Ngành sách chuyển mình: Từ thị trường truyền thống sang thương mại điện tử

Sự phát triển của công nghệ và internet mở ra nhiều cơ hội mới cho các nhà xuất bản và nhà bán lẻ sách

Trong những năm gần đây, hoạt động bán hàng của các nhà sách có sự chuyển biến, dần chuyển dịch từ thị trường truyền thống sang thương mại điện tử. 

Người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng việc mua sắm trực tuyến vì tính tiện lợi, nhanh chóng và đa dạng sản phẩm. 

Các nhà sách truyền thống nhận thấy xu hướng đã nhanh chóng thích nghi bằng cách mở rộng hoạt động kinh doanh sang các nền tảng thương mại điện tử.

Các sàn thương mại điện tử chuyên biệt về phát hành sách đều đạt được mức tăng trưởng rất cao. Hội sách trực tuyến quốc gia lần thứ 2 (năm 2021) tại địa chỉ Book365.vn đã có những thành công vượt trội với 40.000 bản sách đến tay bạn đọc, hơn 6 triệu lượt truy cập, doanh thu đạt trên 4,5 tỷ đồng. Điều này cho thấy sự thay đổi rõ rệt trong cách người tiêu dùng tiếp cận và mua sắm sách.

Sự phát triển của sách số cũng góp phần không nhỏ vào quá trình chuyển đổi của các nhà xuất bản. Sách số, hay còn gọi là sách điện tử, không chỉ giúp tiết kiệm chi phí in ấn mà còn mang lại nhiều tiện ích cho người đọc. 

Người dùng có thể dễ dàng truy cập vào kho sách khổng lồ từ bất kỳ đâu, bất kỳ lúc nào chỉ với một thiết bị kết nối internet. Như gần đây, chịu ảnh hưởng bởi cơn bão số 3 (Yagi), nhiều học sinh quay trở lại trường không còn sách vở, đồ dùng học tập. Sách giáo khoa điện tử trên Hành Trang Số - nền tảng sách điện tử của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam hỗ trợ nhiều học trò học tập một cách dễ dàng và thuận tiện hơn, cùng với nhiều học liệu điện tử.

Công nghệ ngày càng phát triển, nhiều công ty sách không chỉ dừng lại ở việc phát hành sách truyền thống bản in mà còn đầu tư mạnh mẽ vào việc phát triển các công cụ đi kèm, như các sản phẩm sách giáo dục, sẽ có sự phát triển về công cụ ôn tập đi kèm. Đây là một xu hướng tất yếu nhằm đáp ứng nhu cầu học tập ngày càng cao và đa dạng của người tiêu dùng.

Trong bối cảnh công nghệ phát triển, các nhà sách tận dụng thương mại điện tử để cung cấp nhiều dịch vụ giá trị gia tăng như giao hàng nhanh chóng, đổi trả dễ dàng và các chương trình khuyến mãi hấp dẫn. 

Thương mại điện tử mở ra cơ hội cho các nhà sách tiếp cận với một lượng lớn khách hàng tiềm năng. Các chiến dịch quảng bá trực tuyến, livestream giới thiệu sách mới và các chương trình tương tác trực tiếp với độc giả đã giúp các nhà sách xây dựng mối quan hệ gần gũi hơn với khách hàng và thúc đẩy doanh số bán hàng.

Quảng bá sách trên nền tảng số, hỗ trợ các đơn vị xuất bản, nhà sách tại Hội sách Hà Nội 2024

Hội sách Hà Nội lần thứ IX - năm 2024 với chủ đề: "Hà Nội: Thủ đô văn hiến, anh hùng - Thành phố vì hòa bình" là sự kiện quan trọng đón chào dịp lễ trọng đại kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, 25 năm Hà Nội được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) vinh danh Thành phố vì hoà bình, diễn ra tại không gian Phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm từ ngày 27/9 – 29/9/2024.

Sự kiện có sự tham gia của hơn 30 nhà xuất bản, doanh nghiệp phát hành sách trong cả nước mang lại không gian văn hóa đọc và nhiều chương trình giao lưu, trải nghiệm sách hấp dẫn, góp phần tôn vinh, thúc đẩy văn hóa đọc, mang ý nghĩa to lớn trong việc phát triển xã hội học tập và góp phần nâng cao nhận thức, xây dựng con người hiện đại nhân văn, văn minh và có bản lĩnh dân tộc.

Tham gia Hội sách Hà Nội 2024, TikTok – một trong những nền tảng thương mại điện tử lớn ở Việt Nam hỗ trợ các đơn vị xuất bản, nhà sách, nhà phát hành sách có gian hàng tại Hội sách đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá trên nền tảng số, thông qua nhiều hình thức khác nhau.

Các nhà xuất bản và tác giả có cơ hội giới thiệu sách mới, chia sẻ câu chuyện sáng tác và tương tác trực tiếp với độc giả thông qua các buổi phát sóng. TikTok triển khai các chiến dịch quảng bá đặc biệt trên nền tảng của mình, giúp các đơn vị xuất bản tiếp cận đến một lượng lớn người dùng trẻ tuổi và năng động.

Ông Nguyễn Lâm Thanh - Đại diện TikTok Việt Nam chia sẻ: "Thời gian qua, TikTok Việt Nam đã và vẫn đang nỗ lực trong việc lan tỏa văn hóa đọc sách thông qua cộng đồng BookTok, là một không gian mới, kết nối sách với độc giả, đặc biệt là giới trẻ, thông qua các video sáng tạo, giới thiệu sách, nhân vật và trích dẫn yêu thích. 

Tham gia Hội sách Hà Nội năm nay, chúng tôi triển khai các chiến dịch quảng bá đặc biệt trên nền tảng của mình, để có thể hỗ trợ hết sức cho các đơn vị xuất bản, nhà sách, nhà phát hành sách có gian hàng tại Hội sách đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá trên nền tảng số. 

Sàn thương mại điện tử TikTok sẽ không chỉ là nơi bán sách, mà còn là cầu nối giữa tác giả, nhà xuất bản và độc giả, có cơ hội tiếp cận với thị trường rộng lớn hơn".

Trong thời gian diễn ra Hội sách, bên cạnh hoạt động hỗ trợ quảng bá, TikTok còn hỗ trợ các đơn vị xuất bản trong việc triển khai các hoạt động thương mại điện tử. Thông qua các tính năng mua sắm trực tiếp trên TikTok, người dùng có thể dễ dàng mua sách và các sản phẩm liên quan ngay trong lúc xem video, tạo ra một trải nghiệm mua sắm liền mạch và tiện lợi.

Có thể thấy, sự chuyển dịch từ thị trường truyền thống sang thương mại điện tử không chỉ là một xu hướng tạm thời mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược kinh doanh của các nhà sách. Thương mại điện tử đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển ngành xuất bản và văn hóa đọc tại Việt Nam, mang lại nhiều lợi ích cho cả nhà sách và người tiêu dùng.