Đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính bị tác động bởi sắp xếp bộ máy

Sửa đổi, bổ sung các quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính bị tác động bởi sắp xếp bộ máy

Tại Phiên họp thứ 44, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung nội dung của 64/143 điều (trong đó, sửa đổi, bổ sung 26/143 điều, sửa kỹ thuật 22/143 điều (ngoài các điều sửa đổi, bổ sung), bãi bỏ 16 điều của Luật XLVPHC) và bổ sung mới 01 điều.

Dự thảo Luật dự kiến sửa đổi, bổ sung nội dung của 26/143 điều, sửa kỹ thuật 22/143 điều, trong đó tập trung sửa đổi, bổ sung một số nội dung: Sửa đổi, bổ sung các quy định bị tác động trực tiếp bởi việc sắp xếp, tổ chức bộ máy; sửa đổi, bổ sung một số quy định để tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ, cải tiến phương thức làm việc cùng với việc hoàn thiện tổ chức bộ máy; sửa đổi, bổ sung một số quy định nhằm khắc phục khó khăn, vướng mắc lớn, mang tính phổ quát.

Trong đó, những nội dung bổ sung gồm việc quy định cụ thể thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của từng chức danh tại các điều từ 38 đến 51 của Luật XLVPHC hiện không còn phù hợp với sự thay đổi khi sắp xếp tổ chức bộ máy. 

Vì vậy, để bảo đảm tính linh hoạt, phù hợp với tình hình mới, khoản 4 Điều 1 dự thảo Luật dự kiến bổ sung 01 điều (Điều 37a) về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính. 

Theo đó, Luật quy định chức danh, hệ lực lượng có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính và giao Chính phủ quy định chi tiết các chức danh có thẩm quyền xử phạt.

Bên cạnh đó, để phù hợp với những yêu cầu của tình hình mới trong bối cảnh thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy, song song với việc bổ sung 01 điều quy định về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính, khoản 31 Điều 1 dự thảo Luật dự kiến bãi bỏ 16 điều quy định về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của từng chức danh tại Luật XLVPHC hiện hành.

Ngoài ra, dự thảo Luật cũng đã quy định nhằm đẩy mạnh việc trao quyền cho cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ quy định cụ thể chức danh có thẩm quyền xử phạt; thẩm quyền phạt tiền, áp dụng các hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả của từng chức danh trên cơ sở hệ lực lượng, các chức danh cụ thể đã được quy định tại Luật XLVPHС.

Tán thành việc sửa đổi, bổ sung Luật Xử lý vi phạm hành chính

Nêu quan điểm thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, UBPLTP tán thành sự cần thiết sửa đổi, bổ sung Luật Xử lý VPHC với các lý do như nêu trong Tờ trình của Chính phủ. 

Hồ sơ dự án Luật đầy đủ, đúng quy định; nội dung dự thảo Luật phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, bảo đảm tính hợp hiến, tương thích với điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên, cơ bản bảo đảm tính thống nhất với hệ thống pháp luật.

UBPLTP đề nghị xác định rõ phạm vi sửa đổi là các nội dung phục vụ sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, thực hiện chính quyền địa phương 02 cấp để phù hợp với bối cảnh của Kỳ họp thứ 9.

Chưa sửa đổi các nội dung về thời hiệu xử phạt, mức phạt tiền tối đa vì đây là những nội dung có tác động lớn đến quyền của cá nhân, tổ chức, trong khi chưa có tổng kết và đánh giá tác động đầy đủ mà tiếp tục nghiên cứu để sửa toàn diện Luật này, theo dự kiến tại Kỳ họp thứ 10.

Về thời hiệu xử lý vi phạm hành chính, UBPLTP tán thành việc tăng thời hiệu xử phạt VPHC đối với vi phạm do cơ quan tiến hành tố tụng chuyển đến để khắc phục vướng mắc thời gian qua và việc bổ sung thời hiệu xử phạt đối với vi phạm về giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh để thực hiện yêu cầu của cấp có thẩm quyền. 

Đồng thời, đề nghị không sửa đổi quy định về thời hiệu xử phạt đối với vi phạm về trật tự, an toàn giao thông đường bộ tăng từ 01 năm lên 03 năm.

Về mức phạt tiền tối đa trong các lĩnh vực, UBPLTP tán thành bổ sung lĩnh vực và mức phạt tiền tối đa đối với vi phạm về giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh để thực hiện yêu cầu của cấp có thẩm quyền. 

Đối với đề nghị bổ sung một số lĩnh vực mới, đề nghị thuyết minh làm rõ lý do bổ sung và cơ sở xác định mức phạt tiền tối đa trong từng lĩnh vực. 

Về việc tăng mức phạt tiền tối đa đối với một số lĩnh vực đã được quy định trong Luật hiện hành, đề nghị tiếp tục nghiên cứu, đề xuất phù hợp khi sửa toàn diện Luật.

Thảo luận tại Phiên họp, các ý kiến tán thành việc sửa đổi, bổ sung Luật Xử lý vi phạm hành chính nhằm thể chế hóa kịp thời chủ trương của Đảng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền. 

Đồng thời, khắc phục một số hạn chế, bất cập phổ biến của Luật hiện hành; bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với các luật có liên quan, đặc biệt là các luật về tổ chức bộ máy nhà nước.

Ngoài ra, các ý kiến cũng đề nghị làm rõ một số quy định liên quan liên quan tới phạm vi sửa đổi, bổ sung, thời hiệu xử lý vi phạm hành chính, mức phạt tiền tối đa trong các lĩnh vực, thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính,..

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra đã phối hợp chặt chẽ, chuẩn bị hồ sơ dự án Luật đầy đủ, đúng quy định, bảo đảm chất lượng; đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 9 theo trình tự, thủ tục rút gọn. Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp được chuẩn bị kỹ lưỡng, chi tiết, lập luận chặt chẽ.

Đối với một số nội dung cụ thể của dự thảo Luật, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, về phạm vi sửa đổi, bổ sung, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị chỉ tập trung sửa đổi những vấn đề cấp bách, thật sự cần thiết phục vụ sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, thực hiện chính quyền địa phương 02 cấp, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và bám sát yêu cầu đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật. Các nội dung khác đề nghị tiếp tục nghiên cứu để sửa toàn diện tại Kỳ họp thứ 10.

Về thời hiệu xử phạt, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành việc tăng thời hiệu xử phạt đối với vi phạm do cơ quan tiến hành tố tụng chuyển đến để khắc phục vướng mắc thời gian qua và bổ sung thời hiệu xử phạt đối với vi phạm về giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh theo yêu cầu của cấp có thẩm quyền. 

Tiếp tục nghiên cứu, tổng kết, đánh giá kỹ lưỡng để đề xuất sửa đổi thời hiệu xử phạt đối với vi phạm về trật tự, an toàn giao thông đường bộ khi sửa toàn diện Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Về mức phạt tiền tối đa trong các lĩnh vực, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành bổ sung lĩnh vực và mức phạt tiền tối đa đối với vi phạm về giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh; đồng thời, thuyết minh làm rõ lý do bổ sung, cơ sở xác định mức phạt tối đa trong các lĩnh vực mới. Tiếp tục nghiên cứu để đề xuất việc tăng mức phạt tiền tối đa đối với một số lĩnh vực đã được quy định trong Luật hiện hành khi sửa toàn diện Luật.

Bên cạnh đó, về thẩm quyền xử phạt, tán thành bổ sung về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính, đồng thời bãi bỏ các điều quy định về thẩm quyền xử phạt của từng chức danh cụ thể để phù hợp với yêu cầu “luật chỉ quy định các vấn đề mang tính ổn định, có giá trị lâu dài”. 

Rà soát việc bổ sung thẩm quyền xử phạt của các chức danh thuộc Viện kiểm sát nhân dân, đoàn kiểm tra chuyên ngành, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với các luật có liên quan.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cũng lưu ý, cân nhắc thận trọng việc bổ sung quy định về xử lý tang vật, phương tiện bị tạm giữ theo thủ tục hành chính, bảo đảm chặt chẽ, hài hòa với yêu cầu tôn trọng quyền sở hữu tài sản của công dân được Hiến pháp bảo vệ. 

Đề nghị Bộ Tư pháp giúp Chính phủ khẩn trương nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện hồ sơ dự án Luật trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 9, gửi đại biểu Quốc hội chậm nhất là ngày 02/5/2025. 

Giao Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp hoàn thiện Báo cáo thẩm tra dự án Luật để trình Quốc hội.