Đề nghị xây dựng bảng lương đặc thù ngành y, áp dụng phụ cấp theo vị trí việc làm

Ngày 2/12, Quốc hội thảo luận tại hội trường góp ý về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân. 

Góp ý về chế độ tiền lương và phụ cấp đối với nhân viên y tế tại Điều 3 dự thảo Nghị quyết, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng, đoàn ĐBQH Thành phố Hồ Chí Minh bày tỏ đồng tình với quy định xếp lương bác sĩ từ bậc 2 và phụ cấp ưu đãi nghề 100% đối với lĩnh vực đặc thù. 

Tuy nhiên đề nghị Ban soạn thảo xem xét bổ sung phụ cấp trách nhiệm nghề nghiệp theo vị trí công tác, chứ không chỉ theo chuyên ngành. Lý do đại biểu đưa ra cho đề nghị này là tại tuyến y tế cơ sở và tại các đơn vị hồi sức, chống độc, áp lực công việc, cường độ trực và rủi ro nghề nghiệp rất cao. Nếu không quy định phụ cấp trách nhiệm thì khó bảo đảm giữ chân và tạo động lực nghề nghiệp bền vững.

 Theo đại biểu, đây là yếu tố quyết định cho chiến lược phát triển nguồn nhân lực y tế, là thách thức lớn nhất hiện nay của ngành y tế.

Xếp lương bác sĩ từ bậc hai tuy cải thiện thu nhập ban đầu nhưng không xử lý gốc rễ vấn đề thu nhập thấp

Theo Quochoi.vn, ở góc nhìn khác, đại biểu Trần Kim Yến, đoàn ĐBQH Thành phố Hồ Chí Minh lại cho rằng, quy định xếp lương bác sĩ từ bậc hai tuy cải thiện thu nhập ban đầu nhưng không xử lý gốc rễ vấn đề thu nhập thấp. 

Theo đó, đại biểu chỉ rõ những bất cập về chế độ tiền lương và phụ cấp đối với nhân viên y tế thời gian qua để minh chứng cho quan điểm trên:

Thứ nhất, thực tiễn cho thấy nhân viên y tế nghỉ việc hàng loạt, chênh lệch thu nhập giữa công và tư ngày càng lớn; Bác sĩ chịu rủi ro nghề nghiệp nhưng thu nhập không tương xứng. Do đó, giải pháp này không đủ sức giữ chân nhân lực trong bối cảnh cạnh tranh rất khốc liệt.

Thứ hai, phụ cấp ưu đãi nghề 100% mới chỉ áp dụng cho một số chuyên khoa đặc thù. Trong khi đó, nhiều lĩnh vực có mức nguy hiểm tương đương như cấp cứu, hồi sức chống độc, truyền nhiễm, chống dịch, xét nghiệm lại chưa được hưởng. Quy định này dễ tạo bất bình đẳng giữa các khoa, giảm động lực của đội ngũ làm việc trong điều kiện áp lực và rủi ro cao.
Thứ ba, phụ cấp ưu đãi cho y tế cơ sở và dự phòng còn quá thấp, không đủ hấp dẫn để giữ bác sĩ tại tuyến xã. Hiện tại, thiếu 8.000 bác sĩ, chỉ đạt 42% nhu cầu, trong khi họ gánh nhiệm vụ kép là dự phòng và điều trị. Phụ cấp hiện tại không tương xứng với khối lượng và rủi ro trong công việc.
Thứ tư, Điều 3 dự thảo Nghị quyết chưa đề cập tới cơ chế bảo vệ nhân viên y tế trước bạo hành, trách nhiệm pháp lý nặng nề, áp lực do thiếu người. Cũng chưa có chính sách bảo đảm thu nhập tăng thêm trong bối cảnh tự chủ tài chính khó khăn và bảo hiểm y tế thanh toán chậm. Đây là những yếu tố làm suy giảm nghiêm trọng động lực làm việc.

Từ những bất cập trên, đại biểu Trần Kim Yến kiến nghị hoàn thiện Điều 3 dự thảo Nghị quyết theo hướng: 

Một là, xây dựng bảng lương đặc thù ngành y tế, gắn với rủi ro, chất lượng, thâm niên. Áp dụng phụ cấp theo vị trí việc làm thay vì trả theo bằng cấp. 

Hai là, mở rộng phụ cấp ưu đãi nghề 100% cho vị trí công việc hồi sức chống độc, truyền nhiễm, chống dịch, cấp cứu, xét nghiệm nguy cơ cao, bảo đảm công bằng giữa các chuyên khoa có mức nguy hiểm tương đương. 

Ba là, nâng phụ cấp y tế cơ sở và dự phòng lên mức thống nhất 100% trên toàn quốc. Coi đây là ưu tiên đặc biệt, vùng khó khăn thì hưởng thêm phụ cấp thu hút từ 30% đến 50%. 

Bốn là, bổ sung cơ chế bảo vệ nhân viên y tế như bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp bắt buộc, hỗ trợ pháp lý, bảo vệ an toàn, hỗ trợ tâm lý cho các khoa áp lực cao. 

Năm là, bảo đảm nguồn chi phụ cấp từ ngân sách, tránh phụ thuộc vào mức độ tự chủ của bệnh viện. Bảo hiểm y tế phải thanh toán đúng hạn để đảm bảo thu nhập tăng thêm.

 Lựa chọn một số đối tượng và các mức để bảo đảm tăng dần chế độ phụ cấp cho nhân viên y tế

Giải trình vấn đề đại biểu nêu, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, các chính sách đối với nhân viên y tế trong thời gian vừa qua còn rất nhiều khó khăn. Chính vì vậy, trong quá trình xây dựng Nghị quyết 72, Bộ Chính trị đã cho phép lựa chọn một số đối tượng và các mức để bảo đảm tăng dần chế độ phụ cấp cho nhân viên y tế. 

“Bên cạnh việc triển khai này, còn có những nhiệm vụ thường xuyên. Ví dụ, hiện nay Bộ Y tế cũng đang trình Chính phủ liên quan đến việc xây dựng Nghị định về chế độ đặc thù, như chế độ phụ cấp trực, các chế độ phụ cấp khác đối với nhân viên y tế thôn bản. Điều này thuộc thẩm quyền của Chính phủ và hiện nay Nghị định đang được trình lên Chính phủ. Có những việc cần phải đưa vào nghị quyết 72 để hướng dẫn tiếp theo tinh thần của Nghị quyết, và có những việc là việc thường xuyên thì Bộ Y tế đang làm”, Bộ trưởng Đào Hồng Lan chia sẻ.