In bài viết

Quốc hội chất vấn Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh

05:33 - 07/06/2023

(Chinhphu.vn) - Sáng 7/6, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh tiếp tục trả lời chất vấn trước Quốc hội về trách nhiệm của Ủy ban Dân tộc và công tác phối hợp với các Bộ, ngành trong triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia; việc giải quyết khó khăn về đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc, khắc phục tình trạng du cư, du canh tự phát, chặt phá rừng.

Bộ trưởng Hầu A Lềnh trả lời chất vấn về giải quyết đất ở, đất sản xuất cho đồng bào; thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia,... - Ảnh 1.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh trả lời chất vấn nhóm vấn đề thứ hai thuộc lĩnh vực dân tộc.

Quốc hội chất vấn Phó Thủ tướng Lê Minh Khái cùng 4 Tư lệnh ngành

Theo chương trình kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, dự kiến Quốc hội sẽ tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn từ ngày 6-8/6 tới. 

Trên cơ sở ý kiến các vị đại biểu Quốc hội về lựa chọn nhóm vấn đề chất vấn và người trả lời chất vấn tại kỳ họp, mới đây, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có thông báo chính thức về chương trình chất vấn và trả lời chất vấn của kỳ họp này.

Theo đó, các nhóm vấn đề được Quốc hội lựa chọn chất vấn là: lao động, thương binh và xã hội; giao thông vận tải; khoa học và công nghệ; dân tộc.

Cũng trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp lần này, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái sẽ làm rõ các vấn đề liên quan và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh trả lời chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực dân tộc

Nội dung chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực dân tộc gồm: Trách nhiệm của Ủy ban Dân tộc và công tác phối hợp với các Bộ, ngành trong triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia (xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025; Công tác giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025; phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030).

Chính sách thu hút nguồn lực hỗ trợ đầu tư phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn.

Giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong chính sách dân tộc liên quan đến phân định các xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Việc giải quyết khó khăn về đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc, khắc phục tình trạng du cư, du canh tự phát, chặt phá rừng.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc chịu trách nhiệm trả lời chất vấn chính. 

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang; Bộ trưởng các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Nội vụ, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Giao thông vận tải, Xây dựng, Lao động - Thương binh và Xã hội, Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thông tin và Truyền thông, Tài nguyên và Môi trường; Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam cùng tham gia trả lời chất vấn, giải trình về những vấn đề có liên quan./.

Bộ trưởng Hầu A Lềnh trả lời chất vấn về giải quyết đất ở, đất sản xuất cho đồng bào; thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia,... - Ảnh 2.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh trả lời chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực dân tộc.

Thay mặt Ủy ban Dân tộc, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh trân trọng cảm ơn các vị đại biểu Quốc hội và cử tri đã quan tâm gửi nhiều ý kiến đến lĩnh vực công tác dân tộc, chính sách dân tộc trong thời gian qua và tại Kỳ họp này.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh khẳng định, công tác dân tộc là nhiệm vụ chiến lược lâu dài, cấp bách của Đảng và Nhà nước ta, được thực hiện thông qua các chủ trương của Đảng, các quy định pháp luật và hệ thống chính sách liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực, góp phần quan trọng trong thực hiện chiến lược đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam.

Đảng, Nhà nước ta đã ban hành nhiều chính sách trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và người dân tộc thiểu số. Cùng với sự vào cuộc của các cấp, các ngành, các địa phương và sự nỗ lực cố gắng vươn lên của đồng bào các dân tộc, kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã có bước phát triển rõ rệt, cơ cấu kinh tế chuyển biến tích cực, sinh kế của người dân ngày càng đa dạng, phong phú, thu nhập được cải thiện, an ninh trật tự được giữ vững, khối đại đoàn kết các dân tộc được củng cố và tăng cường. 

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh trả lời chất vấn - Ảnh 3.

Bộ trưởng Hầu A Lềnh.

Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 được thiết kế với 10 dự án thành phần có sự tham gia của nhiều Bộ, ngành, được triển khai trên địa bàn 51 tỉnh vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi…

Bộ trưởng cho biết, việc thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc, đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số vùng dân tộc thiểu số còn nhiều khó khăn, bất cập như: hệ thống văn bản hướng dẫn để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia và một số chính sách mặc dù đã được ban hành nhưng văn bản hướng dẫn được triển khai chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra, làm chậm triển khai các chính sách đời sống của vùng đồng bào dân tộc thiểu số và người dân tộc thiểu số còn gặp vô vàn khó khăn.

Bộ trưởng Hầu A Lềnh cho biết, Ủy ban Dân tộc đã có báo cáo gửi Quốc hội về một số nội dung đề nghị trả lời chất vấn, trong đó có 4 nội dung lớn. Ủy ban Dân tộc trân trọng tiếp tục lắng nghe, giải trình, tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội.

Trước đó, Chia sẻ với báo chí bên hành lang Quốc hội, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho biết: Quốc hội và các đại biểu Quốc hội luôn quan tâm đến công tác dân tộc, chính sách dân tộc.

Việc được Quốc hội lựa chọn chất vấn lĩnh vực dân tộc và công tác dân tộc là dịp để Ủy ban Dân tộc cung cấp thông tin tới các đại biểu, cho toàn thể cử tri và những người quan tâm đến công tác dân tộc hiểu hơn về chính sách dân tộc và những việc hiện nay Đảng, Nhà nước, Chính phủ đang làm.

Cũng theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh, qua ý kiến của các đại biểu, những người làm công tác dân tộc cũng hiểu thêm tâm tư, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân, hệ thống chính trị mong muốn gì về công tác dân tộc và chính sách dân tộc, từ đó đề xuất, phối hợp với các bộ, ngành để triển khai trong giai đoạn tới.

"Được lựa chọn chất vấn, tôi nhận thức rõ trách nhiệm của mình là phải chuẩn bị một cách hết sức nghiêm túc để cung cấp thông tin đầy đủ nhất cho các đại biểu và cử tri, đặc biệt là những lĩnh vực mình đang được giao quản lý”, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh chia sẻ.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh trả lời chất vấn - Ảnh 4.

Tiêu chí phân định vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn bất cập

Trả lời câu hỏi về vấn đề khó khăn, vướng mắc trong phân định vùng đồng bào dân tộc thiểu số, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT cho biết, việc phân định này được thực hiện qua 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 thực hiện theo Nghị quyết số 22 của Bộ Chính trị, lúc đó thực hiện phân định theo miền núi, vùng cao. Giai đoạn 2, thực hiện phân định theo trình độ phát triển, xác định các thôn, xã ĐBKK để làm địa bàn đầu tư tập trung trọng tâm trọng điểm.

Trong quá trình phân định thuộc 2 giai đoạn này, UBDT được giao chủ trì, tham mưu Chính phủ xác định các tiêu chí. Từ 1996 đến nay, các chính sách đầu tư vùng đồng bào dân tộc thiểu số được xây dựng trên tinh thần đầu tư ở vùng đặc biệt khó khăn nhất theo tiêu chí phân định 3 khu vực theo trình độ phát triển.

Gần đây nhất, Nghị quyết 120 của Quốc hội đã giao Chính phủ quy định tiêu chí cụ thể để xác định địa bàn trọng tâm, trọng điểm. Trên tinh thần đó, UBDT đã tham mưu Chính phủ ban hành Quyết định số 33 để xác định tiêu chí phân định theo 3 khu vực theo trình độ phát triển. 

Trên cơ sở tiêu chí được ban hành, UBDT đã trình Chính phủ ban hành Quyết định số 861, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT được Thủ tướng ủy quyền ban hành Quyết định số 612/QĐ-UBDT phê duyệt danh sách các thôn đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025.

Quá trình phân định dựa trên một số tiêu chí: Những xã, thôn có 15% dân số trở lên là người dân tộc thiểu số thì xác định là xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số; xã có tỷ lệ hộ nghèo 15% trở lên thì là xã nghèo. 

Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh cho biết, với những xã có tỷ lệ hộ nghèo dưới 15% thì không còn là xã nghèo nữa, tuy nhiên, trong thực tế cũng xuất hiện một số bất cập.

Nhiều chủ chương, chính sách cần sửa đổi, cập nhật cho phù hợp với thực tiễn

Trả lời câu hỏi của Đại biểu Dương Tấn Quân (Đoàn ĐBQH tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) về đánh giá tác động của Quyết định 861 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh cho biết, các xã không còn là vùng đặc biệt khó khăn nữa, không được hưởng chính sách ưu đãi đầu tư của giai đoạn 2016-2020, đã có tác động, ảnh hưởng đến 12 chính sách. 

Chính phủ đã giao các bộ, ngành điều chỉnh, sửa đổi một số quy định, thông tư có liên quan đến vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó có chính sách bảo hiểm với người dân tộc thiểu số.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cho biết, hiện Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bảo hiểm xã hội Việt Nam và các cơ quan đang sửa Nghị định 146, trong đó có bổ sung, đưa các đối tượng thuộc diện không ở các xã đặc biệt khó khăn, nhưng vẫn là hộ dân tộc thiểu số khó khăn vào diện tiếp tục thụ hưởng. Dự thảo đang được xin ý kiến các cơ quan liên quan để trình Chính phủ trong thời gian tới.

Trả lời đại biểu Phúc Bình Niê Kđăm (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk) về việc triển khai dự án của các Chương trình mục tiêu quốc gia thực hiện theo đúng các dự án đã được tổng hợp trong báo cáo nghiên cứu khả thi hay không, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh cho biết đã nhận được văn bản của tỉnh Đắk Lắk. 

Đồng thời làm rõ theo nguyên tắc của Chương trình thì thẩm quyền điều chỉnh trong phạm vi nội bộ của một dự án, một địa bàn địa phương là của UBND cấp tỉnh trình HĐND cấp tỉnh. Trường hợp điều chuyển sang dự án khác, địa bàn khác phải có báo cáo và thống nhất với Trung ương để chiều chỉnh, bởi liên quan đến mục tiêu của Chương trình.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh cho biết, đã phân công một tổ công tác gồm đại diện Bộ Kế hoạch - Đầu tư và UBDT vào làm việc với tỉnh Đắk Lắk, đã giải đáp vấn đề này và đề nghị Ban Dân tộc tỉnh Đắk Lắk báo cáo với Chủ tịch UBND tỉnh để chỉ đạo các sở, ngành thống nhất để xử lý.

Trả lời chất vấn của đại biểu Mai Thị Thúy (Đoàn ĐBQH tỉnh Tuyên Quang) liên quan đến Nghị định 05, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh cho biết, Nghị định đã được các bộ, ngành, địa phương triển khai nghiêm túc và ban hành nhiều văn bản để triển khai thực hiện. 

Tuy nhiên, qua rà soát và đánh giá, nhận thấy nhiều chủ trương, chính sách khác có liên quan đến vùng đồng bào dân tộc thiểu số cần phải được cập nhật và bổ sung điều chỉnh phù hợp với thực tiễn. 

UBDT đã chủ động cùng với các địa phương đánh giá việc thực hiện Nghị định 05 và đề xuất điều chỉnh, sửa đổi một số nội dung trên tinh thần là cập nhật, bổ sung nội dung có liên quan đến chính sách dân tộc trong Hiến pháp các Nghị quyết, Kết luận của Trung ương để trình Chính phủ.

Quốc hội chất vấn Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh - Ảnh 5.

Bộ trưởng Hầu A Lềnh: Thực hiện Nghị quyết 120/2020/QH14 của Quốc hội về phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia, UBDT sẽ tập trung nguồn lực đầu tư tại vùng khó khăn nhất.

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia là khó khăn nhất

Trả lời đại biểu Mai Văn Hải (Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa) về khắc phục vướng mắc trong triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cho biết, chương trình mục tiêu quốc gia là khó khăn nhất và chia sẻ với những trăn trở của tất cả các cấp, các ngành và các đại biểu, bởi chương trình rộng lớn và nằm ở địa bàn khó khăn, phức tạp. Các dự án, các chính sách được tích hợp vào Chương trình bao gồm cả chính sách của giai đoạn trước còn hiệu lực.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT cho hay, trăn trở lớn nhất hiện nay là quá trình triển khai trên thực địa, bởi có những dự án triển khai cụ thể đến tận thôn bản, từng hộ gia đình. Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cho biết về mặt thể chế về cơ bản các văn bản hướng dẫn đã ban hành đầy đủ, tuy nhiên không tránh khỏi trong thực tế có những vấn đề phát sinh. 

Do đó, Trung ương sẽ tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc và hướng dẫn tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc cho địa phương. Đối với các địa phương, trong các văn bản hướng dẫn lần này sẽ tăng cường phân cấp tối đa tất cả mọi nguồn lực để cho địa phương quyết, tập trung lực lượng để triển khai.

Có những hộ gia đình chưa có hộ khẩu ổn định nhưng đã di cư đến 3 - 4 tỉnh

Trả lời chất vấn của đại biểu Khang Thị Mào (Đoàn ĐBQH tỉnh Yên Bái) về vấn đề giải pháp giúp bà con dân tộc thiểu số định cư ổn định, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh khẳng định, qua khảo sát tình trạng đồng bào di cư từ địa phương này sang địa phương khác không chỉ diễn ra đối với đồng bào dân tộc Mông, mà xảy ra với các dân tộc khác. 

Về tập tục, tập quán thì từ trước đến nay là đồng bào dân tộc Mông di cư nhiều hơn, thường xuyên hơn, có trường hợp di cư đến nhiều địa bàn nhiều tỉnh khác nhau. Hiện nay có những hộ gia đình chưa có hộ khẩu ổn định nhưng đã di cư đến 3 - 4 tỉnh.

Bộ trưởng Hầu A Lềnh cũng lý giải nguyên nhân của tình trạng này và nêu ra các giải pháp cho tình trạng này. Trong đó, tiếp tục tuyên truyền cho người dân về chính sách pháp luật, kịp thời nắm bắt giải quyết vướng mắc của cộng đồng dân cư để yên tâm sản xuất, ổn định cuộc sống.

Tập trung nguồn lực cho vùng khó khăn nhất

Bên cạnh đó, có một số nhóm đồng bào không thuộc vùng dự án, không được thụ hưởng các Chương trình mục tiêu quốc gia. Vì vậy, thực hiện Nghị quyết 120/2020/QH14 của Quốc hội về phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia, UBDT sẽ tập trung nguồn lực đầu tư tại vùng khó khăn nhất.

Trong giai đoạn sau của Chương trình Mục tiêu quốc gia sẽ tập trung 12 nhóm chính sách, giải quyết những vướng mắc trong Quyết định 861. Tiếp đó, nhóm đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đồng bào dân tộc thiểu số sẽ được hưởng chính sách để xây dựng các chính sách phù hợp vào giai đoạn sau. 

Như vậy các giải pháp này vừa tổng quan, vừa có trọng tâm, trọng điểm, có phân kỳ theo từng giai đoạn để đầu tư, hỗ trợ cho Nhân dân. 

Về trách nhiệm của UBDT sẽ cùng phối hợp với các bộ, ngành để đánh giá, rà soát, đề xuất cấp thẩm quyền điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung những chính sách bất cập, đồng thời có những chính sách mới trong giai đoạn mới.

Trả lời chất vấn của đại biểu Châu Quỳnh Giao (Đoàn ĐBQH tỉnh Kiên Giang) về nguyên nhân vì sao chậm ban hành một số chính sách quan trọng, Bộ trưởng Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cho biết, Kết luận 65 của Bộ Chính trị đã đưa ra 8 nhóm giải pháp, nhiệm vụ. Hiện nay Chính phủ đã tập trung chỉ đạo hoàn thành 4 nhóm nhiệm vụ lớn, còn 4 chính sách đang giao cho các bộ ngành triển khai. 

Trong đó, chính sách về đào tạo nghề giao cho Bộ LĐTB&XH; chính sách về thu hút và đào tạo đội ngũ cán bộ giao Bộ Nội vụ; hai chính sách khác các bộ, ngành đang tiếp tục nghiên cứu triển khai trong giai đoạn tới.

Với chức năng, trách nhiệm là cơ quan quản lý nhà nước về công tác dân tộc, chính sách dân tộc, UBDT sẽ phối hợp với các bộ, ngành đánh giá lại những chính sách giai đoạn trước và đề xuất các chính sách trong nhiệm kỳ này cố gắng giải quyết xong nội dung liên quan đến Kết luận 65 của Bộ Chính trị; đồng bộ với các chính sách pháp luật hiện nay…

Tình trạng nhiều hộ gia đình không muốn thoát nghèo là có thật

Trả lời ý kiến của đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp) về việc nhiều hộ gia đình ở vùng nghèo không muốn thoát nghèo, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT Hầu A Lềnh cho biết, qua nghiên cứu tài liệu của các bộ, ngành, các địa phương liên quan và khảo sát thực tế, hiện tượng này là có thật, xuất phát từ nhiều yếu tố. 

Tuy đã thoát nghèo, nhưng thực tế đời sống vẫn rất khó khăn, người dân thoát nghèo có thu nhập cải thiện không nhiều, trong khi không tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ chính sách.

Để giải quyết vấn đề này, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp tổng hợp. Nguyên tắc, tiêu chí giảm nghèo đã được ban hành. 

Để thống kê, tổng hợp, rà soát hộ nghèo trên phạm vi cả nước, các địa phương cần thực hiện một cách khách quan, trách nhiệm, để bảo đảm người dân thoát nghèo bền vững, bảo đảm điều kiện tối thiểu để người dân yên tâm sinh sống. 

Bên cạnh đó, cần thực hiện các biện pháp tuyên truyền, thuyết phục để bà con hiểu được chính sách của Đảng, Nhà nước, tự nguyện vươn lên.

Hệ thống tiêu chí giảm nghèo còn phụ thuộc vào điều kiện, hoàn cảnh của đất nước, phụ thuộc vào yếu tố phát triển từng giai đoạn, nên cần xây dựng hệ thống tiêu chí phù hợp, tổng hợp, tiến tới phải có những hệ thống tiêu chí phù hợp hơn, để người thoát nghèo sống tốt, không tái nghèo trở lại.

Vướng mắc về hỗ trợ đất ở, nhà ở, nước sinh hoạt

Về dự án hỗ trợ nhà ở, đất ở, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cho biết đang gặp vướng mắc do chưa có văn bản quy định về định mức hỗ trợ nhà ở, đất ở, nước sinh hoạt. Vừa qua, UBDT đã trình Chính phủ ban hành Quyết định 04 quy định về định mức nhà ở, đất ở. Như vậy đã có định mức cơ sở để các địa phương triển khai. 

Tuy nhiên, còn vướng mắc do nguồn hỗ trợ dự án này là nguồn đầu tư công, mà theo luật Đầu tư công, mỗi dự án đều theo quy trình xây dựng cơ bản rất phức tạp.

Qua nghiên cứu, rà soát, hiện Nghị định 27 đã được sửa đổi, cho cơ chế được áp dụng cấp phát cho nhân dân, vì những dự án này là đầu tư trực tiếp từng hộ gia đình, không phải cộng đồng dân cư, thôn bản, nên không thể lập dự án chung. Như vậy, hai vấn đề vướng mắc trong dự án này đã được giải quyết xong.

Sửa Luật Lâm nghiệp để phát triển cây dược liệu quý dưới tán rừng

Về dự án hỗ trợ sản xuất dược liệu quý, Bộ trưởng, Chủ nhiệm UBDT cho biết, việc này đã giao Bộ Y tế là cơ quan chủ trì. Bộ Y tế đã có Thông tư số 10 để hướng dẫn thực hiện dự án này. 

Tuy nhiên, thông tư này cũng có vướng mắc về quy định liên quan đến diện tích, danh mục cây dược liệu quý. Hiện Bộ Y tế đang sửa Thông tư 10 theo hướng tháo gỡ những vướng mắc này, sẽ ban hành trong tháng 6.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Hầu A Lềnh cho rằng, để giải quyết hiệu quả vấn đề này, cần sửa Luật Lâm nghiệp, vì vùng trồng dược liệu quý chủ yếu nằm dưới tán rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, mà theo Luật Lâm nghiệp thì khu vực này không phát triển kinh tế, không làm sinh kế, nên gây ra vướng mắc.

Quốc hội chất vấn Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh - Ảnh 3.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ: Tiếp tục đổi mới phương thức, cách thức tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn

Phát biểu khai mạc phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, nội dung chất vấn tập trung vào 4 nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của các Bộ: Lao động - Thương binh và Xã hội, Khoa học và Công nghệ, Giao thông vận tải và Ủy ban Dân tộc.

Cuối phiên chất vấn, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái sẽ thay mặt Chính phủ báo cáo giải trình, làm rõ hơn các vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm và trực tiếp trả lời chất vấn của các vị đại biểu Quốc hội.

Tại phiên bế mạc, Quốc hội sẽ xem xét, biểu quyết thông qua Nghị quyết về hoạt động chất vấn để làm căn cứ cho các cơ quan tổ chức triển khai, các cơ quan của Quốc hội và đại biểu Quốc hội giám sát việc thực hiện.

Chủ tịch Quốc hội ghi nhận, ngoài 4 nhóm vấn đề được lựa chọn chất vấn, trong những ngày vừa qua của kỳ họp, trên cơ sở thực tiễn, ý kiến của Nhân dân, cử tri và của các đại biểu Quốc hội trong thảo luận Tổ và Hội trường, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành đã quan tâm thúc đẩy hoặc khởi động giải quyết nhiều vấn đề bức thiết của Nhân dân và doanh nghiệp.

Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ, Thủ tướng Chính phủ, ngày 01/6/2023, đã có văn bản yêu cầu các Bộ ngành, địa phương tiếp tục thúc đẩy mạnh mẽ, quyết liệt hơn nữa công tác cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh thực chất, hiệu quả.

Bộ Xây dựng đã rà soát tổng thể để xem xét sửa đổi bổ sung Quy chuẩn QCVN 06:2022 đáp ứng yêu cầu phòng cháy, chữa cháy, bảo vệ tính mạng, tài sản của người dân, bảo đảm cơ sở khoa học, có tham khảo kinh nghiệm quốc tế, đồng thời phù hợp với tình hình, điều kiện Việt Nam.

Bộ Công an chỉ đạo các cơ quan chức năng trực tiếp làm việc, hướng dẫn tại các địa phương tập trung nhiều doanh nghiệp còn vướng mắc trong công tác phòng cháy, chữa cháy. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã giảm lãi suất điều hành lần thứ 3 trong năm 2023, là tiền đề để giảm cả lãi suất huy động và cho vay, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp.

Bộ Công Thương yêu cầu EVN khẩn trương thỏa thuận giá tạm thời với các chủ đầu tư điện gió, điện mặt trời chuyển tiếp đã đấu nối lưới điện quốc gia.

Bộ Giao thông vận tải, trong ngày 03/6, đã quyết định cho phép tự động giãn chu kỳ kiểm định xe, theo đó, khoảng 2 triệu xe ô tô đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải được lùi thời hạn kiểm định thêm 6 tháng,...

Tiếp tục đổi mới phương thức, cách thức tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn

Nêu rõ với phương châm tiếp tục đổi mới phương thức, cách thức tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Tổng Thư ký Quốc hội, các cơ quan triển khai rất sớm công tác chuẩn bị để việc lựa chọn nhóm vấn đề chất vấn bảo đảm kỹ lưỡng, cẩn trọng, đúng quy định của pháp luật, bám sát các nhiệm vụ trọng tâm đặt ra trong Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, các nghị quyết, chỉ thị của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; bám sát những vấn đề thực tiễn đặt ra; phản ánh tâm tư, nguyện vọng, mong muốn của Nhân dân và cử tri.

Trên cơ sở thống kê đầy đủ các thông tin về việc trả lời chất vấn của các Bộ trưởng, Trưởng ngành và nội dung các nhóm vấn đề đã chất vấn trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV; căn cứ đề xuất của các Đoàn đại biểu Quốc hội về 136 nhóm vấn đề liên quan đến lĩnh vực quản lý của 23 Bộ, cơ quan ngang Bộ và ý kiến, kiến nghị của cử tri, Nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ 5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã lựa chọn, trình 5 nhóm vấn đề để Quốc hội quyết định 4 nhóm vấn đề sẽ tổ chức chất vấn tại Kỳ họp này.

Đây là những vấn đề lớn, quan trọng, không chỉ cần thiết, cấp bách trước mắt, mà còn có ý nghĩa chiến lược, lâu dài; trong đó, các vị Bộ trưởng: Khoa học và Công nghệ, Giao thông vận tải, Ủy ban Dân tộc lần đầu tiên trả lời chất vấn Quốc hội khóa XV, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Quốc hội chất vấn Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh - Ảnh 4.

Thành công của phiên chất vấn, trả lời chất vấn phụ thuộc vào cả người chất vấn và người trả lời chất vấn

Chủ tịch Quốc hội cho biết, Kỳ họp thứ 5 là kỳ họp đầu tiên thực hiện Nội quy kỳ họp Quốc hội mới (có hiệu lực từ ngày 15/3/2023), ghi nhận những cải tiến đã được thử nghiệm và phát huy hiệu quả tại các kỳ họp gần đây về phương thức tiến hành phiên chất vấn. 

Theo đó, việc đặt và trả lời câu hỏi chất vấn được tiến hành theo cách thức hỏi nhanh, đáp gọn: đại biểu Quốc hội nêu câu hỏi không quá 01 phút; tranh luận mỗi lần không quá 02 phút; người được chất vấn trả lời không quá 03 phút đối với mỗi câu hỏi. 

Các thành viên Chính phủ, các Trưởng ngành liên quan tham gia giải trình theo điều hành của Chủ tọa để làm rõ hơn những vấn đề chất vấn của đại biểu Quốc hội hoặc trả lời trực tiếp các câu hỏi thuộc nhóm vấn đề chất vấn.

Để bảo đảm hiệu quả của phiên chất vấn, theo quy định tại Điều 19 của Nội quy kỳ họp Quốc hội, Chủ tọa có quyền yêu cầu đại biểu Quốc hội dừng chất vấn hoặc tranh luận, yêu cầu người bị chất vấn dừng trả lời chất vấn nếu quá thời gian; chất vấn, tranh luận không đúng nội dung hoặc trả lời chất vấn không đúng trọng tâm.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị các vị đại biểu Quốc hội cân nhắc, lựa chọn, mỗi lần chất vấn chỉ nêu 1 hoặc vài vấn đề mà đại biểu tâm đắc nhất; nêu câu hỏi gọn, rõ ràng để các vị Bộ trưởng, Trưởng ngành có thể nghe được, lĩnh hội được nhanh nhất. 

Các vị đại biểu Quốc hội chỉ tranh luận với người bị chất vấn để làm rõ hơn vấn đề đang được chất vấn, không sử dụng quyền tranh luận để nêu câu hỏi chất vấn hoặc tranh luận với đại biểu Quốc hội đã chất vấn trước đó. Khi có nhiều đại biểu Quốc hội đăng ký tranh luận về cùng vấn đề thì người đã nêu chất vấn về vấn đề đó được ưu tiên tranh luận trước.

Theo kinh nghiệm, mức độ thành công của phiên chất vấn, trả lời chất vấn phụ thuộc vào cả người chất vấn và người trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội cho biết.

Quốc hội chất vấn Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh - Ảnh 5.

Chất vấn và xem xét việc trả lời chất vấn là hình thức giám sát đặc biệt hiệu quả

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, chất vấn và xem xét việc trả lời chất vấn là hình thức giám sát đặc biệt hiệu quả, thể hiện đậm nét tính dân chủ, pháp quyền, chuyên nghiệp, công khai, minh bạch trong hoạt động của Quốc hội; là dịp để cử tri và Nhân dân cả nước đánh giá năng lực, trách nhiệm, việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ của đại biểu Quốc hội và những người giữ chức vụ, chức danh do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn.

Tính từ đầu nhiệm kỳ khóa XV cho đến trước Kỳ họp thứ 5, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn đã được tiến hành tại 03 kỳ họp Quốc hội và 03 phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; đã có gần 700 lượt đại biểu tham gia chất vấn tại các kỳ họp, phiên họp; 21 thành viên Chính phủ trực tiếp trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội. 

Bên cạnh đó, thực hiện quy định tại Điều 15 và Điều 26 của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, những chất vấn không thuộc nhóm vấn đề chất vấn tại các kỳ họp, phiên họp đã được các thành viên Chính phủ nghiên cứu, trả lời bằng văn bản.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị các vị đại biểu Quốc hội, trên cơ sở sự chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, với thực tiễn phong phú trong ngành, lĩnh vực công tác và kinh nghiệm đã tích lũy trong quá trình họạt động tại Quốc hội, tiếp tục phát huy tinh thần “Tận tâm - Tận lực - Tích cực - Tâm huyết - Trách nhiệm” trong hoạt động chất vấn. 

Đồng thời, đề nghị các vị Bộ trưởng, Trưởng ngành nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Quốc hội, trước cử tri và Nhân dân cả nước, giải trình rõ ràng về nguyên nhân, trách nhiệm và biện pháp khắc phục, để phiên chất vấn thực sự hiệu quả, thực chất, có chiều sâu, mang tính xây dựng cao; không chỉ góp phần giải quyết kịp thời những vấn đề thời sự, cấp bách, mà còn nhận diện và đề xuất giải pháp cho những vấn đề căn cơ, lâu dài, tạo chuyển biến thực chất trong từng lĩnh vực được chất vấn.

Chủ tịch Quốc hội bày tỏ tin tưởng với tinh thần làm việc hết sức tập trung, tâm huyết, thẳng thắn, cầu thị, sử dụng hiệu quả thời gian, tuân thủ nghiêm túc quy định của Nội quy Kỳ họp Quốc hội, phiên chất vấn và trả lời chất vấn sẽ thành công tốt đẹp, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, kỳ vọng của cử tri và Nhân dân.

Tham khảo thêm