Giải thể Quân đoàn 3, Quân đoàn 4, thành lập Quân đoàn 34
Ngày 15/12, tại thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân đoàn 34 tổ chức Lễ công bố Quyết định thành lập Quân đoàn 34.
Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng dự và phát biểu chỉ đạo.
Theo báo QĐND, dự buổi lễ có các đồng chí Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương: Thượng tướng Trịnh Văn Quyết, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; Đại tướng Nguyễn Tân Cương, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng.
Cùng dự buổi lễ có các đồng chí: Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa, Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam; Trung tướng Trương Thiên Tô, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; các đồng chí lãnh đạo Tổng cục Hậu cần, Tổng cục Kỹ thuật, Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng, Tổng cục II; lãnh đạo một số cơ quan, đơn vị trong toàn quân; cấp ủy, chính quyền địa phương…
Về phía Quân đoàn 34 có các đồng chí: Thiếu tướng Nguyễn Bá Lực, Tư lệnh Quân đoàn; Thiếu tướng Lê Minh Quang, Chính ủy Quân đoàn, cùng các đồng chí trong Thường vụ Đảng ủy, Bộ tư lệnh Quân đoàn 34; lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị, nhà trường và đại biểu cán bộ các phòng, ban của Quân đoàn 34.
Tại buổi lễ, các đại biểu đã nghe công bố Quyết định số 5901/QĐ-BQP, ngày 7-12-2024 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về việc giải thể Quân đoàn 3 và Quyết định số 5902/QĐ-BQP, ngày 7-12-2024 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về việc giải thể Quân đoàn 4.
Đảng ủy, Bộ tư lệnh Quân đoàn 34 công bố Quyết định số 5989/QĐ-BQP, ngày 10-12-2024 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về việc thành lập Quân đoàn 34.
Quân đoàn 34 được thành lập trên cơ sở Quân đoàn 3 - Binh đoàn Tây Nguyên và Quân đoàn 4 - Binh đoàn Cửu Long, là những đơn vị có bề dày lịch sử, truyền thống vẻ vang.
Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước và bảo vệ Tổ quốc, làm nhiệm vụ quốc tế, Quân đoàn 3, Quân đoàn 4 đã lập được nhiều chiến công xuất sắc, được Đảng, Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Quân đoàn 3 có 81 tập thể, 47 cá nhân; Quân đoàn 4 có 83 tập thể, 51 cá nhân được tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, trong đó có nhiều tập thể được tặng danh hiệu cao quý này lần thứ 2 và lần thứ 3.
Những năm gần đây, cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn 3, Quân đoàn 4 đã phát huy truyền thống vẻ vang của dân tộc, của Quân đội, đoàn kết, sáng tạo, triển khai thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, không ngừng đổi mới công tác huấn luyện, giáo dục - đào tạo, nâng cao trình độ sẵn sàng chiến đấu, xây dựng tổ chức đảng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tiêu biểu, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”.
Quân đoàn 34 là Quân đoàn được tổ chức theo hướng tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại
Tại buổi lễ, Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã trao Quân kỳ Quyết thắng cho Quân đoàn 34 và phát biểu chỉ đạo.
Đại tướng Phan Văn Giang nhấn mạnh: Việc giải thể Quân đoàn 3 và Quân đoàn 4, thành lập Quân đoàn 34 là một chủ trương lớn, là sự kiện có ý nghĩa rất quan trọng, đánh dấu sự trưởng thành, phát triển của Quân đội ta.
Đây là bước cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại, đến năm 2025 cơ bản xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu năm 2030 xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.
Quân đoàn 34 là Quân đoàn được tổ chức theo hướng tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại. Quy mô, tổ chức lực lượng của Quân đoàn sẽ lớn hơn; chức năng, nhiệm vụ được bổ sung nặng nề hơn; được trang bị nhiều loại vũ khí, phương tiện hiện đại hơn; với thế bố trí mới. Quân đoàn phải đảm nhiệm được nhiệm vụ mở các chiến dịch có quy mô vừa và đánh bại mọi hình thái tác chiến mới của địch trong tương lai.
Quân đoàn 34 đã được Đảng, Nhà nước, nhân dân, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tin tưởng trao Quân kỳ Quyết thắng, lá cờ biểu tượng cho truyền thống “Quyết chiến, Quyết thắng” của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng.
Vì vậy, Quân đoàn, trước hết là cấp ủy, người chỉ huy các cấp phải nhận thức đầy đủ, đúng đắn vị trí, ý nghĩa của việc thành lập Quân đoàn, chức năng, yêu cầu nhiệm vụ trước mắt cũng như lâu dài, xác định rõ quyết tâm, khắc phục khó khăn hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” ngay từ ngày đầu, tuần đầu, tháng đầu.
Nhanh chóng ổn định về tổ chức biên chế; làm tốt công tác tư tưởng, chính sách; xây dựng, ban hành các quy chế, quy định trên từng mặt công tác; bổ sung, hoàn thiện các phương án tác chiến; duy trì nghiêm nền nếp chính quy, chấp hành pháp luật, kỷ luật, chế độ, quy định sẵn sàng chiến đấu cao.
Thực hiện tốt công tác hậu cần, kỹ thuật, tài chính; xây dựng Đảng bộ Quân đoàn thật sự trong sạch, vững mạnh; chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên, xây dựng mối đoàn kết, thống nhất cao trong tập thể cấp ủy, chỉ huy; đoàn kết quân dân, giải quyết tốt các mối quan hệ trong công tác, tạo nên sức mạnh tổng hợp, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ.
Quyết tâm xây dựng Quân đoàn 34 thực sự tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới
Phát biểu tại buổi lễ, Thiếu tướng Nguyễn Bá Lực, Tư lệnh Quân đoàn 34 khẳng định: Sự ra đời của Quân đoàn 34 đánh dấu sự phát triển, trưởng thành, lớn mạnh của Quân đội ta nói chung và Quân đoàn nói riêng trong giai đoạn cách mạng mới.
Đây là chủ trương lớn, thể hiện tư duy, tầm nhìn chiến lược, quyết sách đúng đắn, kịp thời của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng trong lãnh đạo, chỉ đạo, xây dựng, tổ chức lực lượng, thế bố trí, sẵn sàng đánh bại mọi hình thái chiến tranh xâm lược trong tương lai.
Thay mặt Đảng ủy, Bộ tư lệnh và toàn thể cán bộ, chiến sĩ Quân đoàn 34, Thiếu tướng Nguyễn Bá Lực, Tư lệnh Quân đoàn 34 hứa tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc, nhân dân; kiên định với mục tiêu, lý tưởng của Đảng; quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân trong mọi tình huống.
Quyết tâm giữ vững và tô thắm truyền thống vẻ vang của các đơn vị tiền thân, xây dựng Quân đoàn 34 thực sự tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới...
Quá trình hình thành và phát triển Quân đoàn 3
Theo Cổng TTĐT Bộ Quốc phòng: Quân đoàn 3 là quân đoàn chủ lực cơ động của Quân đội nhân dân Việt Nam, được thành lập ngày 26/3/1975. Tư lệnh, Chính uỷ đầu tiên của Quân đoàn 3 là các đồng chí Vũ Lăng, Đặng Vũ Hiệp.
Quân đoàn 3 có Tư lệnh và các Phó Tư lệnh, Chính uỷ, Phó Chính uỷ; các cơ quan chức năng đảm nhiệm các mặt công tác tham mưu, chính trị, hậu cần, kỹ thuật và các đơn vị trực thuộc khác.
Ngay sau khi Tây Nguyên được giải phóng, ngày 26/3/1975, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Quân ủy Trung ương, Phó Thủ tướng Chính phủ kiêm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ký quyết định số 54/QĐ-QĐ thành lập Quân đoàn 3 trực thuộc Bộ Quốc phòng.
Quân đoàn 3 được thành lập có ý nghĩa rất quan trọng, đánh dấu sự ra đời của quân đoàn chủ lực cơ động thứ 4 của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Theo quyết định của Bộ Quốc phòng, cơ cấu tổ chức của Quân đoàn 3 bao gồm: Bộ Tư lệnh, các cơ quan tham mưu, chính trị, hậu cần và các đơn vị trực thuộc.
Với thành phần là các đơn vị thuộc khối chủ lực B3 đang trong quá trình phát triển chiến dịch Tây Nguyên, Quân đoàn 3 là một binh đoàn chủ lực binh chủng hợp thành hoàn chỉnh, có cơ cấu tổ chức chặt chẽ, ổn định, sức cơ động cao, hoả lực mạnh, có trình độ và kinh nghiệm tác chiến hiệp đồng binh chủng; có thể độc lập tiến hành một chiến dịch hoặc đảm nhiệm hướng chủ yếu trong đội hình chiến dịch lớn của cấp trên, làm lực lượng quyết định trong các chiến dịch có ý nghĩa chiến lược.
Trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, Quân đoàn 3 được giao nhiệm vụ đảm nhiệm hướng tiến công chủ yếu nhất của chiến dịch từ Tây Bắc vào Sài Gòn, Bộ Tư lệnh Quân đoàn 3 đã nhanh chóng tổ chức quán triệt nhiệm vụ, xây dựng quyết tâm chiến đấu, phương án tác chiến, gấp rút điều động lực lượng từ các hướng cơ động về Tây Bắc Sài Gòn tham gia chiến dịch.
Phát huy truyền thống “Quyết thắng, sáng tạo, đoàn kết, thống nhất, nghiêm túc, tự lực”, với phương châm, tư tưởng chỉ đạo tác chiến: “Mạnh bạo, chắc thắng, đánh mạnh, đánh liên tục nắm chắc thời cơ thọc sâu phát triển nhanh”, Quân đoàn 3 đã phối hợp chặt chẽ với các lực lượng vũ trang địa phương, các cánh quân tiến công Sài Gòn từ các hướng, lần lượt đánh chiếm và làm chủ Gò Dầu Hạ, Trảng Bàng, Đồng Dù, Hóc Môn, Trung tâm huấn luyện Quang Trung, sân bay Tân Sơn Nhất, Bộ Tổng Tham mưu Nguỵ… hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Trong chiến tranh biên giới Tây Nam, Quân đoàn 3 được lệnh nhanh chóng cơ động lực lượng lên Tây Ninh đánh địch.
Với phương châm vừa chiến đấu, vừa xây dựng củng cố, quân đoàn đã mở nhiều chiến dịch và các đợt hoạt động, đánh bại quân địch. Đồng thời với tinh thần quốc tế cao cả, Quân đoàn 3 đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giúp đỡ lực lượng cách mạng Cămpuchia phát triển, giúp nhân dân Cămpuchia thoát khỏi thảm họa diệt chủng.
Tháng 7/1979, Quân đoàn 3 cơ động toàn bộ lực lượng từ Cămpuchia về nước làm nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu, xây dựng chính quy, củng cố nền quốc phòng toàn dân và thế trận chiến tranh nhân dân trên địa bàn chiến lược xung yếu.
Ngày truyền thống: 26/3/1975
Phần thưởng cao quý: Với những chiến công hiển hách trong chiến đấu và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa và làm nghĩa vụ quốc tế, Quân đoàn 3 đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tuyên dương Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân (ngày 20/12/1979) và được nhà nước Cămpuchia tặng thưởng Huân chương Ăngco (năm 1979).
Quá trình hình thành và phát triển Quân đoàn 4
Quân đoàn 4 là quân đoàn chủ lực cơ động của Quân đội nhân dân Việt Nam, được thành lập ngày 20/7/1974. Tư lệnh và Chính uỷ đầu tiên của Quân đoàn 4 là các đồng chí Hoàng Cầm, Hoàng Thế Thiện.
Quân đoàn 4 có Tư lệnh và các Phó Tư lệnh, Chính uỷ, Phó Chính uỷ; các cơ quan chức năng đảm nhiệm các mặt công tác tham mưu, chính trị, hậu cần, kỹ thuật và các đơn vị trực thuộc khác.
Chấp hành Nghị quyết của Hội nghị lần thứ 21 Ban chấp hành Trung ương Đảng về tăng cường quân sự tiến tới thống nhất đất nước, tháng 10/1973 Quân uỷ Trung ương và Bộ Quốc phòng đề nghị Bộ Chính trị thành lập các quân đoàn chủ lực của Quân đội nhân dân Việt Nam, ở Nam bộ và Cực Nam Trung Bộ, từ đầu năm 1974 Trung ương Cục, Quân uỷ và Bộ tư lệnh Miền đã chỉ đạo lập phương án tổ chức biên chế, dự thảo chức năng nhiệm vụ của một quân đoàn chủ lực trên chiến trường.
Sau khi thông qua kế hoạch tổ chức biên chế, ngày 20/7/1974, đồng chí Phạm Hùng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Cục chính thức công bố quyết định thành lập Quân đoàn 4 tại chiến khu Dương Minh Châu, miền Đông Nam Bộ.
Với chức năng là quả đấm chủ lực mạnh, lực lượng cơ động của Bộ ở chiến trường B2, nhiệm vụ của Quân đoàn 4 là tiêu diệt quân địch, giải phóng nhân dân, làm nòng cốt cho lực lượng vũ trang 3 thứ quân, làm chỗ dựa vững chắc cho lực lượng đấu tranh chính trị của quần chúng, đảm nhận một hướng chiến lược, một khu vực chiến trường, mục tiêu cuối cùng là giải phóng Sài Gòn.
Sau khi thành lập, căn cứ vào kế hoạch chiến lược hai năm 1975 - 1976 và nhiệm vụ chiến đấu trước mắt trong mùa khô 1974 - 1975, Quân uỷ, Bộ Tư lệnh Miền giao nhiệm vụ cho Quân đoàn 4 mở chiến dịch ở Đường số 14 - Phước Long, nhằm tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch, giải phóng một đoạn đường số 14; tiếp đó đánh bại quân địch nếu chúng phản kích, giữ vững vùng giải phóng.
Bằng cách đánh linh hoạt, mưu trí sáng tạo và dũng cảm Quân đoàn đã giành thắng lợi trong chiến dịch Đường số 14 - Phước Long, phối hợp với Chiến dịch Tây Nguyên và Chiến dịch Huế - Đà Nẵng theo kế hoạch tác chiến chiến lược, vừa tạo địa bàn đứng chân, tập kết lực lượng và mở các hướng tiến công quan trọng cho các lực lượng bạn đánh vào Sài Gòn.
Đây là thắng lợi có ý nghĩa như một đoàn trinh sát chiến lược giúp Bộ Chính trị đưa ra quyết định chính xác quyết tâm giải phóng hoàn toàn Miền Nam thống nhất đất nước trong năm 1975.
Ngày 02/4/1975, tại căn cứ Vĩnh An, Thượng tướng Trần Văn Trà, Phó Tư lệnh Bộ Chỉ huy Chiến dịch Giải phóng Sài Gòn giao nhiệm vụ cho Quân đoàn 4 triển khai lực lượng trên hai hướng tiến công chiến lược là Đông và Tây Nam Sài Gòn.
Chấp hành mệnh lệnh của Bộ Chỉ huy Chiến dịch và để tạo điều kiện chiến lược cho Chiến dịch Giải phóng Sài Gòn với phương châm tác chiến “Đánh thắng, tiến chắc”, ngày 09/4/1975 các lực lượng của Quân đoàn bắt đầu nổ súng tiến công phòng tuyến Xuân Lộc của quân địch.
Sau nhiều lần tiến công quyết liệt, ngày 21/4/1975, Quân đoàn đã đập tan phòng tuyến Xuân Lộc, giải phóng thị xã Xuân Lộc và toàn bộ tỉnh Long Khánh.
Với đội hình chiến đấu mạnh, cách đánh linh hoạt, các mũi tiến công của Quân đoàn lần lượt đánh chiếm Trảng Bom, tuyến phòng thủ Hố Nai, khu vực phòng thủ Biên Hoà của địch, phát triển tiến công vào nội thành Sài gòn, cùng với các cánh quân khác kết thúc thắng lợi chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.
Sau năm 1975 Quân đoàn ngoài làm nhiệm vụ quân quản ở thành phố Sài Gòn - Gia Định, tham gia vào bảo vệ biên giới phía Tây Nam của Tổ quốc, làm tốt nhiệm vụ quốc tế giúp đỡ nhân dân Cămpuchia thoát khỏi nạn diệt chủng của chế độ Pôn Pốt - Yêngxari.
Đồng thời, quân đoàn còn giúp xây dựng, huấn luyện lực lượng vũ trang cách mạng Cămpuchia, xây dựng và củng cố chính quyền mới, góp phần củng cố và thắt chặt hơn nữa tình đoàn kết hữu nghị truyền thống giữa nhân dân hai nước Việt Nam và Cămpuchia anh em.
Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, Quân đoàn 4 tập trung huấn luyện, nâng cao chất lượng tổng hợp và trình độ sẵn sàng chiến đấu, đảm bảo cho Quân đoàn có đủ khả năng hoàn thành nhiệm vụ trước mắt và lâu dài.
Xây dựng quân đoàn chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại, xây dựng đảng bộ trong sạch vững mạnh toàn diện, đảm bảo tốt công tác hậu cần, kỹ thuật, chăm lo cho đời sống bộ đội và tích cực xây dựng cơ sở chính trị ở địa phương vững mạnh, xứng đáng là quân đoàn cơ động, chủ lực của Bộ đóng ở phía Nam của Tổ quốc, phát huy truyền thống “Trung thành, đoàn kết, anh dũng, sáng tạo, tự lực, quyết thắng”.
Ngày truyền thống: 20/7/1974
Phần thưởng cao quý: Với những thành tích xuất sắc trong chiến đấu bảo vệ và xây dựng Tổ quốc, Quân đoàn 4 vinh dự được Đảng và Nhà nước tuyên dương Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân (1980).