Quốc hội chất vấn việc thực hiện 'lời hứa' của các Tư lệnh ngành

Sáng, Quốc hội tiếp tục chất vấn các thành viên Chính phủ, Trưởng ngành về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, chất vấn đối với các lĩnh vực: khoa học và công nghệ; giáo dục và đào tạo; văn hóa, thể thao và du lịch; y tế; lao động, thương binh và xã hội; thông tin và truyền thông; Chủ tịch Quốc hội phát biểu bế mạc phiên chất vấn và trả lời chất vấn.

Trước đó, ngày 07/11/2023, Quốc hội đã dành cả ngày để tiếp tục tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4.

Từ 8h00 đến 9h10: Quốc hội tiếp tục tiến hành chất vấn về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, chất vấn đối với các lĩnh vực: công thương; nông nghiệp và phát triển nông thôn; giao thông vận tải; xây dựng; tài nguyên và môi trường. 

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên; Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan; Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng; Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị; Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh đã tham gia trả lời chất vấn. Tại phiên chất vấn, đã có 09 đại biểu đặt câu hỏi chất vấn và 05 đại biểu tranh luận, tập trung vào các nội dung sau:

Về lĩnh vực công thương: giải pháp đối với tình trạng hàng giả, hàng nhái; giải pháp quản lý đối với lĩnh vực thương mại điện tử; trách nhiệm của Bộ Công Thương trong việc quản lý các loại hương liệu thuốc lá điện tử; giải pháp đưa Nhà máy Nhiệt điện Long Phú 1 sớm đi vào vận hành.

Về lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn: biện pháp duy trì tính bền vững cho những sản phẩm OCOP.

Về lĩnh vực giao thông vận tải: tình hình triển khai nghiên cứu thí điểm dùng cát biển làm vật liệu đắp nền đường.

Về lĩnh vực xây dựng: giải pháp khắc phục tình trạng quy hoạch treo, dự án treo.

Về lĩnh vực tài nguyên và môi trường: vấn đề xử lý nước thải ở khu công nghiệp, cụm công nghiệp; kết quả thực hiện việc xử lý, thu gom chất thải rắn sinh hoạt; giải pháp để khắc phục hạn chế trong quản lý, sử dụng đất đai ở các công ty nông, lâm nghiệp.

Từ 9h10 đến 11h30 và từ 14h00 đến 15h00: Quốc hội tiến hành chất vấn về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, chất vấn đối với các lĩnh vực: tư pháp; nội vụ; an ninh, trật tự, an toàn xã hội; thanh tra; tòa án; kiểm sát; kiểm toán. 

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long; Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà; Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm; Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong; Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình; Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí; Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn; Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đã tham gia trả lời chất vấn. Tại phiên chất vấn, đã có 28 đại biểu đặt câu hỏi chất vấn và 9 đại biểu tranh luận, tập trung vào các nội dung sau:

Về lĩnh vực tư pháp: giải pháp đối với việc chậm ban hành văn bản hướng dẫn thi hành pháp luật; trách nhiệm và giải pháp của Bộ Tư pháp trong xây dựng thể chế; vướng mắc trong việc thực hiện Thông tư 65/2021/TT-BTC ngày 29/7/2021 của Bộ Tài chính quy định về lập dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí bảo dưỡng, sửa chữa tài sản công; giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thi hành án hành chính; trách nhiệm quản lý nhà nước về giám định tư pháp; dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 55/2011/NĐ-CP ngày 04/7/2011 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức của bộ máy pháp chế có chính sách đủ mạnh để thu hút, giữ chân nguồn nhân lực pháp chế.

Về lĩnh vực nội vụ: chính sách tiền lương đối với đội ngũ không phải công chức trong cơ quan quản lý nhà nước; giải pháp cải thiện tiền lương của nhân viên trường học; chính sách tiền lương đối với giáo viên mầm non; giải pháp để thực hiện cải cách chính sách tiền lương đồng bộ, toàn diện theo Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới; giải pháp giải quyết tình trạng thiếu giáo viên; chính sách đối với cán bộ không chuyên trách cấp xã, thôn, tổ dân phố; giải pháp để hoàn thành việc xây dựng vị trí việc làm; giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công; giải pháp thực hiện thành công Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 ngày 12/7/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030.

Về lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội: giải pháp giải quyết vấn đề pháp lý đối với người dân di dân tự phát tại Tây Nguyên; giải pháp để cảnh sát khu vực có thể đảm bảo nhiệm vụ khi cắt giảm biên chế; giải pháp để bảo vệ dữ liệu cá nhân; giải pháp trong việc tiếp tục điều tra các vụ án tham nhũng để không bỏ lọt tội phạm, không làm oan người vô tội; giải pháp đối với những vướng mắc trong quá trình thực hiện quy định pháp luật về phòng cháy, chữa cháy của nhiều tổ chức, doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; giải pháp hiệu quả đối với tình trạng thanh thiếu niên sử dụng ma túy.

Về lĩnh vực thanh tra: trách nhiệm, giải pháp nâng cao chất lượng kiến nghị khởi tố các vụ việc có dấu hiệu tội phạm phát hiện trong quá trình thanh tra; việc thành lập Tổ công tác để thanh tra lại kết quả của Đoàn thanh tra có đúng luật không; thời gian kết thúc vụ việc tại dự án nhà ở thương mại thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương; giải pháp để triển khai Nghị quyết Kỳ họp thứ 4 của Quốc hội trong đó yêu cầu tăng cường kiểm soát quyền lực trong hoạt động thanh tra, xử lý nghiêm các vi phạm, tiêu cực trong hoạt động thanh tra; kết quả thực hiện các nội dung yêu cầu trong Nghị quyết số 74/2022/QH15 ngày 15/11/2022 của Quốc hội về đẩy mạnh việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; trách nhiệm quản lý, bồi dưỡng đội ngũ công chức làm công tác thanh tra.

Về lĩnh vực tòa án: giải pháp thực hiện các chỉ tiêu và đáp ứng yêu cầu về cải cách tư pháp; vấn đề hòa giải thương mại.

Về lĩnh vực kiểm toán: giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện các kiến nghị, kết luận kiểm toán.

Từ 15h30 đến 17h00: Quốc hội tiến hành chất vấn về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, chất vấn đối với các lĩnh vực: khoa học và công nghệ; giáo dục và đào tạo; văn hóa, thể thao và du lịch; y tế; lao động, thương binh và xã hội; thông tin và truyền thông. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt; Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn; Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng; Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan; Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung; Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã tham gia trả lời chất vấn. Tại phiên chất vấn, các đại biểu đã đặt câu hỏi chất vấn, tập trung vào các nội dung sau:

Về lĩnh vực khoa học và công nghệ: gắn kết giữa nghiên cứu và ứng dụng khoa học và công nghệ.

Về lĩnh vực giáo dục và đào tạo: cơ cấu của các kỳ thi trong chương trình giáo dục phổ thông; việc triển khai Nghị định số 116/2020/NĐ-CP ngày 25/9/2020 về chính sách hỗ trợ tiền đóng học phí, chi phí sinh hoạt đối với sinh viên sư phạm; nguyên nhân và giải pháp khắc phục tình trạng bạo lực học đường; kinh phí cho hoạt động Đoàn, Đội của các nhà trường.

Về lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch: giải pháp tạo cơ chế, nguồn lực cho lĩnh vực văn hóa.

Về lĩnh vực y tế: việc xây dựng và triển khai hồ sơ khám bệnh điện tử, khám chữa bệnh từ xa; giải pháp tháo gỡ khó khăn trong công tác y tế; việc sắp xếp trung tâm y tế cấp huyện; giải pháp đối với tình trạng chậm thanh toán bảo hiểm y tế; nguyên nhân dẫn đến việc chậm trễ sửa đổi Nghị định 09/2016/NĐ-CP ngày 28/01/2016 của Chính phủ quy định về tăng cường vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm.

Về lĩnh vực lao động, thương binh và xã hội: giải pháp đối với vướng mắc trong cơ chế thu, quản lý học phí ở các trường nghề ngoài công lập; tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và giải pháp đối với việc đưa người lao động dân tộc thiểu số đi làm việc ở nước ngoài; giải pháp tạo sinh kế, việc làm cho đối tượng lao động nữ bị ảnh hưởng do dịch COVID-19; trách nhiệm và giải pháp của Bộ nhằm nâng cao năng suất lao động.

Về lĩnh vực thông tin và truyền thông: tính chính danh của các cơ quan, tổ chức trên mạng xã hội; giải pháp của các nhà mạng nhằm phủ sóng tại tất cả các thôn, bản, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; giải pháp xử lý hiện tượng sử dụng các trang mạng quảng cáo thực phẩm, thuốc chữa bệnh chưa được kiểm chứng; tiến  độ phủ sóng 4G, 5G của các nhà mạng; vấn đề bảo vệ sự xâm hại đời tư trên không gian mạng.

Ngày 06/11/2023, Quốc hội dành cả ngày để tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4.

Từ 8h00 đến 9h20: Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường, nghe Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu khai mạc phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, đây là lần đầu trong nhiệm kỳ khóa XV và là lần thứ tư kể từ khi Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân năm 2015 có hiệu lực, Quốc hội tiến hành chất vấn các thành viên Chính phủ, Trưởng ngành về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, về chất vấn đối với các lĩnh vực. 

Phạm vi nội dung chất vấn rất rộng, liên quan đến 21 lĩnh vực, gồm những vấn đề lớn, quan trọng, phản ánh mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, được Nhân dân và cử tri hết sức quan tâm. Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác chất vấn, vừa bảo đảm tính toàn diện, vừa có trọng tâm, trọng điểm, thuận lợi cho cả đại biểu Quốc hội và người trả lời chất vấn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã sắp xếp nội dung chất vấn thành 04 nhóm lĩnh vực, cụ thể là: 

Nhóm lĩnh vực kinh tế tổng hợp: gồm các vấn đề liên quan đến lĩnh vực kế hoạch và đầu tư, tài chính, ngân hàng; 

Nhóm lĩnh vực kinh tế ngành: gồm các vấn đề liên quan đến lĩnh vực công thương, nông nghiệp và phát triển nông thôn, giao thông vận tải, xây dựng, tài nguyên và môi trường; 

Nhóm lĩnh vực nội chính, tư pháp: gồm các vấn đề liên quan đến lĩnh vực tư pháp; nội vụ; an ninh, trật tự, an toàn xã hội; thanh tra; tòa án; kiểm sát; kiểm toán; 

Nhóm lĩnh vực văn hóa, xã hội: gồm các vấn đề liên quan đến lĩnh vực khoa học và công nghệ; giáo dục và đào tạo; văn hóa, thể thao và du lịch; y tế; lao động, thương binh và xã hội; thông tin và truyền thông.

Sau phát biểu khai mạc của Chủ tịch Quốc hội, Quốc hội nghe: Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4; 

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình trình bày Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4; 

Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí trình bày Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4; 

Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn trình bày Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4; 

Tổng Thư ký Quốc hội - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường trình bày Báo cáo tổng hợp nội dung thẩm tra về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4.

Từ 09h40 đến 11h30 và từ 14h00 đến 14h40: Quốc hội tiến hành chất vấn về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, chất vấn đối với các lĩnh vực: kế hoạch và đầu tư; tài chính; ngân hàng. 

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng; Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng; Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh; Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã tham gia trả lời chất vấn. Tại phiên chất vấn, đã có 22 đại biểu đặt câu hỏi chất vấn và 07 đại biểu tranh luận, tập trung vào các nội dung sau:

Về lĩnh vực kế hoạch và đầu tư: về quản lý, sử dụng vốn ODA; nguồn vốn ngân sách nhà nước thường xuyên và chi đầu tư; vấn đề tiết kiệm trong đầu tư công; tháo gỡ khó khăn trong thực hiện Luật Đầu tư công; vướng mắc trong công tác quy hoạch; việc khai thác, sử dụng đất hiếm; cơ chế đặc thù trong hỗ trợ một số đối tượng chính sách trong đầu tư công.

Về lĩnh vực tài chính: nguyên nhân, trách nhiệm và giải pháp khắc phục tình trạng chậm cũng như nâng cao hiệu quả thực thi nhiệm vụ Quốc hội giao tại Nghị quyết số 74/2022/QH15 về việc đẩy mạnh việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; thực trạng, nguyên nhân xảy ra tình trạng xử lý nhà đất khi sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã còn chậm, nhiều trụ sở hành chính còn bỏ trống trong khi còn nhiều cơ quan đang sử dụng chung nơi làm việc; một số vướng mắc trong quản lý tài sản công; việc bố trí kinh phí cho phong trào Đoàn, Đội; vấn đề bảo hiểm bắt buộc xe cơ giới; tình trạng bán hàng không có hóa đơn tài chính gây thất thu thuế cho ngân sách nhà nước; vấn đề triển khai cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp; chính sách cho vay đối với hộ nghèo ở vùng khó khăn.

Về lĩnh vực ngân hàng: khó khăn, vướng mắc và giải pháp để góp phần đẩy nhanh tiến độ giải ngân gói tín dụng phát triển nhà ở xã hội trong thời gian tới; giải pháp để đẩy nhanh hơn nữa việc thanh toán không dùng tiền mặt; nguyên nhân và các giải pháp để tăng trưởng tín dụng đạt mục tiêu 14% như đã đề ra; lộ trình thực hiện nhiệm vụ điều hành tín dụng theo yêu cầu tại Nghị quyết số 62/2022/QH15 về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV; nguyên nhân và giải pháp đối với tình trạng tín dụng đen; những khó khăn và giải pháp đối với việc huy động nguồn vốn tín dụng; việc xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém; chính sách tín dụng ưu đãi đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Từ 14h40 đến 17h00: Quốc hội tiến hành chất vấn về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, chất vấn đối với các lĩnh vực: công thương; nông nghiệp và phát triển nông thôn; giao thông vận tải; xây dựng; tài nguyên và môi trường. 

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên; Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan; Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng; Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị; Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh; Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã tham gia trả lời chất vấn. Tại phiên chất vấn, đã có 20 đại biểu đặt câu hỏi chất vấn và 7 đại biểu tranh luận, tập trung vào các nội dung sau:

Về lĩnh vực công thương: việc đầu tư phát triển năng lượng tái tạo ở Việt Nam.

Về lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn: việc chậm trễ trong thanh toán tiền nhân công giao khoán bảo vệ rừng; vấn đề di dân để phục vụ phòng, chống thiên tai, tái định cư; việc tổ chức thực hiện chương trình nước sạch nông thôn.

Về lĩnh vực giao thông vận tải: trách nhiệm trong việc trình, triển khai các dự án giao thông; quy định về tốc độ tối đa trên các tuyến đường cao tốc; tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đường cao tốc; phân kỳ đầu tư đối với các dự án đường cao tốc; việc xây dựng trạm dừng nghỉ trên các tuyến đường cao tốc; phân cấp, phân quyền đấu nối các công trình thiết yếu trên các tuyến quốc lộ; việc huy động vốn đầu tư cho tăng trưởng giao thông vận tải hàng không; nguyên nhân, trách nhiệm và giải pháp của Bộ Giao thông vận tải đối với vấn đề tai nạn giao thông; việc triển khai đầu tư một số tuyến đường sắt; việc tháo gỡ khó khăn đối với các dự án đầu tư đối tác công tư trong lĩnh vực giao thông; vấn đề chất lượng các công trình giao thông; giải pháp tháo gỡ đối với các dự án BOT.

Về lĩnh vực xây dựng: giải pháp chỉnh trang, cải thiện môi trường đô thị.

Về lĩnh vực tài nguyên và môi trường: cơ chế, chính sách phù hợp giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường của hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải; việc phát triển thị trường tín chỉ các bon ở Việt Nam; nguyên nhân và các giải pháp phòng, chống lũ quét, sạt lở; trách nhiệm của Bộ Tài nguyên và Môi trường đối với tình trạng khai thác khoáng sản trái phép; giải pháp đối với tình trạng ô nhiễm nước sông Cầu.

Lần đầu tiên Quốc hội khóa XV chất vấn về việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội

Phát biểu khai mạc phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, theo chương trình làm việc, phiên chất vấn tại Kỳ họp thứ 6 được tiến hành trong thời gian 2,5 ngày, từ sáng hôm nay 06/11 đến hết sáng ngày 08/11.

Phiên chất vấn được phát thanh, truyền hình trực tiếp trên Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Truyền hình Quốc hội để cử tri và Nhân dân cả nước theo dõi, giám sát.

Phiên họp hôm nay cũng có sự tham gia dự thính của các đại diện Thường trực Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, đây là lần đầu trong nhiệm kỳ khóa XV và là lần thứ tư kể từ khi Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân năm 2015 có hiệu lực, Quốc hội tiến hành chất vấn các thành viên Chính phủ, Trưởng ngành về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, về chất vấn đối với các lĩnh vực. 

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, phạm vi nội dung rất rộng, liên quan đến 21 lĩnh vực, gồm những vấn đề lớn, quan trọng, phản ánh mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, được Nhân dân và cử tri hết sức quan tâm, để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác chất vấn, vừa đảm bảo tính toàn diện vừa có trọng tâm, trọng điểm, thuận lợi cho cả đại biểu Quốc hội và người trả lời chất vấn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã sắp xếp nội dung chất vấn thành 04 nhóm lĩnh vực. Cụ thể là:

Nội dung và cách thức chất vấn

Thứ nhất, nhóm lĩnh vực kinh tế tổng hợp (chất vấn trong khoảng 150 phút): Gồm các vấn đề liên quan đến lĩnh vực kế hoạch và đầu tư, tài chính, ngân hàng.

Thứ hai, nhóm lĩnh vực kinh tế ngành (chất vấn trong khoảng 190 phút): gồm các vấn đề liên quan đến lĩnh vực công thương, nông nghiệp và phát triển nông thôn, giao thông vận tải, xây dựng, tài nguyên và môi trường.

Thứ ba, nhóm lĩnh vực nội chính, tư pháp (chất vấn trong khoảng 180 phút): gồm các vấn đề liên quan đến lĩnh vực tư pháp; nội vụ; an ninh, trật tự, an toàn xã hội; thanh tra; tòa án; kiểm sát; kiểm toán.

Thứ tư, nhóm lĩnh vực văn hóa, xã hội (chất vấn trong khoảng 190 phút): gồm các vấn đề liên quan đến lĩnh vực khoa học và công nghệ; giáo dục và đào tạo; văn hóa, thể thao và du lịch; y tế; lao động, thương binh và xã hội; thông tin và truyền thông.

Về cách thức chất vấn, Chủ tịch Quốc hội cho biết, Quốc hội sẽ dành thời gian hợp lý để nghe Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng Kiểm toán nhà nước và Tổng Thư ký Quốc hội trình bày tóm tắt báo cáo thực hiện và báo cáo thẩm tra về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn.

Sau khi thực hiện chất vấn theo nhóm các lĩnh vực, Thủ tướng Chính phủ sẽ báo cáo làm rõ thêm một số vấn đề và trực tiếp trả lời chất vấn các đại biểu Quốc hội. 

Chủ tịch Quốc hội sẽ phát biểu kết luận phiên chất vấn. Quốc hội sẽ xem xét thông qua Nghị quyết về chất vấn vào cuối kỳ họp.

Làm rõ đến cùng việc thực hiện kiến nghị về những vấn đề đã được giám sát, chất vấn

Tiếp nối thành công của các hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn trong hai năm đầu nhiệm kỳ khóa XV, tại 04 kỳ họp Quốc hội và 04 phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tại phiên chất vấn này, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các vị đại biểu Quốc hội phát huy tinh thần xây dựng, trách nhiệm, qua quá trình hoạt động thực tiễn, làm rõ đến cùng việc thực hiện kiến nghị về những vấn đề đã được giám sát, chất vấn. 

Trường hợp thấy cần thiết thì kiến nghị Quốc hội xem xét, quyết định việc tổ chức giám sát lại theo Khoản 6 Điều 16 Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân. 

Đối với các thành viên Chính phủ, các vị Bộ trưởng, Trưởng ngành, đề nghị nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Quốc hội, trước cử tri và Nhân dân cả nước để làm rõ thực trạng tình hình, những kết quả nổi bật đã làm được, những việc chưa làm được hoặc làm chưa tốt; chỉ rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan và phương hướng, giải pháp tiếp tục thực hiện để tạo chuyển biến căn bản, thực chất trong từng lĩnh vực được chất vấn.  

Trên cơ sở chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, cùng tinh thần làm việc tập trung, quyết liệt, tâm huyết, thẳng thắn, cầu thị, sử dụng hiệu quả thời gian, tuân thủ nghiêm túc quy định của Nội quy kỳ họp Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ tin tưởng rằng Phiên chất vấn và trả lời chất vấn giữa nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV sẽ thành công tốt đẹp, thực sự hiệu quả, thực chất, có chiều sâu, mang tính xây dựng cao, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, kỳ vọng của cử tri và Nhân dân cả nước.

Cơ cấu lại đầu tư công theo hướng tập trung có trọng tâm, trọng điểm

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đã trình bày Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến kỳ họp thứ 4.

Về các lĩnh vực kế hoạch và đầu tư; tài chính; ngân hàng, thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương tập trung triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, các giải pháp về công tác quy hoạch, đầu tư, tài chính, tiền tệ, tín dụng và đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Công tác quy hoạch được đẩy mạnh, chất lượng được nâng lên; đã ban hành Quy hoạch tổng thể quốc gia và nhiều quy hoạch ngành, lĩnh vực, tỉnh, phấn đấu hoàn thành phê duyệt các quy hoạch trong năm 2023.

Chương trình phục hồi và phát triển KTXH, các chính sách hỗ trợ, phát triển doanh nghiệp được tích cực triển khai, góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, bảo đảm an sinh xã hội và đời sống người dân.

Đầu tư công được cơ cấu lại theo hướng bảo đảm tập trung có trọng tâm, trọng điểm, không để dàn trải, lãng phí, kém hiệu quả; kỷ luật, kỷ cương trong đầu tư công được tăng cường; giải ngân vốn đầu tư công được đẩy mạnh; thu hút vốn FDI, ODA và vốn vay ưu đãi đạt được nhiều kết quả tích cực.

Đã thành lập 5 Tổ công tác và 26 đoàn công tác của Chính phủ đi kiểm tra, đôn đốc giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy sản xuất kinh doanh ở các địa phương.

Kỷ luật tài chính – NSNN được tăng cường, bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, nhất là đối với thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số; triệt để tiết kiệm chi thường xuyên; kiểm soát chặt chẽ bội chi, nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia trong giới hạn cho phép của Quốc hội. Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí được đẩy mạnh và đạt được nhiều kết quả tích cực.

Chủ động xây dựng các kịch bản, giải pháp điều hành giá phù hợp, sát thực tiễn, góp phần kiểm soát lạm phát. Thực hiện kịp thời, hiệu quả nhiều chính sách miễn giảm, gia hạn thuế, phí, tiền thuê đất để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân.

Chính sách tiền tệ được điều hành chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, phối hợp đồng bộ, hài hòa, chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách khác nhằm giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Thị trường tiền tệ, ngoại hối, tỷ giá cơ bản ổn định.

Từ đầu năm 2023, đã 4 lần giảm lãi suất điều hành với mức giảm 0,5-2%; triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, 15.000 tỷ đồng cho lâm sản, thủy sản; tập trung vốn tín dụng cho các động lực tăng trưởng, lĩnh vực ưu tiên.

Cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu được triển khai theo lộ trình, kế hoạch đặt ra; an toàn hệ thống được bảo đảm; khoanh nợ, cơ cấu lại, giữ nguyên nhóm nợ, gia hạn nợ cho người dân, doanh nghiệp. Đã ban hành tiêu chí phân loại DNNN; phê duyệt Đề án cơ cấu lại DNNN, trọng tâm là tập đoàn, tổng công ty nhà nước giai đoạn 2021 - 2025.

Tuy nhiên, trong các lĩnh vực này vẫn còn những hạn chế, bất cập, đúng như nhiều vị đại biểu Quốc hội đã nêu: Tiến độ hoàn thành các quy hoạch ngành, vùng, quy hoạch tỉnh còn chậm; giải ngân vốn đầu tư công, triển khai chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp vay trong gói 40.000 tỷ đồng của Chương trình phục hồi và phát triển KTXH chưa đáp ứng yêu cầu.

Bên cạnh đó, việc sắp xếp, cơ cấu lại, cổ phần hóa các DNNN còn chậm; tiếp cận tín dụng còn hạn chế, tăng trưởng tín dụng thấp, nợ xấu có xu hướng tăng; việc xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém gặp nhiều khó khăn do phải đánh giá đúng giá trị tài sản đã qua nhiều thời kỳ…

Phấn đấu hoàn thành, vượt mục tiêu 3.000 km đường cao tốc

Đối với lĩnh vực: Công thương, nông nghiệp và phát triển nông thôn; giao thông vận tải; xây dựng; tài nguyên và môi trường, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo tập trung hoàn thiện, ban hành Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia và Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia (Quy hoạch Điện VIII) và đang tập trung hoàn thiện Kế hoạch thực hiện; kịp thời triển khai các giải pháp bảo đảm cung ứng điện và an ninh năng lượng quốc gia; hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về các đập, hồ chứa thủy điện.

Phát triển mạnh thị trường trong nước gắn với mở rộng, đa dạng hóa thị trường quốc tế, nâng cao chất lượng sản phẩm, khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết; đồng thời đẩy mạnh đàm phán, ký kết các FTA mới; hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực, tham gia đầu tư vào các chuỗi cung ứng toàn cầu.

Chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm phát triển nông nghiệp hàng hóa, quy mô lớn, hiệu quả cao; kim ngạch xuất khẩu nông sản 10 tháng năm 2023 đạt 43,08 tỷ USD, xuất siêu 9,3 tỷ USD; dự kiến cả năm 2023 đạt 43 triệu tấn lúa, góp phần quan trọng bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, các cân đối lớn và ổn định kinh tế vĩ mô.

Kịp thời sửa đổi, bổ sung các quy định về đầu tư, quản lý và phát triển rừng. Quyết liệt triển khai nhiều giải pháp tháo gỡ thẻ vàng IUU, kết quả được Ủy ban châu Âu ghi nhận tích cực hơn.

Kịp thời khắc phục hậu quả thiên tai, không để người dân thiếu đói, không có nơi ở. Đã hỗ trợ 4.000 tỷ đồng để xử lý các khu vực sạt lở nghiêm trọng, cấp bách vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Chính phủ đã trình Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư 6 dự án giao thông trọng điểm quốc gia với tổng vốn đầu tư gần 400.000 tỷ đồng; đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng, hoàn thiện thủ tục khởi công toàn bộ các dự án được Quốc hội thông qua; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công các dự án giao thông; xây dựng quy chuẩn thiết kế đường bộ cao tốc.

Từ năm 2021 đến nay, đã hoàn thành, đưa vào sử dụng 659 km đường bộ cao tốc, nâng tổng chiều dài đưa vào khai thác là 1.822 km; phấn đấu đến hết năm 2025 hoàn thành và vượt mục tiêu 3.000 km đường cao tốc theo Nghị quyết Đại hội XIII.

Tập trung hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách về quản lý phát triển đô thị, xây dựng, quản lý nhà và thị trường bất động sản. Rà soát, sửa đổi, bổ sung các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển đô thị bền vững. Phê duyệt, tích cực triển khai Đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2030; tăng cường kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm về quy hoạch, xây dựng, quản lý, vận hành nhà chung cư…

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tập trung chỉ đạo tổng kết, hoàn thiện, trình Quốc hội dự án Luật Đất đai (sửa đổi); đổi mới chính sách tài chính về đất đai và giá đất. Hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý, sử dụng đất đai từng bước được nâng cao; tình trạng chậm đưa đất đai vào sử dụng ở các địa phương đã có chuyển biến tích cực.

Việc kiểm soát hoạt động khai thác, sử dụng nước, bảo đảm an ninh nguồn nước trong điều kiện biến đổi khí hậu được cải thiện. Đã ban hành Quy hoạch tài nguyên nước thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và 7 quy hoạch lưu vực sông. Quy hoạch không gian biển quốc gia là quy hoạch khó, nhạy cảm, đang được tập trung xây dựng, hoàn thiện, báo cáo cấp có thẩm quyền để trình Quốc hội xem xét, quyết định.

Công tác bảo vệ môi trường được chú trọng, nhất là kiểm soát môi trường, nước thải ở các khu công nghiệp, làng nghề, các dự án, cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, xử lý ô nhiễm các lưu vực sông. Công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt có nhiều chuyển biến tích cực; tỉ lệ chất thải rắn sinh hoạt đô thị được thu gom, xử lý đạt khoảng 96% (vượt chỉ tiêu Quốc hội đề ra là 89%).

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác giải phóng mặt bằng, triển khai thi công của một số dự án hạ tầng trọng điểm, nhất là hạ tầng năng lượng và giao thông còn chậm; chưa ban hành Kế hoạch triển khai Quy hoạch điện VIII, Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn, quy định về hoạt động lấn biển.

Việc phát triển đô thị thông minh còn hạn chế; thị trường bất động sản còn khó khăn. Chất lượng môi trường ở một số nơi còn chậm được cải thiện; kiểm soát, xử lý ô nhiễm môi trường ở các làng nghề, cơ sở sản xuất, lưu vực sông, đô thị còn những bất cập…

Tỉ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm còn 2,93%

Về các lĩnh vực: Khoa học và công nghệ; giáo dục và đào tạo; văn hóa, thể thao và du lịch; y tế; lao động - thương binh và xã hội; thông tin và truyền thôn, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo sửa đổi đồng bộ cơ chế quản lý, tài chính, phương thức đầu tư, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển thị trường khoa học công nghệ, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu của Việt Nam xếp hạng 46/132, tăng 2 bậc so với năm 2022.

Khuyến khích liên kết, thúc đẩy nghiên cứu và phát triển, ứng dụng và đổi mới công nghệ trong doanh nghiệp; rà soát, sắp xếp, đẩy mạnh cơ chế tự chủ của các tổ chức khoa học và công nghệ công lập.

Hoàn thiện hành lang pháp lý thực hiện đổi mới, phát triển giáo dục và đào tạo; triển khai hiệu quả Chương trình Giáo dục phổ thông 2018; chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị dạy học. Kịp thời ban hành các cơ chế, chính sách hỗ trợ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục, các cơ sở giáo dục ngoài công lập gặp khó khăn do đại dịch COVID-19.

Đẩy mạnh triển khai hiệu quả cơ chế tự chủ đại học nhưng phải xử lý các vấn đề về đất đai; tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ trong cơ sở giáo dục đại học; hỗ trợ khởi nghiệp cho học sinh sinh viên. Ưu tiên đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, hoàn thiện nhân cách con người Việt Nam được cả xã hội quan tâm. Nguồn lực đầu tư cho văn hóa từng bước được khơi thông; di sản văn hoá tiếp tục được bảo tồn và phát huy giá trị. Phong trào thể thao quần chúng được thúc đẩy mạnh mẽ; thể thao thành tích cao đạt nhiều kết quả tích cực.

Du lịch từng bước phục hồi sau đại dịch COVID-19; nhiều lễ hội truyền thống, chương trình văn hoá nghệ thuật được tổ chức thành công với hình thức đa dạng, nội dung phong phú, hấp dẫn, góp phần lan toả những giá trị tốt đẹp và đáp ứng nhu cầu thụ hưởng của nhân dân.

Công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân được chú trọng, đặc biệt là đã kiểm soát hiệu quả đại dịch COVID-19. Tăng cường đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế; chất lượng khám, chữa bệnh từng bước được cải thiện, ứng dụng nhiều kỹ thuật hiện đại. Hệ thống y tế dự phòng, y tế cơ sở được củng cố, từng bước giảm tải các bệnh viện tuyến trung ương, tuyến cuối. Cơ bản hoàn thiện cơ chế quản lý về an toàn thực phẩm.

Thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách người có công, bảo đảm an sinh xã hội và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp; đời sống nhân dân được cải thiện tốt hơn. Tỉ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm còn 2,93%.

Công tác chăm sóc, bảo vệ trẻ em, giáo dục thanh, thiếu niên, chăm lo và phát huy vai trò người cao tuổi, bình đẳng giới, vì sự tiến bộ của phụ nữ... được quan tâm. Chỉ số hạnh phúc của Việt Nam năm 2023 tăng 12 bậc, từ vị trí 77 lên vị trí 65.

Kết nối cung cầu lao động được tăng cường; kịp thời hỗ trợ người lao động bị mất việc, giảm giờ làm; tỉ lệ thất nghiệp khu vực thành thị năm 2023 ước khoảng 2,76% (chỉ tiêu Quốc hội giao là dưới 4%).

Thực hiện hiệu quả Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước; đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia và Đề án 06; sớm xây dựng, vận hành các cơ sở dữ liệu quốc gia.

Triển khai cung cấp dịch vụ viễn thông di động tại các thôn/bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, khu vực biên giới, hải đảo. Năm 2023 phấn đấu hoàn thành mục tiêu 100% xã có điều kiện KTXH đặc biệt khó khăn, xã đảo, huyện đảo có đài truyền thanh hoạt động. Đã cơ bản hoàn thành sắp xếp các cơ quan báo chí theo quy hoạch; kịp thời chấn chỉnh, xử lý tình trạng "báo hoá" tạp chí, biểu hiện "tư nhân hoá" báo chí.

Tuy nhiên, các lĩnh vực này vẫn còn những hạn chế, tồn tại, khó khăn đúng như các vị đại biểu Quốc hội đã nêu như: Đầu tư cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo còn khiêm tốn; chất lượng giáo dục đào tạo, dạy nghề có mặt còn hạn chế; tình trạng thừa thiếu cục bộ giáo viên mầm non, phổ thông vẫn chưa được giải quyết dứt điểm; cải cách sách giáo khoa chưa đáp ứng yêu cầu.

Phát triển văn hoá còn chậm so với phát triển kinh tế; phát triển công nghiệp văn hoá, du lịch chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế. Tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế cục bộ chưa được khắc phục triệt để; chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh ở tuyến cơ sở chưa đáp ứng yêu cầu; chưa xử lý dứt điểm các dự án bệnh viện chậm tiến độ.

Số người lao động mất việc làm, giảm giờ làm, rút bảo hiểm xã hội một lần gia tăng cục bộ; lao động khu vực phi chính thức còn lớn; tỉ lệ thất nghiệp trong thanh niên còn cao…

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; thu gọn tối đa đầu mối

Đối với các lĩnh vực: tư pháp; nội vụ; an ninh, trật tự, an toàn xã hội; thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, xác định rõ nhiệm vụ xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật và tổ chức thi hành là một nhiệm vụ trọng tâm, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo kịp thời thể chế hóa những chủ trương, định hướng chính sách, Nghị quyết của Đảng, Quốc hội; chú trọng tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn trong phát triển KTXH, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, doanh nghiệp.

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đã trình Quốc hội thông qua 3 Nghị quyết về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh hàng năm; 25 dự án luật, nghị quyết; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành đã ban hành 116 văn bản, trong đó có 68 Nghị định để quy định chi tiết các luật, nghị quyết đã có hiệu lực. Công tác kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật được quan tâm chỉ đạo thường xuyên.

Công tác thi hành án dân sự, theo dõi thi hành án hành chính ngày càng hiệu quả; các vụ việc phức tạp, kéo dài, xử lý thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án kinh tế, tham nhũng được chỉ đạo quyết liệt. Tiếp tục triển khai hiệu quả Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, các quy định về công tác bồi thường trên cả 3 lĩnh vực quản lý hành chính, tố tụng và thi hành án.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; rà soát, kiện toàn tổ chức bộ máy; kiên quyết tổ chức lại, sáp nhập, hợp nhất các tổ chức không đáp ứng tiêu chí, điều kiện thành lập, nhất là các tổ chức bên trong các bộ, ngành, địa phương. Rà soát tổ chức và hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập theo quy hoạch đã được phê duyệt, bảo đảm thu gọn tối đa đầu mối, tăng cường thực hiện cơ chế tự chủ, đẩy mạnh xã hội hóa.

Tiếp tục chấn chỉnh tình trạng cán bộ, công chức đùn đẩy, sợ trách nhiệm, sợ sai trong thực thi công vụ; đã ban hành Nghị định của Chính phủ về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Triển khai hiệu quả Chiến lược quốc gia về phòng chống tội phạm giai đoạn 2016 - 2025. Công tác phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật về an ninh, trật tự và giải quyết khiếu nại, tố cáo được thực hiện ngay từ cơ sở. Tăng cường phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm; tập trung triệt xóa các đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy. Đẩy mạnh quản lý nhà nước về an ninh, trật tự; kết nối Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với các cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành.

Nâng cao hiệu quả công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm. Bảo đảm độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, ổn định chính trị, an ninh, trật tự trên địa bàn nông thôn, biên giới, hải đảo.

Thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các nghị quyết của Quốc hội về công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Kế hoạch thanh tra hằng năm đã được xây dựng có trọng tâm, trọng điểm, tập trung các lĩnh vực nhạy cảm, có nguy cơ tham nhũng cao; cơ bản khắc phục việc chậm ban hành kết luận thanh tra. Tình trạng khiếu kiện đông người cơ bản được kiểm soát. Đã triển khai Kế hoạch xác minh tài sản, thu nhập năm 2023; đang khẩn trương hoàn thiện kế hoạch triển khai Đề án cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập.

Bên cạnh những kết quả đạt được, các lĩnh vực công tác này vẫn còn những tồn tại, hạn chế và khó khăn, thách thức như: Tình trạng nợ đọng văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết đã có hiệu lực vẫn chưa được khắc phục triệt để; cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính có lúc, có nơi còn chậm, chưa kịp thời, quyết liệt; sắp xếp, kiện toàn bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, giảm đầu mối, giảm cấp trung gian còn những bất cập.

An ninh, trật tự an toàn xã hội, tội phạm ở một số địa bàn, lĩnh vực còn tiềm ẩn những yếu tố phức tạp, nhất là tội phạm ma túy, tội phạm mạng; còn để xảy ra một số vụ việc cháy nổ, tai nạn giao thông nghiêm trọng và phát sinh một số vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người phức tạp...

Trong thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương nghiêm túc triển khai các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn, đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần thực hiện hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển KTXH đề ra; trong đó nhiều nhiệm vụ đã hoàn thành, tạo chuyển biến tích cực trên các lĩnh vực và một số nhiệm vụ mang tính thường xuyên, lâu dài đang được triển khai quyết liệt.

Thời gian tới, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trân trọng đề nghị và mong tiếp tục nhận được quan tâm, đồng hành, ủng hộ và giám sát của Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể nhân dân, các vị đại biểu Quốc hội và đồng bào, cử tri cả nước để nỗ lực phấn đấu hoàn thành cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ kế hoạch năm 2023, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển KTXH 5 năm 2021 - 2025 theo Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết của Quốc hội.

Chính phủ, các Bộ, ngành đã tích cực, chủ động triển khai nhiều giải pháp để thực hiện nghiêm các nghị quyết của Quốc hội, tạo sự chuyển biến tích cực

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường trình bày Báo cáo tổng hợp nội dung thẩm tra về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4.

Báo cáo tổng hợp nội dung thẩm tra về nội dung này, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ tiến hành giám sát việc thực hiện 10 nghị quyết trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề và chất vấn, liên quan tới 21 lĩnh vực, trong đó, có một số lĩnh vực được Quốc hội quan tâm, tiến hành giám sát nhiều lần, cụ thể:

- Các lĩnh vực: kế hoạch và đầu tư; tài chính; lao động, thương binh và xã hội; nội vụ (có 02 nghị quyết chất vấn và 01 nghị quyết giám sát chuyên đề).

- Lĩnh vực an ninh trật tự, an toàn xã hội (có 01 nghị quyết chất vấn và 02 nghị quyết giám sát chuyên đề).

- Lĩnh vực tài nguyên và môi trường (có 01 nghị quyết chất vấn và 01 nghị quyết giám sát chuyên đề).

- Các lĩnh vực: giáo dục và đào tạo; y tế; giao thông vận tải; nông nghiệp và phát triển nông thôn; xây dựng; ngân hàng; thông tin và truyền thông; thanh tra (có 02 nghị quyết chất vấn).

- Ngoài ra, có một số lĩnh vực được giám sát thông qua 01 trong 10 nghị quyết, gồm: công thương; văn hóa, thể thao và du lịch; khoa học và công nghệ; tư pháp; tòa án; kiểm sát; kiểm toán.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường nêu rõ, Báo cáo của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao và Kiểm toán nhà nước đánh giá việc thực hiện đã bám sát các nội dung trong nghị quyết của Quốc hội đã khái quát những kết quả đạt được, một số hạn chế, bất cập trong việc thực hiện các nghị quyết về giám sát chuyên đề và chất vấn, chỉ ra được nguyên nhân và xác định các giải pháp cụ thể để tiếp tục thực hiện trong thời gian tới. 

Về kết quả đạt được, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, thời gian qua, Chính phủ, các Bộ, ngành đã tích cực, chủ động triển khai nhiều giải pháp để thực hiện nghiêm các nghị quyết của Quốc hội, tạo sự chuyển biến tích cực trong một số lĩnh vực, được đại biểu Quốc hội, cử tri, Nhân dân, dư luận xã hội ghi nhận, đánh giá cao.

Trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư: Đã tháo gỡ được nhiều khó khăn, vướng mắc về đầu tư công; khắc phục tình trạng đầu tư phân tán, dàn trải, kéo dài; tập trung đầu tư các dự án quan trọng quốc gia, các công trình trọng điểm tạo sự lan tỏa, kết nối liên vùng.

Việc triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội đã phát huy hiệu quả, kịp thời bổ sung nguồn lực lớn hỗ trợ nền kinh tế phục hồi, làm giảm bớt khó khăn của người dân, doanh nghiệp.

Trong lĩnh vực tài chính, việc cân đối ngân sách nhà nước được bảo đảm; kỷ luật, kỷ cương tài chính, quản lý tài sản công được nâng cao; công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí có nhiều chuyển biến.  

Trong lĩnh vực ngân hàng, các chính sách tiền tệ được thực hiện chủ động, linh hoạt, kết hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác; việc xử lý sở hữu chéo, đầu tư chéo khá hiệu quả, tình trạng thao túng ngân hàng từng bước được kiểm soát.

Trong lĩnh vực công thương, các Quy hoạch ngành quốc gia trong lĩnh vực năng lượng, khoáng sản được ban hành; các giải pháp bảo đảm cung ứng điện được quan tâm thực hiện. Chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa được quan tâm, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong xúc tiến thương mại.

Trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn: Quy hoạch Phòng, chống thiên tai và thủy lợi, các Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới đã được ban hành. Hệ thống cơ quan quản lý chuyên ngành thú y các cấp được sắp xếp củng cố từ Trung ương đến các địa phương.

Cùng với đó, Tổng Thư ký Quốc hội còn nêu rõ một số kết quả đạt được trong lĩnh vực vực giao thông vận tải, xây dựng, tài nguyên và môi trường, thông tin và truyền thông, lao động, thương binh và xã hội, văn hóa, thể thao và du lịch, khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, y tế, an ninh, trật tự, an toàn xã hội,…

Bên cạnh những kết quả đạt được, Tổng Thư ký Quốc hội - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường đã chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế trong việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn theo từng lĩnh vực.

Đề cập về một số vấn đề đặt ra sau giám sát, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường nêu rõ, công tác giám sát lại cần được tiếp tục triển khai để đảm bảo các nghị quyết của Quốc hội được thực hiện đầy đủ, nghiêm túc; đánh giá được sự chuyển biến so với yêu cầu, mục tiêu, chỉ tiêu đặt ra trong các nghị quyết của Quốc hội. 

Để thực hiện có hiệu quả công tác giám sát lại trong các giai đoạn tiếp theo, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội cần chủ động, tích cực tổ chức giám sát, khảo sát để phục vụ việc xây dựng báo cáo thẩm tra các báo cáo của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước về việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn.

Chương trình phiên chất vấn và trả lời chất vấn

Theo chương trình, sáng 6/11, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu khai mạc phiên chất vấn và trả lời chất vấn.

Tiếp đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Lê Minh Trí, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn lần lượt trình bày các Báo cáo về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường trình bày Báo cáo tổng hợp nội dung thẩm tra về nội dung này.

Sau đó, bắt đầu từ sáng 6 đến sáng 8/11, Quốc hội tiến hành chất vấn các thành viên Chính phủ, Trưởng ngành về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, chất vấn đối với 4 nhóm lĩnh vực trên.

Xuyên suốt các phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu gợi ý một số nội dung tập trung chất vấn.

Kết thúc các nội dung chất vấn về 4 nhóm nhóm lĩnh vực trên, sáng 8/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính báo cáo giải trình, làm rõ các vấn đề liên quan và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.

Cuối phiên chất vấn sáng cùng ngày, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu bế mạc phiên chất vấn và trả lời chất vấn.

Hình thức chất vấn năm nay là một cách làm mới, nếu được thực hiện tốt sẽ đem lại nhiều lợi ích

Chia sẻ quan điểm, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho biết, thay vì chỉ tập trung vào 4 Bộ trưởng, trưởng ngành cùng Thủ tướng/Phó Thủ tướng như các kỳ trước, trong kỳ chất vấn này, các đại biểu Quốc hội có thể chất vấn bất kỳ Bộ trưởng nào. Điều này đòi hỏi các thành viên Chính phủ phải bản lĩnh và có sự am hiểu toàn diện về chuyên môn lĩnh vực được giao.

Theo đại biểu, các Bộ trưởng, trưởng ngành sẽ phải chịu áp lực lớn vì họ không biết trước được nội dung cụ thể mà đại biểu sẽ chất vấn. Vì không có chủ đề cố định như trước đây, các câu hỏi có thể vượt ra ngoài những vấn đề mà Bộ trưởng chưa từng nghĩ tới hoặc không đoán trước được.

“Cách chất vấn như vậy sẽ tạo ra thách thức lớn cho các thành viên Chính phủ, đòi hỏi họ phải thể hiện sự tự tin, bản lĩnh chính trị và hiểu biết sâu sắc về lĩnh vực mình trong suốt thời gian qua”, đại biểu Phạm Văn Hòa nói, đồng thời cho biết tuy là một điểm mới, nhưng chắc chắn các nội dung chất vấn đều nằm trong phạm vi trách nhiệm của các thành viên Chính phủ.

Với tính chất quan trọng của phiên chất vấn, đại biểu đoàn Đồng Tháp cho rằng các thành viên Chính phủ cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, cập nhật đầy đủ, kịp thời thông tin về các vấn đề và chính sách trong lĩnh vực của mình, hiểu rõ về các thành tựu và thách thức đang đối mặt.

Theo đại biểu, các vấn đề đã chất vấn và các thành viên Chính phủ đã giải quyết tốt thì không cần nêu lại, nhưng những vấn đề chưa được giải quyết hoặc mới phát sinh sẽ tiếp tục được đặt câu hỏi. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng sẽ ít vấn đề mới hơn khi mà nhiều vấn đề cũ vẫn chưa được giải quyết.

Chia sẻ về một số nội dung dự kiến chất vấn, đại biểu Phạm Văn Hòa cho biết sẽ đặt vấn đề liên quan đến thị trường xăng dầu, đặc biệt là về quỹ bình ổn giá xăng dầu được giao cho doanh nghiệp quản lý. 

Bên cạnh đó là tình hình phát triển năng lượng sạch, tình trạng thiếu hụt điện ở miền Bắc trong khi điện gió và điện mặt trời ở miền Nam chưa thể tích hợp vào lưới điện quốc gia.

“Nhìn chung, hình thức chất vấn năm nay là một cách làm mới, nếu được thực hiện tốt, nó sẽ đem lại nhiều lợi ích. Tôi hy vọng rằng các thành viên Chính phủ sẽ có sự tập trung, hiểu rõ vấn đề trong ngành của mình, đặc biệt là những vấn đề nhạy cảm và liên quan đến cuộc sống hàng ngày của người dân”, đại biểu Phạm Văn Hòa nói.

Ưu tiên những vấn đề liên quan đến lợi ích chung của đất nước

Trong khi đó, đại biểu Lê Thanh Vân (đoàn Cà Mau) nêu quan điểm, Quốc hội là nơi bàn về các chính sách quốc gia, do đó nội dung chất vấn của đại biểu Quốc hội không nên là những vấn đề vụn vặt mà phải tập trung vào những vấn đề liên quan đến lợi ích chung của đất nước.

Đại biểu Quốc hội phải chất vấn đúng tầm, tức là phải làm rõ trách nhiệm thuộc chức năng, thẩm quyền của Bộ trưởng, trưởng ngành.

“Tại sao chức năng, nhiệm vụ như thế mà anh lại không làm, điều kiện không khác gì người khác tại sao anh không làm được? Hoặc là xảy ra hậu quả xấu mà anh lại hoàn toàn đổ lỗi cho người khác, đó là vấn đề đại biểu quốc hội cần chất vấn tới nơi tới chốn”, đại biểu Lê Thanh Vân lưu ý.

Đại biểu bày tỏ quan tâm đến việc tuân thủ pháp luật và việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của người đứng đầu các cơ quan, bộ ngành Trung ương, nhấn mạnh đây là nội dung rất quan trọng. Theo đó, người đứng đầu phải tuân thủ nhiệm vụ, quyền hạn của mình theo luật định. Có hiểu được như thế mới biết được giới hạn, phạm vi của mình để phòng ngừa trước.

“Tất nhiên, nếu như phòng ngừa bằng cách không làm gì cả thì đấy chính là hành vi vi phạm pháp luật vì không thực hiện nhiệm vụ mà pháp luật trao cho anh”, đại biểu đoàn Cà Mau làm rõ.

Chất vấn lần này chính là giám sát của giám sát, thể hiện một Quốc hội năng động, sáng tạo

Theo Đại biểu Quốc hội Nguyễn Quang Huân, đợt chất vấn lần này chính là giám sát của giám sát, thể hiện một Quốc hội năng động, sáng tạo và luôn làm mới hoạt động để đảm bảo thực hiện chức năng giám sát tối cao.

Đại biểu hy vọng đợt chất vấn này tiếp tục là dịp để đại biểu Quốc hội cùng các bộ, ban, ngành rà soát lại những yêu cầu đã kết luận ở những kỳ họp trước, hay trong các phiên họp của Thường vụ Quốc hội.

Qua đó xem những gì chúng ta đã làm được thì phải biểu dương, những gì chưa được thì phải tập trung giải quyết rốt ráo. Tránh tình trạng Quốc hội cứ ra nghị quyết, còn cơ quan thực hiện thì chậm chạp. Thực trạng đó làm giảm hiệu lực, hiệu quả các nghị quyết Quốc hội và điều đấy cần hết sức tránh, nếu không sẽ trở thành hiệu ứng domino không tốt.

Đại biểu chia sẻ, là thành viên của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, cho nên các vấn đề về môi trường và biến đổi khí hậu, như nước thải, rác thải, cấp nước; các vấn đề về đầu tư xây dựng các khu công nghiệp, ô nhiễm nguồn nước… vẫn là ưu tiên số một của ông.

Ngoài ra còn có những tâm tư cử tri gửi gắm, thí dụ như phát triển công nghiệp văn hóa hay tiếp tục thảo luận Luật Đất đai; các nghị quyết định hướng chính sách phát triển hạ tầng giao thông...

Đơn cử như lần tiếp xúc cử tri gần đây nhất, cử tri rất băn khoăn về những tồn đọng của dự án BOT, từng được ấn định giải quyết dứt điểm trong 2022. Nhưng thực tế hiện nay vẫn còn một số nơi, một số chỗ chưa làm, ví dụ như là trạm thu phí Bắc Thăng Long Nội Bài chẳng hạn...

Rất nhiều vấn đề cần phải được đưa ra thảo luận nhằm tháo gỡ khó khăn cho phát triển kinh tế- xã hội của đất nước, tuy nhiên thời gian dành cho phiên chất vấn có hạn, chỉ hai ngày rưỡi mà các đại biểu lại rất quan tâm. Đại biểu cho biết sẽ chất vấn những nội dung nào có thể, còn không sẽ gửi văn bản tới các bộ, ngành.

Đã hứa thì phải thực hiện

Đại biểu Quốc hội Quản Minh Cường (Đồng Nai) đánh giá cao việc Kỳ họp thứ Sáu, Quốc hội Khóa XV sẽ tiến hành chất vấn các thành viên Chính phủ, trưởng ngành về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội Khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề và chất vấn. 

Theo đại biểu, đây là lúc Quốc hội, cử tri và nhân dân có thể nhìn lại trách nhiệm của Chính phủ, các bộ, ngành trước những lời đã hứa. Đồng thời, các bộ, ngành phải thấy rõ, những gì đã hứa trước Quốc hội, trước cử tri và nhân dân thì phải được hoàn thành.

Đại biểu chia sẻ, tại phiên chất vấn lần này, ông quan tâm đến vấn đề đạo đức xã hội có mặt có biểu hiện xuống cấp. Đây là nội dung đã được chất vấn nhiều lần tại Quốc hội, nhưng thực trạng hiện vẫn chưa có nhiều thay đổi.

Theo ông, để giữ được phẩm chất, đạo đức, thì giáo dục có vai trò vô cùng quan trọng, mà ở đây là giáo dục từ nhà trường và từ gia đình. Bởi từ ghế nhà trường, đội ngũ giáo viên là lực lượng có tác động lớn đến đạo đức học sinh, chất lượng của đội ngũ giáo viên quyết định chất lượng đạo đức của học sinh. Vì vậy, mỗi cán bộ, giáo viên phải là những tấm gương sáng về phẩm chất, đạo đức, lối sống, năng lực công tác, tận tâm… 

Đồng thời, gia đình cũng là môi trường có ý nghĩa quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển nhân cách của mỗi cá nhân. Trong đó, cha mẹ là "người thầy đầu tiên" giáo dục cho con em mình những phẩm chất, nhân cách cơ bản làm nền tảng cho quá trình phát triển toàn diện về đạo đức, trí lực… Do đó, sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong giáo dục đạo đức cho học sinh là điều hết sức cần thiết để có thể mang lại hiệu quả thực sự cho công tác này. 

"Nếu chất vấn, tôi sẽ dành câu hỏi này cho Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo", đại biểu bày tỏ và hi vọng qua phiên chất vấn mang tính tổng kết việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn lần này, cử tri và nhân dân sẽ tiếp tục theo dõi, giám sát xem Chính phủ và các bộ, ngành có thực sự nghiêm túc triển khai thực hiện những gì đã hứa trước Quốc hội hay không? Tất nhiên, có những nội dung không thể giải quyết ngay trong "một sớm, một chiều", song các bộ, ngành cũng cần chỉ rõ được định hướng, kế hoạch và cam kết thời gian hoàn thành.

Với tinh thần ngày càng đổi mới và đồng hành cùng Chính phủ, Quốc hội sẽ tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, qua hoạt động giám sát trực tiếp lần này, chúng ta sẽ tiếp tục đưa ra những giải pháp khả thi, tối ưu, cùng Chính phủ giải quyết có hiệu quả nhất các vấn đề còn khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn, vì cuộc sống ngày càng hạnh phúc, ấm no hơn của nhân dân và kinh tế - xã hội đất nước ngày càng phát triển.

Tái giám sát, khẳng định quyết tâm theo đuổi đến cùng các vấn đề đã giám sát, chất vấn

Theo đại biểu Quốc hội Nguyễn Hữu Thông (Bình Thuận): Tại Kỳ họp thứ Sáu lần này, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn sẽ không tiến hành theo nhóm vấn đề như các kỳ họp thông thường, mà sẽ chất vấn tổng thể chung theo nhóm lĩnh vực đã nêu trong các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn. 

Thông qua đó, Quốc hội sẽ nắm được tiến độ thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, việc thực hiện các "lời hứa", cam kết của Chính phủ, các bộ trưởng, trưởng ngành. 

Việc tái giám sát, theo đuổi đến cùng các vấn đề đã giám sát, đã chất vấn nhằm giúp Chính phủ, các bộ trưởng, trưởng ngành có cơ hội báo cáo với cử tri và Nhân dân về những việc mình đã làm, nêu cao tinh thần trách nhiệm giải quyết thấu đáo, tận gốc những vấn đề Quốc hội đã đặt ra. 

Đồng thời khẳng định rõ nét hơn một Quốc hội luôn đồng hành cùng Chính phủ, nhằm tìm ra giải pháp phù hợp, sát tình hình thực tiễn, đưa đất nước vượt qua giai đoạn khó khăn, tiếp tục phát triển.

Đại biểu cho rằng, với các nhóm lĩnh vực khá rộng, như kinh tế tổng hợp (kế hoạch và đầu tư, tài chính, ngân hàng), kinh tế ngành (công thương, nông nghiệp và phát triển nông thôn, giao thông vận tải, tài nguyên và môi trường); văn hóa - xã hội; và an ninh quốc phòng, nội chính, tư pháp, kiểm toán... đây cũng là thách thức đối với Chính phủ, các bộ trưởng, trưởng ngành, đòi hỏi phải nắm rất chắc ngành, lĩnh vực được giao phụ trách, để trả lời đúng trọng tâm, trọng điểm các vấn đề đại biểu Quốc hội đặt ra.

Đại biểu bày tỏ đặc biệt quan tâm đến lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn. Theo ông, vấn đề không mới, nhưng làm sao chúng ta phải giải quyết cho được "điệp khúc được mùa, mất giá”, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong ngành nông nghiệp như thế nào để nâng cao giá trị gia tăng sản phẩm, các giải pháp thu hút doanh nghiệp đầu tư, phát triển sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, tập trung gắn với bảo quản, chế biến và tiêu thụ theo chuỗi giá trị…

Đại biểu cho biết, trước thềm phiên chất vấn và trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã chủ trì cuộc làm việc về công tác chuẩn bị cho phiên chất vấn và trả lời chất vấn, trong đó đã nhấn mạnh, cách thức tổ chức phiên chất vấn phải vừa tạo thuận lợi cho người hỏi và người trả lời, tạo sự chủ động, liền mạch trong các vấn đề, lĩnh vực chất vấn. 

Với cách làm chu đáo, chuẩn bị từ sớm, từ xa, đại biểu tin rằng, phiên chất vấn sẽ thành công tốt đẹp, góp phần nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả giám sát tối cao của Quốc hội.

Giám sát để đi đến tận cùng vấn đề, kịp thời gỡ những nút thắt, cùng kiến tạo các giá trị tốt đẹp nhất

Theo đại biểu Quốc hội Ma Thị Thúy (Tuyên Quang): Khác với hoạt động chất vấn tại các kỳ họp thông lệ, tại Kỳ họp thứ 6, các đại biểu Quốc hội sẽ tiến hành chất vấn các thành viên Chính phủ, trưởng ngành về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4 về giám sát chuyên đề, về chất vấn đối với tất cả các lĩnh vực. 

Các đại biểu Quốc hội sẽ chất vấn lại những vấn đề mà trước đây đã chất vấn Thủ tướng Chính phủ và các thành viên Chính phủ, từ đó thấy rõ việc thực hiện các cam kết, lời hứa, giải pháp đưa ra với ngành, lĩnh vực phụ trách đến nay còn có tồn tại, hạn chế, vướng mắc gì hay không?

Một điểm mới của hoạt động chất vấn lần này Quốc hội tiến hành chất vấn đối với tất cả các lĩnh vực, chia theo 4 nhóm: kinh tế tổng hợp - vĩ mô; kinh tế ngành; văn hóa - xã hội; và tư pháp - nội chính - kiểm toán nhà nước. 

Cách thức này sẽ giúp việc chất vấn một cách tập trung, đi sâu làm rõ trách nhiệm của các Bộ trưởng, trưởng ngành về những vấn đề nóng, đang tồn tại nhiều khó khăn, vướng mắc trong thực tế. 

Đại biểu tin tưởng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, công phu, từ sớm, từ xa và tinh thần xây dựng, các phiên chất vấn sẽ diễn ra sôi nổi, thẳng thắn, đúng trọng tâm, đáp ứng kỳ vọng về hoạt động giám sát trực tiếp của Quốc hội luôn được cử tri và Nhân dân cả nước quan tâm và mong chờ. 

Đại biểu chia sẻ, tại phiên chất vấn này, bà quan tâm đến công tác xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, sử dụng đất của các công ty lâm nghiệp, nông nghiệp. 

Đây là các vấn đề đã được chỉ ra từ trước, mặc dù Chính phủ và các địa phương đang tập trung khắc phục, nhưng kết quả đạt được chưa đáp ứng theo yêu cầu của Quốc hội và thực tiễn đòi hỏi.

Thực tế, qua theo dõi nhiều cuộc chất vấn, sau nhiều lời hứa “kiên quyết xử lý dứt điểm...”, “đã có kế hoạch, nhất định sẽ làm và nhanh chóng tháo gỡ…”, nhưng thực tế không ít người dân, doanh nghiệp vẫn bị gây khó khăn, sách nhiễu, một số vấn đề chưa được quan tâm giải quyết kịp thời, thỏa đáng. 

Theo đại biểu, không phải lời hứa nào cũng có thể được thực hiện trọn vẹn, nhanh chóng, nhưng người dân và cử tri cả nước có quyền được biết về tình hình, tiến độ và kết quả thực hiện, những khó khăn, vướng mắc và lộ trình, giải pháp cụ thể giải quyết từng nhóm vấn đề cho đến khi có kết quả cuối cùng. Mọi việc phải được công khai, minh bạch dưới sự giám sát, đánh giá không chỉ của các cơ quan chuyên môn mà là của toàn dân.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ từng nhấn mạnh: “Chất vấn không phải là cuộc thi hay sát hạch, đánh đố gì các Bộ trưởng, trưởng ngành mà là cùng nhau làm sáng tỏ các vấn đề để giải quyết được các yêu cầu của thực tiễn cuộc sống, tìm ra giải pháp tháo gỡ khó khăn”. 

Trách nhiệm của mỗi đại biểu Quốc hội suy đến cùng cũng không nằm ngoài mục đích đó. Giám sát để đi đến tận cùng vấn đề, kịp thời tháo gỡ những nút thắt và cùng kiến tạo các giá trị tốt đẹp nhất, phục vụ lợi ích chung của cử tri, nhân dân và sự phát triển bền vững của đất nước.