Đề xuất sửa đổi độ tuổi khi làm thủ tục đăng ký xe

Bộ Công an đang dự thảo Thông tư quy định về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới, xe máy chuyên dùng.

Về độ tuổi khi làm thủ tục đăng ký xe, theo quy định tại khoản 9 Điều 3 Thông tư số 24/2023/TT-BCA quy định: Cá nhân từ đủ 15 tuổi trở lên thì được đăng ký xe. Trường hợp cá nhân từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi đăng ký xe thì phải được cha hoặc mẹ hoặc người giám hộ đồng ý và ghi nội dung “đồng ý”, ký, ghi rõ họ tên, mối quan hệ với người được giám hộ trong giấy khai đăng ký xe. Việc quy định như vậy căn cứ các quy định sau:

- Điều 601 Bộ Luật dân sự quy định Xe cơ giới là nguồn nguy hiểm cao độ;

- Tại khoản 4 Điều 21 Bộ Luật dân sự quy định: “4. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.”

- Luật Hôn nhân gia đình quy định:

(1) Tại khoản 1, khoản 2 Điều 76 quy định: “1. Con từ đủ 15 tuổi trở lên có thể tự mình quản lý tài sản riêng hoặc nhờ cha mẹ quản lý. 2. Tài sản riêng của con dưới 15 tuổi, con mất năng lực hành vi dân sự do cha mẹ quản lý. Cha mẹ có thể ủy quyền cho người khác quản lý tài sản riêng của con. Tài sản riêng của con do cha mẹ hoặc người khác quản lý được giao lại cho con khi con từ đủ 15 tuổi trở lên hoặc khi con khôi phục năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp cha mẹ và con có thỏa thuận khác.”;

(2) Tại khoản 2 Điều 77 quy định: Con từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi có quyền định đoạt tài sản riêng, trừ trường hợp tài sản là bất động sản, động sản có đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng hoặc dùng tài sản để kinh doanh thì phải có sự đồng ý bằng văn bản của cha mẹ hoặc người giám hộ.”.

- Tại khoản 2 Điều 54 Luật Giao thông đường bộ quy định Bộ trưởng Bộ Công an quy định và tổ chức cấp thu hồi đăng ký, biển số các loại xe cơ giới.

Bên cạnh đó, qua tham khảo trên 30 nước trên thế giới: Các nước trong khối Liên minh Châu Âu (EU), Mỹ, Anh, Canada, Trung Quốc... chưa có nước nào quy định cá nhân dưới 15 tuổi được đăng ký xe. Do đó, Thông tư số 24/2023/TT-BCA quy định người từ đủ 15 tuổi trở lên; đối với người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi đăng ký xe thì phải có thêm điều kiện là được cha, mẹ hoặc người đại diện theo pháp luật đồng ý là phù hợp với quy định của pháp luật và luật pháp Quốc tế.

Tuy nhiên, tại công văn số 729/GM-KTrVB ngày 09/8/2023 của Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp cho rằng Thông tư quy định giới hạn độ tuổi đăng ký xe là không có cơ sở, hạn chế quyền của công dân.

Tiếp thu ý kiến của Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp, dự thảo Thông tư này đã sửa đổi, bổ sung về độ tuổi khi làm thủ tục đăng ký xe như sau: “3. Người chưa thành niên khi làm thủ tục đăng ký xe thì phải được người đại diện theo quy định của pháp luật đồng ý và ghi nội dung “đồng ý”, ký, ghi rõ họ tên, mối quan hệ với người đó trong giấy khai đăng ký xe.”

Về việc kê khai nộp hồ sơ đăng ký xe, theo quy định tại khoản 10 Điều 3 Thông tư số 24/2023/TT-BCA quy định: Việc kê khai đăng ký xe được thực hiện trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia hoặc Cổng Dịch vụ công Bộ Công an. Trường hợp không thực hiện được trên cổng dịch vụ công do không có dữ liệu điện tử hoặc lỗi kỹ thuật thì chủ xe kê khai làm thủ tục trực tiếp tại cơ quan đăng ký xe; khoản 6 Điều 4 quy định ưu tiên tiếp nhận giải quyết các thủ tục đăng ký xe trên cổng dịch vụ công là không bảo đảm sự công bằng giữa các đối tượng khi thực hiện thủ tục đăng ký xe theo đề nghị của Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp.

Do đó, để tạo thuận lợi cho tổ chức, cá nhân được sử dụng đa dạng các kênh dịch vụ công trực tuyến, bảo đảm sự công bằng giữa các đối tượng khi thực hiện thủ tục đăng ký xe và Thông tư số 28/2024/TT-BCA, dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung quy định việc kê khai đăng ký xe trên Ứng dụng định danh Quốc gia, các kênh cung cấp dịch vụ công trực tuyến khác hoặc trực tiếp tại cơ quan đăng ký xe, như sau:

“Việc kê khai nộp hồ sơ đăng ký xe được thực hiện theo một trong các hình thức sau:

a) Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công Bộ Công an (sau đây gọi chung là cổng dịch vụ công);

b) Ứng dụng định danh quốc gia;

c) Các kênh cung cấp dịch vụ công trực tuyến khác theo quy định;

d) Trực tiếp tại cơ quan đăng ký xe.

Trường hợp thực hiện đăng ký xe lần đầu bằng dịch vụ công trực tuyến toàn trình, chủ xe kê khai đăng ký xe trên cổng dịch vụ công hoặc trên Ứng dụng định danh quốc gia.”.

Ngoài ra, dự thảo Thông tư cũng đề xuất quy định về đăng ký, cấp biển số xe trúng đấu giá. Tại khoản 1 Điều 37 quy định: Biển số xe đưa ra đấu giá là biển số xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy được quy định tại điểm c và điểm d khoản 2 Điều 36 của Luật này, được công khai để tổ chức, cá nhân lựa chọn đăng ký tham gia đấu giá.

Theo quy định của Nghị quyết số 73/2022/QH15 ngày 15/11/2022 của Quốc hội 15 quy định về thí điểm đấu giá biển số xe ô tô, dự thảo bổ sung quy định về việc đăng ký, quản lý biển số xe mô tô, xe gắn máy trúng đấu giá, tương tự như đăng ký, quản lý biển số xe ô tô trúng đấu giá.