Nghiên cứu kỹ quy định mức phí bảo hiểm tiền gửi

Tiếp tục Phiên họp thứ 49, dưới chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về Dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi). Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh điều hành phiên thảo luận.

Quy định rõ vai trò của các tổ chức trong tính phí bảo hiểm tiền gửi

Trình bày tờ trình của Chính phủ về Dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (BHTG) (sửa đổi), Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNNVN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, sau 12 năm thực hiện, bên cạnh những kết quả đạt được, Luật BHTG năm 2012 đã phát sinh khó khăn, vướng mắc cần giải quyết, tập trung vào quyền và nghĩa vụ của tổ chức tham gia BHTG, tổ chức BHTG, phí BHTG, hạn mức trả tiền bảo hiểm, thời điểm phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm, thời điểm chi trả tiền gửi được bảo hiểm.

Bên cạnh đó, một số nội dung Luật Các Tổ chức tín dụng (TCTD) không quy định chi tiết mà dẫn chiếu thực hiện theo pháp luật về BHTG, đặt ra yêu cầu sửa đổi, bổ sung Luật BHTG để thống nhất với quy định của Luật này và có cơ sở để BHTGVN thực hiện hiệu quả nhiệm vụ được giao.

Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng, dự thảo gồm 08 Chương, 44 điều, trong đó 07 điều được bổ sung mới; 02 điều được bãi bỏ. Theo đó, Dự thảo Luật bổ sung quyền, nghĩa vụ của tổ chức BHTG thực hiện kiểm tra tổ chức tham gia BHTG theo kế hoạch, nội dung do NHNN giao. Đồng thời, tổ chức này có quyền vay đặc biệt từ NHNN. Tổ chức BHTG cũng được tham gia xử lý tổ chức tham gia BHTG.

Về nội dung này, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, Thường trực Ủy ban đề nghị cần quy định rõ vai trò của tổ chức BHTG và tổ chức tham gia BHTG trong tính phí BHTG, làm rõ chủ thể xác định phí làm căn cứ để tổ chức tham gia BHTG nộp phí; đồng thời làm rõ phạm vi, đối tượng, nội dung kiểm tra của tổ chức BHTG đối với tổ chức tham gia BHTG, tránh trùng lặp với các cơ quan cũng đang được quy định chức năng thanh tra, kiểm tra, giám sát tổ chức tín dụng;

“Quy định cụ thể các trường hợp và điều kiện tổ chức BHTG tiếp nhận hỗ trợ từ ngân sách nhà nước; vay của TCTD, tổ chức khác có bảo lãnh của Chính phủ hoặc vay đặc biệt của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; Phân biệt rõ thẩm quyền của NHNN, nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức BHTG và Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam trong việc bố trí nhân sự tham gia quản lý, điều hành quỹ tín dụng nhân dân được kiểm soát đặc biệt” - Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đề nghị.

Nghiên cứu, xác định lộ trình xây dựng mức phí bảo hiểm tiền gửi trên cơ sở đánh giá và phân loại các TCTD

Theo Quochoi.vn, về phí BHTG, để có cơ sở áp dụng cơ chế phí linh hoạt, phù hợp với thực tiễn và vẫn đảm bảo nguồn thu phí BHTG ổn định, dự thảo Luật giao Thống đốc NHNNVN quy định mức phí BHTG, đồng thời bổ sung quy định về tạm hoãn nộp tiền phí BHTG phát sinh trước thời điểm đặt vào kiểm soát đặc biệt cho các TCTD được kiểm soát đặc biệt. 

“Điều này tạo cơ sở để các TCTD này chưa phải thực hiện ngay việc nộp khoản phí BHTG nộp thiếu, nộp chậm và khoản tiền phạt (nếu có). Tuy nhiên, TCTD có trách nhiệm xây dựng kế hoạch để hoàn trả khoản tiền được tạm hoãn nộp trong phương án cơ cấu lại” - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng khẳng định.

Về nội dung này, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đề nghị việc quy định mức phí BHTG phải được nghiên cứu kỹ lưỡng, vừa bảo đảm ổn định nguồn thu cho tổ chức BHTG, vừa phù hợp với năng lực tài chính của tổ chức tham gia BHTG; nghiên cứu, xác định lộ trình xây dựng mức phí BHTG trên cơ sở đánh giá và phân loại các TCTD. Có ý kiến cho rằng hiện nay hệ thống quỹ TDND vừa phải nộp phí BHTG, vừa phải tham gia Quỹ bảo đảm an toàn hệ thống quỹ TDND nên cần nghiên cứu cơ chế chia sẻ phí giữa BHTG và Quỹ bảo đảm an toàn hệ thống quỹ TDND để giảm gánh nặng tài chính cho quỹ TDND.

Đối với chính sách TCTD được kiểm soát đặc biệt được tạm hoãn nộp phí BHTG, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính đề nghị chính sách này phải có trong phương án cơ cấu lại được cấp có thẩm quyền phê duyệt để bảo đảm tính tổng thể khi xem xét phương án cơ cấu lại TCTD được kiểm soát đặc biệt; làm rõ thời hạn TCTD được tạm hoãn nộp phí BHTG; khi tạm hoãn nộp phí BHTG thì số tiền tạm hoãn nộp có bị tính lãi trong thời gian được tạm hoãn hay không; phương án xử lý trong trường hợp TCTD được kiểm soát đặc biệt không thể hoàn trả đầy đủ khoản tiền được tạm hoãn theo phương án cơ cấu lại.

Chủ nhiệm Phan Văn Mãi cũng cho biết, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu có quy định cụ thể về quy mô cho vay đặc biệt tối đa của tổ chức BHTG trên tổng Quỹ dự phòng nghiệp vụ; xây dựng bộ tiêu chí minh bạch để phê duyệt các khoản cho vay đặc biệt; tăng cường cơ chế giám sát việc sử dụng khoản vay đặc biệt từ tổ chức BHTG; làm rõ trường hợp nào TCTD vay đặc biệt từ NHNN, trường hợp nào vay đặc biệt từ tổ chức BHTG, bảo đảm phù hợp với năng lực tài chính của tổ chức BHTG; có hướng dẫn cụ thể về điều kiện, lãi suất và tài sản bảo đảm của khoản cho vay đặc biệt của tổ chức BHTG đối với các TCTD.

Về tham gia xử lý TCTD được can thiệp sớm, kiểm soát đặc biệt, tham gia xử lý sự cố, khủng hoảng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhấn mạnh Dự thảo Luật quy định tổ chức BHTG thực hiện cho vay đặc biệt tổ chức tham gia BHTG khi tổ chức này được can thiệp sớm, được kiểm soát đặc biệt và bị rút tiền hàng loạt và để thực hiện phương án phục hồi, phương án chuyển giao bắt buộc. Tổ chức BHTG tự quyết định việc cho vay đặc biệt, bao gồm cả việc cho vay có hoặc không có tài sản bảo đảm, có hoặc không có lãi suất.

Dự thảo Luật bổ sung quy định về chi trả trong trường hợp đặc biệt, và trường hợp phát sinh sự cố, khủng hoảng có nguy cơ gây mất an toàn hệ thống TCTD, tổ chức BHTG tham gia xử lý sự cố, khủng hoảng.

Về phân cấp, phân quyền, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, nhiều nội dung được bổ sung giao cho Chính phủ, kế thừa nội dung phân quyền cho Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành, tổ chức BHTG. “Việc phân cấp, phân quyền phù hợp với chỉ đạo tại Nghị quyết của Bộ Chính trị về đổi mới tư duy, định hướng xây dựng pháp luật, phù hợp với chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền của Đảng, Nhà nước và phù hợp với thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan được phân cấp, phân quyền” - Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.