Các thí sinh thường nghe đến phổ điểm nhưng có thể có rất ít thí sinh biết cách sử dụng yếu tố này để phân tích, tham khảo, dự đoán được mức điểm chuẩn, đưa ra các quyết định điều chỉnh, điền lựa chọn đăng ký nguyện vọng xét tuyển vào trường đại học phù hợp.
Phổ điểm là một trong những yếu tố quan trọng trong việc đánh giá và phân tích kết quả thi của thí sinh tham gia các môn thi hoặc tổ hợp môn thi nào đó.
Thông thường, sau khi công bố điểm thi tốt nghiệp THPT, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ công bố phổ điểm các tổ hợp xét tuyển đại học tương ứng.
Thông qua phổ điểm, có thể đánh giá mức độ khó dễ của kỳ thi trong năm đó và xem xét việc điểm thi có được chuẩn hóa hay không.
Tùy thuộc vào để thi và chất lượng của thí sinh từng năm mà sẽ có những biểu đồ hiển thị phổ điểm khác nhau, không năm nào giống với năm nào.
Vì lý do đó mà phổ điểm từng năm sẽ là căn cứ để thí sinh dựa vào đó chọn trường cho phù hợp và có khả năng đậu cao nhất.
Tình hình xét tuyển sẽ được dựa vào phổ điểm để đánh giá. Nhìn vào đó, có thể dự đoán rằng nhiều trường sẽ giữ nguyên mức điểm chuẩn hay có thể tăng hoặc giảm so với năm trước đó.
Thí sinh cần quan tâm đến tỷ lệ thí sinh đạt mức điểm nhất định so với tổng số nguyện vọng đăng ký.
Phổ điểm của các khối thi cũng sẽ phản ánh tình hình xét tuyển tại trường đại học có xét khối thi đó.
Nếu số lượng thí sinh đạt mức điểm nhất định ở các khối xét tuyển, nhiều trường tuyển khối thi đó sẽ có xu hướng tuyển đủ số lượng thí sinh đạt điểm cao.
Và các thí sinh ít hơn số điểm nhất định đó sẽ ít có cơ hội để đăng ký vào các trường Đại học xét tuyển khối đó, nên xem xét để lựa chọn các trường khác phù hợp với năng lực hơn.
Ví dụ, nếu phổ điểm các khối A, A1 có phổ điểm đa phần ở mức trên 15 điểm, thì các trường tuyển khối A và A1 sẽ có đủ số lượng thí sinh đạt trên 15 điểm.
Do dó, những thí sinh đạt 14 điểm, hoặc 14,5 điểm ít có cơ hội để đăng ký vào Đại học, nên tính đến việc chọn lựa các trường Cao đẳng phù hợp với năng lực, sở trường.
Nếu phổ điểm khối D có phổ điểm thấp hơn mức 15 điểm tương đối lớn, thì các thí sinh đạt 14 điểm hoặc 14,5 điểm (môn Ngoại ngữ chưa nhân đôi) sẽ có cơ hội đăng ký và dễ trúng tuyển vào Đại học.
Nếu với phổ điểm khối C, đỉnh phổ điểm ở mức 15 điểm, nhưng độ dốc phía điểm cao thoải hơn phía điểm thấp, chứng tỏ nhiều thí sinh đạt trên 15 điểm, do đó cơ hội cho các thí sinh đạt 15 điểm đăng ký vào Đại học khối C là không cao.