Kiến nghị có quy định cụ thể việc đi học, đi nước ngoài để quản lý nguồn nhập ngũ tại địa phương

Bộ Quốc phòng nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Hưng Yên với nội dung: 

"Hiện nay, thanh niên nam giới trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự khi làm thủ tục đi nước ngoài chỉ cần làm các thủ tục, giấy tờ ở cấp tỉnh mà không qua cấp xã, thị trấn xác nhận, do vậy địa phương gặp khó khăn trong công tác nắm bắt và quản lý nguồn để thực hiện khám sức khỏe hàng năm. 

Các nam thanh niên trong độ tuổi thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự khi trúng tuyển các trường cao đẳng, đại học đều làm thủ tục di chuyển nghĩa vụ quân sự tới trường nhưng khi tốt nghiệp thì các trường không có thông báo chuyển nghĩa vụ quân sự trở về địa phương quản lý và các thanh niên khi học xong cũng không khai báo và đăng ký với địa phương, do vậy nhiều thanh niên vẫn trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự nhưng xã, thị trấn không quản lý được nguồn tuyển quân hằng năm. 

Đề nghị nghiên cứu, xem xét có quy định cụ thể đối với các đối tượng trên trong Luật để bảo đảm việc quản lý nguồn nhập ngũ tại địa phương".

Về kiến nghị nêu trên của cử tri, Bộ Quốc phòng trả lời như sau:

Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015 được Quốc hội khóa XIII, Kỳ họp thứ 9 thông qua ngày 19/6/2015, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2016; cùng với các văn bản quy định chi tiết hướng dẫn thi hành Luật được ban hành đã tạo hành lang pháp lý, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về nghĩa vụ quân sự. Sau gần 9 năm thực hiện đã góp phần quan trọng đối với nhiệm vụ quân sự, quốc phòng của địa phương, đơn vị, nâng cao sức mạnh chiến đấu của Quân đội, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong mọi tình huống.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 17 Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015 về đăng ký nghĩa vụ quân sự khi thay đổi nơi cư trú hoặc nơi làm việc, học tập: 

"a) Công dân đã đăng ký nghĩa vụ quân sự khi thay đổi nơi cư trú hoặc nơi làm việc, học tập phải đến cơ quan đã đăng ký nghĩa vụ quân sự làm thủ tục chuyển đăng ký nghĩa vụ quân sự; trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày đến nơi cư trú hoặc nơi làm việc, học tập mới phải đến cơ quan đăng ký nghĩa vụ quân sự để đăng ký chuyển đến; 

b) Công dân đã đăng ký nghĩa vụ quân sự được gọi vào học tập tại các trường thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học thuộc hệ thống giáo dục quốc dân phải đến cơ quan đã đăng ký nghĩa vụ quân sự làm thủ tục chuyển đăng ký nghĩa vụ quân sự đến cơ sở giáo dục; sau khi thôi học phải làm thủ tục chuyển đăng ký nghĩa vụ quân sự về nơi cư trú hoặc nơi làm việc mới. Người đứng đầu cơ sở giáo dục có trách nhiệm tổ chức cho công dân đăng ký nghĩa vụ quân sự và chuyển đăng ký nghĩa vụ quận sự".

Thực hiện Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015, hằng năm Bộ Quốc phòng đã hướng dẫn, chỉ đạo các cơ quan, địa phương, đơn vị đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến Luật và các văn bản hướng dẫn thi hành đồng bộ, rộng khắp với nội dung, hình thức phong phú, đa dạng; các cơ quan thông tấn, báo chí Trung ương và địa phương, thực hiện nhiều tin, bài viết, bài phóng sự kịp thời, có chất lượng, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các cơ quan, tổ chức và công dân trong thực hiện công tác đăng ký và quản lý công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự.

Tuy nhiên, quá trình triển khai tổ chức thực hiện Luật đã bộc lộ một số vướng mắc, bất cập về đăng ký nghĩa vụ quân sự khi thay đổi nơi cư trú hoặc nơi làm việc, học tập đối với một số trường hợp công dân tạm vắng, đi khỏi nơi cư trú, làm việc, học tập chưa được quản lý hiệu quả; một số sinh viên khi trúng tuyển cao đẳng, đại học được di chuyển nghĩa vụ quân sự đến cơ sở giáo dục nhưng sau khi thôi học không di chuyển nghĩa vụ quân sự về địa phương, hoặc đến nơi cư trú mới do đó, sót lọt nguồn công dân sẵn sàng nhập ngũ, nhưng chưa được xử lý đầy đủ, kịp thời dẫn đến tình trạng lợi dụng để trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự, khó khăn cho công tác nắm, quản lý nguồn của địa phương và gây dư luận không tốt trong Nhân dân.

Tiếp thu ý kiến của cử tri, Bộ Quốc phòng tiếp tục nghiên cứu tổng thể, đánh giá đầy đủ các chính sách và tác động liên quan, hoàn thiện hồ sơ Đề nghị xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015, báo cáo, đề xuất Chính phủ sửa đổi, bổ sung Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015 vào thời điểm phù hợp khi có đầy đủ cơ sở chính trị, pháp lý, thực tiễn, bảo đảm khoa học, khả thi để pháp luật nghĩa vụ quân sự được thực hiện hiệu quả, thiết thực và nghiêm minh.