Dẫn thông tin từ hồ sơ thanh tra vụ việc, báo Thanh tra cho biết: Thửa đất số 641A, tờ bản đồ số 6 ở thôn Liễu Trì, xã Bình Nguyên, huyện Thăng Bình trước đây là cơ sở Xí nghiệp Sản xuất xì dầu nước chấm do Nhà nước quản lý.
Năm 2007, UBND huyện bán đấu giá thanh lý tài sản gắn liền với đất và ông Trần Minh Trinh trú TP Hội An, Quảng Nam trúng đấu giá.
Sau đó, ông Trinh lập hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (gọi tắt là sổ đỏ) và được UBND huyện cấp sổ đỏ số AL317950, diện tích 9.105m2; là đất sản xuất kinh doanh, thời hạn sử dụng 50 năm. Ông Trinh làm xưởng chế biến hải sản khô xuất khẩu trên thửa đất này.
Đến năm 2018, ông Trinh chuyển nhượng thửa đất trên cho vợ chồng ông Nguyễn Trung Trực trú phường Hòa Hương, TP Tam Kỳ, Quảng Nam và đã được Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai Thăng Bình thực hiện chỉnh lý trong sổ đỏ đứng tên vợ chồng ông Trực.
Từ năm 2018 đến 2019, ông Trực làm các hồ sơ thủ tục về hiến đất làm đường, chuyển mục đích sử dụng từ đất sản xuất kinh doanh sang đất ở, tách thửa, đề nghị cấp sổ đỏ thành nhiều lô.
Ông Trực đầu tư xây dựng hạ tầng, hoàn thiện nhiều tuyến đường bao khu vực đất và đường bê tông ở giữa khu đất, cùng mương thoát nước, vỉa hè và cây xanh và đấu nối với đường ĐX xã Bình Nguyên.
Ngày 26/12/2019, ông Trực nộp hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất và đơn đề nghị thẩm định nhu cầu sử dụng đất tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả huyện Thăng Bình.
Chỉ sau 4 ngày (ngày 31/12/2019), Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) huyện Thăng Bình lập biên bản kiểm tra thực địa, thẩm định nhu cầu sử dụng đất và điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất.
Cũng ngày này, Phòng TN&MT huyện Thăng Bình ban hành Công văn số 327/TN&MT-ĐĐ về việc thẩm định nhu cầu sử dụng đất, điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất của vợ chồng ông Trực; ban hành Tờ trình số 760/TTr-TNMT về việc đề nghị cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.
Đáng nói là, cùng ngày 31/12/2019, UBND huyện Thăng Bình ban hành Quyết định số 1268/QĐ-UBND cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với thửa đất trên thành thửa có diện tích 4.251m2 đất ở và thửa 1.417m2 là đất cơ sở sản xuất kinh doanh (sau khi trừ 3.437m2 đất hiến làm đường bê tông, mương thoát nước, vỉa hè…).
Vậy là, chỉ trong ngày 31/12/2019, cơ quan quản lý đất đai huyện Thăng Bình đã cấp tốc ban hành 3 văn bản “có lợi” cho vợ chồng ông Trực!
Đến ngày 18/3/2021, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai Thăng Bình thực hiện chỉnh lý trong sổ đỏ đã đứng tên ông Trực, với nội dung: “Chuyển mục đích sử dụng từ đất sản xuất kinh doanh thành đất ở nông thôn, với diện tích 4.251m2 theo Quyết định số 1268 của UBND huyện Thăng Bình”.
Cũng trong ngày này, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai Thăng Bình đã thực hiện chỉnh lý trong sổ đỏ của ông Trực đối với việc tách thửa đất trên thành 8 thửa mới.
Trên cơ sở đó, ngày 7/7/2021, UBND huyện Thăng Bình ký cấp 8 sổ đỏ cho vợ chồng ông Trực.
Đến ngày 12/10/2021, ông Trực tiếp tục nộp hồ sơ đề nghị tách 6 thửa đất ở thành 36 thửa đất ở.
Thanh tra huyện Thăng Bình kết luận, Phòng TN&MT, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Thăng Bình và UBND xã Bình Nguyên trực tiếp giải quyết và tham mưu UBND huyện ban hành Quyết định số 1268 giải quyết các thủ tục hành chính về đất đai do ông Trực đề nghị là không đúng quy định của pháp luật.
Lãnh đạo Phòng Kinh tế - Hạ tầng (KT-HT) huyện ban hành Công văn số 414 ngày 10/12/2019 có nội dung xây dựng tuyến đường này để có cơ sở đề nghị xem xét, chấp thuận hướng tuyến và cho phép đầu tư.
Đồng thời kiến nghị chủ sử dụng đất phải đầu tư hoàn thành các tuyến đường giao thông nông thôn trước khi đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét tách thửa để chuyển mục đích sử dụng từ đất sản xuất kinh doanh sang đất giao thông là không đúng thẩm quyền, không đúng quy định.
Phòng KT-HT tham mưu UBND huyện ban hành văn bản chấp thuận hướng tuyến công trình giao thông nông thôn tại thửa đất 641A là không đúng Quyết định số 08/2018/QĐ-UBND ngày 22/8/2018 của UBND tỉnh Quảng Nam.
Đối với Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Thăng Bình đã thực hiện chỉnh lý biến động trong sổ đỏ theo đơn xin hiến đất làm đường của ông Trực mà không lập hồ sơ, thủ tục chuyển Phòng TN&MT tham mưu trình UBND huyện thu hồi đất để làm đường giao thông là không đúng quy định.
Ngoài ra, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai Thăng Bình thực hiện chỉnh lý biến động sổ đỏ trước khi xây dựng hoàn thành công trình là không đúng quy định. Lập trích đo chỉnh lý số 1126/CNVPĐK ngày 26/9/2019 thể hiện có mương thoát nước trên thửa đất cũng không đúng thực tế.
Đối với Phòng TN&MT huyện Thăng Bình không sử dụng trích lục bản đồ địa chính thửa đất hoặc trích đo địa chính thửa đất bản chính và thiếu trách nhiệm thẩm định hồ sơ, tham mưu UBND huyện ban hành Quyết định số 1268 cho phép ông Trực và bà Trâm chuyển mục đích một phần thửa đất số 641A sang đất ở là không đảm bảo quy định tại khoản 1, Điều 52 Luật Đất đai năm 2013.
Dù không có kế hoạch sử dụng đất được cấp có thẩm quyền phê duyệt hằng năm, nhưng Phòng TN&MT huyện Thăng Bình vẫn tham mưu UBND huyện cấp 8 sổ đỏ cho ông Trực và bà Trâm…
Từ những sai phạm nghiêm trọng nêu trên, Thanh tra huyện Thăng Bình kiến nghị và UBND huyện đã ra quyết định thu hồi 8 sổ đỏ đã cấp cho vợ chồng ông Trực.