Đại tướng Tô Lâm: Xây dựng lực lượng CAND có đủ sức mạnh, tiềm lực là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng

Nhân dịp đón xuân Quý Mão năm 2023, Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an đã dành thời gian trò chuyện, trao đổi với Báo Điện tử Chính phủ về nhiều vấn đề, nội dung công tác trọng tâm của lực lượng CAND.

Những kết quả hết sức to lớn, toàn diện

Tại Hội nghị Công an toàn quốc lần thứ 78 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính biểu dương và đánh giá cao kết quả đạt được của lực lượng CAND trong năm 2022. Sự đóng góp to lớn của lực lượng CAND đã giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, khó lường. Những kết quả đó cụ thể là gì, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Tô Lâm: Trong năm 2022, lực lượng CAND đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, đạt được những kết quả hết sức to lớn, toàn diện, được Đảng, Nhà nước, nhân dân ghi nhận đánh giá cao.

Có thể nói, năm 2022 là một năm an toàn, bình yên, an ninh quốc gia được giữ vững, củng cố ngày càng vững chắc trên các lĩnh vực, địa bàn. Lực lượng CAND tham gia tích cực, hiệu quả hoạch định, triển khai các hoạt động đối ngoại, đối nội của Đảng, Nhà nước; chủ động phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn, vô hiệu hóa âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động.

Lực lượng CAND đã cố gắng, nỗ lực trong nắm tình hình, kịp thời tham mưu với Đảng, Nhà nước nhiều chủ trương, giải pháp quan trọng, chiến lược về đảm bảo an ninh, trật tự, phát triển kinh tế-xã hội, đối ngoại của đất nước. Quyết liệt thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng ngừa, kéo giảm tội phạm, đạt và vượt nhiều chỉ tiêu Quốc hội đề ra, tạo chuyển biến tích cực về trật tự, an toàn xã hội.

Đã tập trung điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo bảo đảm đúng quy định pháp luật, "không có vùng cấm, không có ngoại lệ", "xử lý một vụ, cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực". Qua đó, tình hình an ninh, trật tự có chuyển biến tích cực, tốt hơn nhiều so với năm 2021 và những năm trước đây, góp phần xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an ninh, an toàn, lành mạnh, mang lại cuộc sống thật sự bình yên, hạnh phúc cho nhân dân.

Từ khi thành lập ngành đến nay, lần đầu tiên lực lượng CAND có một Nghị quyết tổng thể, toàn diện của Bộ Chính trị về xây lực lượng CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại cả về chính trị, tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ đến cơ chế hoạt động, tiềm lực hậu cần, kỹ thuật (Nghị quyết số 12 ngày 16/3/2022 của Bộ Chính trị) và được tổ chức Hội nghị toàn quốc trực tiếp do đồng chí Tổng Bí thư chủ trì để triển khai thực hiện, huy động cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, các địa phương vào cuộc. Nghị quyết có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, to lớn, mang tầm chiến lược, thể hiện sự quan tâm sâu sắc và niềm tin tưởng tuyệt đối của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với lực lượng CAND.

Bộ Công an thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về an ninh, trật tự; là một trong những Bộ tiên phong, gương mẫu đi đầu, là điểm sáng trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia, xây dựng Chính phủ số, xã hội số, kinh tế số và đẩy mạnh cải cách hành chính. Nổi bật là triển khai trách nhiệm, hiệu quả Đề án 06. Qua đó, góp phần thay đổi phương thức quản lý công dân, quản lý xã hội từ thủ công sang ứng dụng công nghệ hiện đại, thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, trí tuệ, bản lĩnh, sự cống hiến miệt mài của lực lượng CAND đối với Đảng, Nhà nước và xã hội.

Chủ động tham mưu, hoàn thiện cơ chế pháp luật đáp ứng yêu cầu thực tiễn công tác, chiến đấu. Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tiếp tục được đổi mới cả về nội dung và biện pháp; hoạt động đối ngoại và hợp tác quốc tế được đẩy mạnh, thực chất, hiệu quả; công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng được quan tâm chỉ đạo, lực lượng CAND ngày càng vững mạnh, có bản lĩnh chính trị vững vàng, nghiệp vụ sắc bén.

Những thành quả trên đây, có sự quan tâm lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ban, ngành và sự đồng tình, ủng hộ, giúp đỡ của nhân dân, đặc biệt là sự lãnh đạo sáng suốt, nhạy bén của Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an, sự cố gắng, phấn đấu không mệt mỏi, khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, thậm chí cả sự hy sinh, đổ máu của cán bộ, chiến sĩ; khẳng định lực lượng CAND luôn tiên phong, gương mẫu đi đầu trong thực hiện nhiệm vụ chính trị được Đảng, nhân dân tin tưởng giao phó. Đây chính là những cơ sở, tiền đề và động lực rất quan trọng để toàn lực lượng CAND vững tin thực hiện thắng lợi nhiệm vụ công tác của năm 2023 và những năm tiếp theo.

Tiên phong, gương mẫu, đi đầu trong điều tra, xử lý các vụ án tham nhũng

Năm 2022, công cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực do đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ đạo đã được đẩy lên một mức cao hơn, nghiêm khắc hơn, toàn diện hơn. Ngành công an đã đóng góp như thế nào trong cuộc đấu tranh này?

Bộ trưởng Tô Lâm: Có thể khẳng định, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực do Đảng, Nhà nước ta khởi xướng và lãnh đạo toàn diện, đặc biệt với sự chỉ đạo quyết liệt của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã đạt được kết quả hết sức quan trọng, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình hưởng ứng, cộng đồng quốc tế ghi nhận. 

Hiệu ứng, dấu ấn và sự lan tỏa tích cực của cuộc chiến chống tham nhũng, tiêu cực đã rất rõ, chính là tăng cường niềm tin của cán bộ, đảng viên, nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, các cơ quan bảo vệ pháp luật. Trong thành tích chung đó, có những đóng góp rất quan trọng của lực lượng CAND.

Trong công tác phòng ngừa, ngành công an đã tích cực phối hợp với các ban, bộ, ngành làm tốt chức năng tham mưu với Đảng, Nhà nước ban hành và triển khai nhiều chủ trương, chính sách, giải pháp hoàn thiện pháp luật về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; khắc phục các sơ hở, bất cập trong quản lý nhà nước trên các lĩnh vực. 

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền chủ trương, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; tăng cường đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch lợi dụng phòng, chống tham nhũng, tiêu cực để chống phá Đảng, Nhà nước...

Đặc biệt, công tác phát hiện, điều tra, xử lý các vụ án tham nhũng, tiêu cực được ngành Công an đẩy mạnh. Lực lượng Công an tiên phong, gương mẫu, đi đầu trong tổ chức thực hiện trên cả hai phương diện: Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực làm trong sạch nội bộ và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo chức năng của lực lượng CAND; luôn bám sát chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương, chủ động nhận diện, xác định địa bàn, lĩnh vực trọng điểm để triển khai các mặt công tác nghiệp vụ (trái phiếu, chứng khoán, phòng chống dịch, đất đai...). 

Riêng công tác khởi tố, điều tra án tham nhũng, tiêu cực đã được đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đánh giá là "điểm sáng" trong giai đoạn vừa qua. Thực tế cho thấy, đây là khâu có ý nghĩa rất quan trọng, quyết định đến công tác truy tố, xét xử nghiêm minh các đối tượng phạm tội với phương châm "không có vùng cấm, không có ngoại lệ, không có đặc quyền, bất kể người đó là ai".

Đặc biệt, qua đấu tranh phòng, chống tham nhũng đã  góp phần cảnh tỉnh, răn đe, phòng ngừa vi phạm, thu hồi được nhiều tài sản cho Nhà nước; tham mưu, đề xuất nhiều giải pháp quan trọng trong chỉ đạo điều hành, xây dựng đội ngũ cán bộ, hoàn thiện thể chế pháp luật; giúp cho toàn Đảng, toàn dân, cả hệ thống chính trị nhận thức rõ việc đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trở thành xu thế "không thể đảo ngược"; "không thể, không dám, không muốn, không cần tham nhũng".

Quyết tâm chính trị cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, bản lĩnh, sáng tạo

Những bài học kinh nghiệm nào đã được rút ra trong công tác phát hiện, điều tra, xử lý án tham nhũng?

Bộ trưởng Tô Lâm: Qua tổng kết thực tiễn công tác phát hiện, điều tra, xử lý án tham nhũng, Bộ Công an rút ra một số bài học kinh nghiệm.

Một là, sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, với nhiều quyết sách đúng đắn, kịp thời của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, nhất là sự gương mẫu, quyết liệt, nói đi đôi với làm của các đồng chí lãnh đạo, người đứng đầu Đảng và Nhà nước, đặc biệt là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là yếu tố quyết định đến thành công của công tác phòng, chống tham nhũng nói chung, công tác phát hiện, điều tra, xử lý án tham nhũng nói riêng.

Hai là, cơ quan điều tra các cấp trong CAND đã quán triệt và chấp hành nghiêm các phương châm, nguyên tắc chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong công tác phát hiện, điều tra án tham nhũng, nhất là những chỉ đạo nổi bật như "không có vùng cấm, không có ngoại lệ"; "làm từng bước vững chắc, điều tra đến đâu truy tố, xét xử đến đó không chờ đầy đủ mới đưa ra truy tố, xét xử; kết luận đến đâu xử lý đến đó, không cầu toàn chờ làm cùng một lúc, vụ nào có điều kiện thì làm trước…".

Ba là, chủ động phối hợp đồng bộ, chặt chẽ giữa các cơ quan điều tra và các cơ quan có liên quan trong công tác phát hiện, điều tra, xử lý án tham nhũng.

Bốn là, phát huy tính chủ động, sáng tạo, sắc bén về nghiệp vụ của cơ quan điều tra trong phát hiện, điều tra án tham nhũng; xây dựng kế hoạch điều tra toàn diện, cụ thể, phân công điều tra viên và cán bộ điều tra khoa học, tập trung lực lượng để giải quyết những vấn đề quan trọng ở những thời điểm quyết định của vụ án. 

Công tác chỉ đạo phát hiện, điều tra các vụ án phải được thực hiện với quyết tâm chính trị cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, bản lĩnh, sáng tạo.

Lấy phòng ngừa làm trọng, đánh vào gốc các loại tội phạm

Về công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, trong năm 2023, yêu cầu đặt ra là "Thực hiện đồng bộ các biện pháp kéo giảm tội phạm về trật tự xã hội, không để tội phạm lộng hành, vì bình yên và hạnh phúc của nhân dân", với mục tiêu lấy phòng ngừa làm trọng, đánh vào gốc các loại tội phạm. Xin Bộ trưởng cho biết rõ hơn về mục tiêu này.

Bộ trưởng Tô Lâm: Bộ Công an luôn nhất quán mục tiêu giảm tội phạm bền vững mang tính nhân văn và ý nghĩa xã hội hết sức sâu sắc và đúc kết kinh nghiệm thực tiễn trong những năm qua. 

Công tác phòng ngừa tội phạm đạt hiệu quả khi phát huy được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và mỗi người dân, đặt dưới sự lãnh đạo toàn diện trực tiếp của Đảng, điều hành của chính quyền, lực lượng CAND đóng vai trò tham mưu, nòng cốt. Công tác phòng ngừa tội phạm phải được thực hiện từ sớm, từ xa, từ cơ sở, bằng nhiều giải pháp, đồng bộ, đáp ứng yêu cầu trước mắt cũng như lâu dài.

Năm 2023, Bộ Công an tiếp tục chỉ đạo lực lượng công an các cấp phát huy vai trò nòng cốt chủ động nắm tình hình, tham mưu với cấp ủy, chính quyền chỉ đạo các ngành chức năng đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức pháp luật cho nhân dân, tập trung giải quyết có hiệu quả các vấn đề an sinh xã hội, tạo việc làm cho người lao động, phát triển kinh tế-xã hội địa phương, góp phần hạn chế các nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm.

Tiếp tục xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, phát huy hiệu quả mô hình phòng, chống tội phạm, hoạt động của các tổ hòa giải mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân, tuần tra nhân dân…

Tăng cường hiệu quả công tác phòng ngừa nghiệp vụ, tiếp tục nhận diện, đấu tranh quyết liệt với các loại tội phạm theo các phương án, kế hoạch nghiệp vụ, bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong mọi tình huống. 

Đồng thời rà soát, đề xuất Chính phủ, Nhà nước, Đảng, Quốc hội tiếp tục chỉ đạo hoàn thiện thể chế pháp luật trên các lĩnh vực nhằm xây dựng xã hội thật sự an toàn, kỷ cương, kỷ luật.

Xây dựng lực lượng Công an nhân dân có đủ sức mạnh, tiềm lực

Một trong những dấu ấn trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng CAND trong năm 2022 là đã chủ động tham mưu Bộ Chính trị ban hành và tổ chức quán triệt triển khai thực hiện Nghị quyết 12-NQ/TW ngày 16/3/2022 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh xây dựng lực lượng CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Xin Bộ trưởng cho biết những kết quả nổi bật sau một thời gian triển khai thực hiện Nghị quyết?

Bộ trưởng Tô Lâm: Quán triệt Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, với tinh thần "gương mẫu đi đầu", Đảng ủy Công an Trung ương đã chủ động tham mưu Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 12-NQ/TW, ngày 16/3/2022 về đẩy mạnh xây dựng lực lượng CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Đây là lần đầu tiên Bộ Chính trị có Nghị quyết riêng chỉ đạo xây dựng toàn diện lực lượng CAND.

Nghị quyết 12 có ý nghĩa hết sức quan trọng, làm cơ sở để định hướng chỉ đạo xây dựng, phát triển lực lượng CAND với mục tiêu, quan điểm chỉ đạo, nhiệm vụ, giải pháp hết sức cụ thể, khoa học; thể hiện sự quan tâm sâu sắc và tin tưởng tuyệt đối của Đảng, Nhà nước đối với lực lượng CAND.

Đảng ủy Công an Trung ương xác định việc triển khai thực hiện Nghị quyết 12 là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng, xuyên suốt từ nay đến năm 2030; đã ban hành Kế hoạch số 118-KH/ĐUCA để cụ thể hóa và quán triệt triển khai thực hiện trong toàn lực lượng; thành lập Ban Chỉ đạo triển khai thực hiện đề án gồm 32 đồng chí, trong đó có 8 đồng chí lãnh đạo cấp ban, bộ, ngành Trung ương; giao các đơn vị trực thuộc Bộ nghiên cứu xây dựng 22 đề án thành phần; Công an 63 địa phương nghiên cứu xây dựng đề án, tham mưu trình tỉnh ủy, thành ủy phê duyệt đề án và ban hành nghị quyết thực hiện.

Thời gian tới, Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an tiếp tục đẩy mạnh công tác nắm tình hình, kịp thời tham mưu với Đảng, Chính phủ, Quốc hội những vấn đề liên quan thực hiện Nghị quyết số 12. 

Chỉ đạo cấp ủy, Thủ trưởng Công an các đơn vị, địa phương phát huy vai trò người đứng đầu, tinh thần trách nhiệm, quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt trong quán triệt, phổ biến, triển khai Nghị quyết số 12 và Kế hoạch số 118 theo phương châm 5 rõ: "Rõ người - Rõ việc - Rõ tiến độ - Rõ kết quả - Rõ trách nhiệm". 

Xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, chiến sĩ CAND theo phương châm "xây dựng con người là trung tâm, hiện đại trước, kết hợp hiện đại về phương tiện, hậu cần, kỹ thuật bảo đảm đồng bộ, phù hợp".

Phối hợp chặt chẽ với các bộ, ban, ngành, địa phương, các cơ quan thông tấn báo chí tăng cường tuyên truyền, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội, thống nhất ý chí và hành động để cùng xây dựng lực lượng CAND có đủ sức mạnh, tiềm lực, khả năng phục vụ hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ cách mạng của đất nước.

Năm 2023 được dự báo là năm chúng ta phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Ngành công an đã có những giải pháp gì để hoàn thành các mặt công tác trọng tâm trong năm nay?

Bộ trưởng Tô Lâm: Thời gian tới, phát huy những thành tích, kết quả đã đạt được, với phương châm: "Xây dựng lực lượng CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại", lực lượng CAND sẽ tiếp tục tập trung triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp, giữ vững thế chủ động chiến lược, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống. 

Đấu tranh hiệu quả với âm mưu, hoạt động "diễn biến hòa bình", "bạo loạn lật đổ", phòng ngừa, ngăn chặn những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ; bảo đảm an ninh trên các lĩnh vực, các địa bàn chiến lược, thành phố lớn.

Kịp thời phát hiện, chủ động xử lý có hiệu quả các vụ, việc phức tạp về an ninh, trật tự ngay từ đầu và tại cơ sở, xây dựng thế trận an ninh nhân dân, nền an ninh nhân dân trên cơ sở thế trận lòng dân vững chắc. 

Phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong phòng, chống tội phạm, tạo chuyển biến tích cực về trật tự, an toàn xã hội. Nâng cao năng lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về an ninh, trật tự; kiềm chế sự gia tăng tai nạn giao thông và cháy nổ, làm giảm số vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng và các vụ cháy nổ...

Trong đó, tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá là: Huy động cả hệ thống chính trị thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 12, ngày 16/3/2022 của Bộ Chính trị, trọng tâm là hiện đại về con người, xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, chiến sĩ công an vừa hồng, vừa chuyên đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. 

Tiếp tục ưu tiên đầu tư cơ sở vật chất, trang bị phương tiện cho Công an cấp huyện, xã, phường, thị trấn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự ở cơ sở. Nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu lý luận, khoa học, dự báo chiến lược; đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ vào các mặt công tác của lực lượng CAND.

Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!

Phương Liên (thực hiện)