In bài viết

Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi): Bổ sung quy định thuộc 4 nhóm vấn đề

11:53 - 25/04/2025

(Chinhphu.vn) - Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) gồm 07 chương, 54 điều, tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định thuộc 04 nhóm vấn đề.

Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi): Bổ sung quy định thuộc 4 nhóm vấn đề- Ảnh 1.

Toàn cảnh Phiên họp

Chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương từ 03 cấp thành 02 cấp

Tại Phiên họp toàn thể lần thứ 2, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp thẩm tra dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) và dự án Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi). Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng chủ trì Phiên họp.

Tại Phiên họp, các đại biểu nghe Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long trình bày Tờ trình tóm tắt dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi). 

Theo đó, mục tiêu ban hành Luật là sửa đổi cơ bản các quy định về phân định đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương để thể chế hoá đầy đủ các chủ trương, định hướng trong các Văn kiện, Nghị quyết của Đảng, Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cụ thể hoá quy định của Hiến pháp năm 2013 (sau khi sửa đổi, bổ sung) nhằm chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương từ 03 cấp như hiện nay (gồm: cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã) thành 02 cấp (gồm: cấp tỉnh và cấp xã).

Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi): Bổ sung quy định thuộc 4 nhóm vấn đề- Ảnh 2.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long trình bày Tờ trình dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi)

Dự thảo Luật gồm 07 chương, 54 điều, tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định thuộc 04 nhóm vấn đề sau đây: 

(1) Sửa đổi các quy định liên quan đến việc tổ chức đơn vị hành chính và mô hình chính quyền địa phương 02 cấp; 

(2) Sửa đổi các quy định về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã; 

(3) Sửa đổi, bổ sung các quy định về tổ chức bộ máy của chính quyền địa phương; 

(4) Về hiệu lực thi hành và giải quyết các vấn đề phát sinh liên quan đến việc chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương từ 03 cấp sang 02 cấp (bỏ cấp huyện).

Theo đó, sửa đổi, bổ sung các quy định về tổ chức ĐVHC và mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.

Cấp tỉnh gồm: tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Cấp xã gồm: xã, phường và đặc khu (ở hải đảo) và ĐVHC kinh tế - đặc biệt giữ như quy định hiện hành do Quốc hội quyết định thành lập.

Chính quyền địa phương cấp tỉnh và cấp xã đều tổ chức HĐND và UBND để bảo đảm bộ máy chính quyền thống nhất, hoạt động thông suốt từ Trung ương đến cấp xã.

Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi): Bổ sung quy định thuộc 4 nhóm vấn đề- Ảnh 3.

Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng chủ trì Phiên họp

Tán thành điều chỉnh nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã

Qua thảo luận, đa số các thành viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành việc sửa đổi cơ bản, toàn diện Luật Tổ chức chính quyền địa phương hiện hành, đồng thời tán thành việc xây dựng dự án Luật theo trình tự, thủ tục rút gọn. 

Hồ sơ dự án Luật đã được Chính phủ chuẩn bị công phu, nghiêm túc, bảo đảm đầy đủ, đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025.

Các ý kiến nhận thấy, dự thảo Luật bảo đảm phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, cụ thể hóa các yêu cầu, định hướng về thực hiện mô hình địa phương 02 cấp; sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, tiếp tục sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã tại Nghị quyết của Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng và các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư.

Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi): Bổ sung quy định thuộc 4 nhóm vấn đề- Ảnh 4.

Các đại biểu tham gia Phiên họp

Về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương các cấp, các ý kiến nêu rõ, các quy định về phân định thẩm quyền, phân cấp, phân quyền, ủy quyền tại Chương III của dự thảo Luật cơ bản kế thừa quy định của Luật hiện hành. 

Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị không quy định UBND cấp xã có thể phân cấp cho cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND cấp mình như tại khoản 1 Điều 13 vì chính quyền cấp xã là cấp gần dân, sát dân nên UBND cấp xã cần trực tiếp thực hiện và chịu trách nhiệm về việc thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn được giao.

Liên quan đến nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương, các đại biểu cơ bản tán thành với việc điều chỉnh nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã khi không tổ chức cấp huyện trong dự thảo Luật theo hướng giao chính quyền địa phương cấp xã thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp huyện và cấp xã hiện nay; đồng thời bổ sung một số quy định nhằm đẩy mạnh phân quyền từ Trung ương cho chính quyền địa phương cấp tỉnh.

Về tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương, các ý kiến góp ý về số lượng đại biểu HĐND cấp tỉnh, cấp xã, đề nghị Cơ quan soạn thảo làm rõ cơ sở của việc đề xuất số lượng đại biểu HĐND cấp tỉnh, cấp xã như trong dự thảo Luật.

Bên cạnh đó, các ý kiến cũng góp ý về cơ cấu tổ chức của UBND cấp xã; về nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu HĐND; về tổ chức chính quyền địa phương trong trường hợp thay đổi địa giới đơn vị hành chính và các trường hợp đặc biệt khác.

Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi): Bổ sung quy định thuộc 4 nhóm vấn đề- Ảnh 5.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng phát biểu kết luận

Tán thành việc đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương cấp tỉnh

Kết luận nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp ghi nhận sự cố gắng và nỗ lực của Chính phủ trong việc xây dựng dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) đảm bảo yêu cầu tiến độ, chất lượng.

Đồng thời đã bám sát và thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, bám sát chỉ đạo của các cơ quan có thẩm quyền để cụ thể hóa các nội dung phù hợp với yêu cầu sắp xếp bộ máy của hệ thống chính trị, nhất là mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.

Các thành viên của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành với nhiều nội dung trong dự thảo Luật mà Chính phủ trình cũng như những kiến nghị trong Báo cáo thẩm tra của Thường trực Ủy ban. 

Các ý kiến thống nhất Hồ sơ dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) trình theo trình tự, thủ tục rút gọn theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Hồ sơ dự án Luật đủ điều kiện trình UBTVQH xem xét, cho ý kiến, trên cơ sở đó trình Quốc hội xem xét, thông qua Luật này tại Kỳ họp thứ 9 tới; đảm bảo đúng tiến độ hoàn thành trước ngày 30/6/2025 theo chỉ đạo của Trung ương. 

Đồng thời, các ý kiến tán thành việc đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương cấp tỉnh.

Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi): Bổ sung quy định thuộc 4 nhóm vấn đề- Ảnh 6.

Toàn cảnh Phiên họp

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đề nghị Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nghiên cứu hoàn thiện Báo cáo thẩm tra để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Phiên họp thứ 44; trên cơ sở Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và ý kiến thẩm tra và ý kiến các thành viên Ủy ban, đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo khẩn trương nghiên cứu tiếp thu, hoàn thiện Hồ sơ dự án Luật để gửi đến đại biểu Quốc hội đúng thời hạn.