thuế sử dụng đất nông nghiệp trong thời gian Nhà nước chưa thu hồi đất. 

Vì vậy, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho giữ như dự thảo Nghị quyết, không mở rộng đối tượng được hưởng chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp.

Cho biết một số ý kiến đề nghị kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp hơn so với dự thảo Nghị quyết (có thể kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết năm 2035), Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho biết trong bối cảnh nền kinh tế trong nước và thế giới đang có nhiều thay đổi nhanh chóng, chưa có định hướng cụ thể về chiến lược phát triển kinh tế - xã hội cho giai đoạn sau năm 2030, Chính phủ chưa đánh giá, phân tích các nội dung liên quan đến việc sử dụng đất đai nói chung và đất nông nghiệp nói riêng để có căn cứ cần thiết cho việc đề xuất ban hành chính sách dài hạn (dài hơn so với quy định tại dự thảo Nghị quyết). Do đó, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho giữ như quy định tại dự thảo Nghị quyết.