In bài viết

Cần nhất là phải đủ giáo viên và nhà giáo thực sự sống được bằng nghề

13:05 - 15/08/2023

(Chinhphu.vn) - Cần có nhất lúc này là một Nghị quyết tăng cường các điều kiện đảm bảo cho đổi mới giáo dục, đặc biệt và quan trọng nhất làm sao cho đủ giáo viên, làm sao thu nhập đủ để giáo viên thực sự sống bằng nghề, thấy được động viên và tiếp tục phấn đấu đổi mới và tự đổi mới, hết lòng vì học trò, gánh vác tốt và yên tâm với công việc nặng nhọc nhiều áp lực.

Cần nhất là phải đủ giáo viên và nhà giáo thực sự sống được bằng nghề - Ảnh 1.

Quang cảnh phiên họp

Tạo chuyển biến tích cực, đạt được nhiều kết quả quan trọng, đáng ghi nhận

Trong khuôn khổ phiên họp thứ 25, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã họp phiên giám sát chuyên đề “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông”. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì phiên họp.

Báo cáo tóm tắt kết quả giám sát chuyên đề “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông” do Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh, Phỏ trưởng Đoàn giám sát trình bày tại phiên họp đề cập trên 8 phương diện: Về việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật, công tác chỉ đạo, hướng dẫn triển khai thực hiện; về đổi mới chương trình giáo dục phổ thông; về đổi mới phương pháp giáo dục và phương pháp đánh giá chất lượng giáo dục; về bảo đảm đội ngũ giáo viên; về biên soạn sách giáo khoa mới; về bảo đảm về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học; về bảo đảm kinh phí; về công tác xã hội hóa.

Theo đó, Đoàn giám sát đánh giá: Trong bối cảnh phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội đã được Chính phủ, các bộ, ngành trung ương, các tỉnh, thành phố và nhất là Bộ Giáo dục và Đào tạo, ngành giáo dục và toàn thể đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục phổ thông tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nghiêm túc, với tinh thần trách nhiệm, quyết tâm cao, tạo chuyển biến tích cực, đạt được nhiều kết quả quan trọng, đáng ghi nhận.

Việc thể chế hóa chủ trương của Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục phổ thông đã được Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành nghiêm túc thực hiện. 

Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức thực hiện đã được ban hành tương đối toàn diện, bao quát những vấn đề cốt lõi, cần thiết nhất theo yêu cầu đổi mới. Nhìn chung, các văn bản được ban hành kịp thời, đúng tiến độ, phù hợp thẩm quyền.

Chương trình giáo dục phổ thông mới được xây dựng công phu, nghiêm túc, dựa trên cơ sở chính trị, khoa học, lý luận và thực tiễn, có tính kế thừa và phát triển; bám sát mục tiêu, yêu cầu và nội dung đổi mới theo Nghị quyết số 29-NQ/TW và Nghị quyết số 88/2014/QH13. Quy trình xây dựng, thẩm định, phê duyệt, ban hành Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã được thực hiện đúng quy định, công khai, minh bạch.

Chương trình giáo dục phổ thông mới đã được triển khai trên phạm vi cả nước từ năm học 2020-2021 theo đúng lộ trình quy định tại Nghị quyết số 51/2017/QH14.

Việc đổi mới phương pháp giáo dục được tổ chức thực hiện ở tất cả các cơ sở giáo dục; được định hướng trong Chương trình tổng thể; cụ thể hóa trong các chương trình môn học và được thể hiện ở từng nội dung giáo dục, hướng tới mục tiêu phát triển năng lực, phẩm chất theo yêu cầu của Chương trình. 

Học sinh phát huy tính chủ động, sáng tạo, giáo viên đóng vai trò là người tổ chức, kiểm tra, định hướng. Hình thức tổ chức dạy học được đa dạng hóa, ứng dụng công nghệ tiên tiến.

Nhiều mô hình giáo dục và phương pháp giáo dục mới được áp dụng trong thực tiễn. Các địa phương đã quan tâm chuẩn bị các điều kiện để triển khai thực hiện đổi mới chương trình giáo dục phổ thông nói chung và phát triển, nâng cao năng lực đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục nói riêng, trong đó có nội dung về đổi mới phương pháp giáo dục.

Cần nhất là phải đủ giáo viên và nhà giáo thực sự sống được bằng nghề - Ảnh 2.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh, Phỏ trưởng Đoàn giám sát báo cáo tại phiên họp

Phương thức thi, kiểm tra đánh giá chất lượng đã được chuyển dần từ kiểm tra kiến thức sang đánh giá năng lực, phẩm chất của người học; đo lường được sự tiến bộ của học sinh trong quá trình học tập và mức độ đáp ứng yêu cầu cần đạt của các môn học, hoạt động giáo dục, bảo đảm độ tin cậy, công bằng, khách quan.

Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT), Bộ Nội vụ và các địa phương đã chủ động chuẩn bị đội ngũ nhà giáo; đề xuất nhiều giải pháp để bổ sung biên chế giáo viên; sửa đổi, hoàn thiện cơ chế tuyển dụng lao động để giải quyết khó khăn về thiếu giáo viên.

Chủ động, tích cực đào tạo, bồi dưỡng tập huấn đội ngũ giáo viên, nâng chuẩn trình độ đào tạo của nhà giáo theo lộ trình. Đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục đã được bồi dưỡng, tập huấn theo đúng kế hoạch.

Hệ thống sách giáo khoa, tài liệu giáo dục được tổ chức biên soạn, thẩm định, phê duyệt, in và phát hành cơ bản theo đúng tiến độ đáp ứng nhu cầu dạy và học. Nội dung sách giáo khoa bám sát yêu cầu cần đạt của Chương trình giáo dục phổ thông mới, phù hợp yêu cầu phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh. 

Việc biên soạn sách giáo khoa đã huy động được đông đảo chuyên gia, nhà khoa học, nhà giáo có trình độ , uy tín, kinh nghiệm tham gia biên soạn sách giáo khoa. Đã có có 06 nhà xuất bản tham gia biên soạn, phát hành sách giáo khoa môn học/hoạt động giáo dục các khối lớp ; 06 tổ chức biên soạn sách giáo khoa .

Hệ thống cơ sở vật chất, thiết bị dạy học tiếp tục được quan tâm đầu tư. Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương, các địa phương đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác bảo đảm kinh phí; ban hành và tham mưu cấp có thẩm quyền ban hành các quy định, hướng dẫn việc phân bổ, quản lý, sử dụng, quyết toán kinh phí; 

Bố trí, cân đối nguồn ngân sách và huy động các nguồn lực ngoài nhà nước để thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông theo Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội, bảo đảm đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước. 

Trong giai đoạn 2015-2022, kinh phí đã bố trí thực hiện nhiệm vụ đổi mới Chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông là 213.449,72 tỷ đồng.

Chính sách xã hội hóa giáo dục tiếp tục được thực hiện, huy động được nhiều tổ chức, cá nhân tham gia xây dựng cơ sở giáo dục tư thục, hỗ trợ kinh phí đầu tư cơ sở vật chất, mua sắm thiết bị dạy học, biên soạn sách giáo khoa. 

Trong giai đoạn 2015-2022, đã thu hút được 6.420,22 tỷ đồng (chiếm 3% tổng kinh phí cho việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông); 09 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài trong lĩnh vực giáo dục phổ thông với tổng số vốn đăng ký là 33,71 triệu USD.

Cần nhất là phải đủ giáo viên và nhà giáo thực sự sống được bằng nghề - Ảnh 3.

Chủ nhiệm Uỷ ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thuý Anh thảo luận tại phiên họp

Xây dựng chương trình giáo dục phổ thông là nhiệm vụ mới, khó; triển khai trong giai đoạn dịch COVID-19 khó khăn

Bên cạnh những kết quả đạt được, báo cáo của Đoàn Giám sát Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cũng chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế, khó khăn trong quá trình thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Những tồn tại, hạn chế này, theo Đoàn giám sát xuất phát từ một số nguyên nhân khách quan, chủ quan. 

Đó là: Việc xây dựng chương trình giáo dục phổ thông là nhiệm vụ mới, khó, diễn ra trong bối cảnh ngành giáo dục đang tập trung hoàn thiện thể chế, kiện toàn tổ chức bộ máy.  

Chương trình giáo dục phổ thông 2018 được triển khai đúng vào thời điểm đại dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp. 

Việc tổ chức dạy học, tập huấn cho đội ngũ giáo viên phải tổ chức chủ yếu bằng hình thức trực tuyến. Công tác thi, kiểm tra, đánh giá gặp nhiều khó khăn.

Số lượng cơ sở giáo dục phổ thông lớn, phạm vi triển khai rộng. Điều kiện kinh tế - xã hội của các địa phương khác nhau, nguồn ngân sách nhà nước đầu tư cho giáo dục còn hạn chế, chưa đáp ứng đầy đủ các nhu cầu. 

Chính sách, chế độ đãi ngộ đối với ngũ giáo viên chưa hấp dẫn, khó thu hút, giữ chân đội ngũ giáo viên, nhất là nhân lực chất lượng cao. Trình độ và khả năng tiếp thu của học sinh ở các địa bàn khác nhau có sự chênh lệch.

Cùng với đó, nhận thức của một bộ phận cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên về tầm quan trọng của việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông chưa đầy đủ, sâu sắc, toàn diện. 

Trình độ, năng lực chuyên môn của một bộ phận cán bộ, giáo viên còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu. Vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan tham mưu ở một số địa phương chưa rõ; chưa quyết liệt, kịp thời xử lý, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc phát sinh. 

Công tác tuyên truyền, quán triệt Nghị quyết số 88/2014/QH13 chưa được  chú trọng đúng mức. Công tác dự báo, lập kế hoạch, lộ trình đổi mới chưa sát. Công tác phối hợp giữa các bộ, ngành trung ương và địa phương chưa chặt chẽ, thường xuyên.

Từ việc chỉ ra trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân và bài học kinh nghiệm, Đoàn giám sát đã đề xuất 3 nhóm giải pháp cụ thể: về hoàn thiện thể chế, chính sách; về nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về đổi mới chương trình giáo dục phổ thông và về tăng cường các điều kiện bảo đảm triển khai đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Cần nhất là phải đủ giáo viên và nhà giáo thực sự sống được bằng nghề - Ảnh 4.

Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại phiên họp

Cuộc đổi mới giáo dục có chiều sâu, toàn diện và triệt để nhất kể từ giữa thế kỷ 20

Phát biểu tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn gửi lời cảm ơn tới Quốc hội, Uỷ ban Thưởng vụ Quốc hội và Đoàn giám sát, đồng thời chia sẻ: Ngành Giáo dục chờ đón đợt giám sát này vì hiểu rằng, tự mình truyền thông và giải thích trước xã hội và trước Quốc hội rất nhiều cũng khó bằng sự ghi nhận và lan tỏa một cách khách quan thông qua hoạt động giám sát của Quốc hội - cơ quan đại diện cao nhất cho toàn thể nhân dân.

“Chúng tôi tự tin nói như vậy còn vì ngành giáo dục với hơn một triệu nhà giáo đã làm rất nhiều việc rất thực chất, đã vượt qua muôn vàn khó khăn thử thách để tạo nên những chuyển biến có thực trong thực tế. Đây là lần đầu tiên kể từ khi triển khai đổi mới giáo dục phổ thông năm 2018 có một đoàn giám sát  làm việc với quy mô rộng lớn, toàn diện toàn quốc như vậy”, Bộ trưởng nói.

Theo ông, điều đáng quý nhất là sau đợt giám sát này, nhiều thành viên trong đoàn Giám sát cũng bày tỏ rằng đã có nhiều điều chỉnh cách nhìn về ngành giáo dục và có sự cảm nhận lạc quan hơn và tươi sáng hơn về trường học và về giáo dục.

Bộ trưởng khẳng định, đổi mới giáo dục phổ thông theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 là cuộc đổi mới có chiều sâu, toàn diện và triệt để nhất so với các lần đổi mới trước đây đã thực hiện, kể từ giữa thế kỷ 20.

Lần đổi mới này khác về tư tưởng chỉ đạo, về tinh thần và triết lý giáo dục, mục tiêu, phương pháp, cách thức… trong đó lấy phát triển toàn diện con người làm chỉ hướng, trên cơ sở đó cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, làm khởi đầu để có những thế hệ con người Việt Nam mới biết sống và sống hạnh phúc và cùng nhau truy cầu hạnh phúc cho cả cộng đồng, cho sự phát triển đất nước.

Cải cách giáo dục chỉ có đường tiến không có đường lui

Kỳ vọng vào đổi mới rất lớn, nhiệm vụ rất nặng nề, cường độ và tốc độ đổi mới rất nhanh, phương pháp có nhiều điều phi truyền thống, điều kiện triển khai khó khăn mọi bề… Từ 2019 tới 2023, ngành giáo dục vừa triển khai ứng phó với đại dịch COVID-19 vừa tiến hành cải cách giáo dục.

“Theo chúng tôi tìm hiểu thì cả thế giới hầu như không có quốc gia nào vừa chống dịch, duy trì hoạt động giáo dục, tất cả chỉ cố gắng cốt sao cho  được bình thường, lại đi tiến hành cải cách giáo dục tại thời đoạn ngặt nghèo sống chết đó. 

Nhưng con tàu cải cách giáo dục của chúng ta đang lao nhanh về phía trước, chỉ có đường tiến không có đường lui. Vì vậy, trong mục tiêu kép, nhiệm vụ kép, đạt được những gì như báo cáo đã ghi nhận, đó là một nỗ lực phi thường của hàng triệu giáo viên và học sinh. 

Nó là sự nỗ lực của Chính phủ, các bộ ngành, của 63 tỉnh thành trên cả nước, là sự quan tâm của Quốc hội kịp thời quyết định các chính sách cho giáo dục và đào tạo trong suốt thời gian vừa qua”, Bộ trưởng chia sẻ.

Cảm ơn các nhận xét, góp ý, nêu các vấn đề bất cập còn tồn tại, những điểm cần điều chỉnh, những việc cần làm và làm tốt hơn nữa mà các bộ ngành thuộc chính phủ,  ngành giáo dục và đào tạo, các địa phương cần phải làm, Bộ trưởng cho biết, sẽ nghiên cứu tiếp thu, xử lý và triển khai. 

Trong đó, nhiều điểm lưu ý và yêu cầu Chính phủ đã chỉ đạo, Bộ GDĐT cũng đã thấy và đang tiến hành điều chỉnh. Triển khai chương trình là quá trình linh hoạt, là phát triển chương trình chứ không chỉ là triển khai thực hiện.

Có cần một bộ sách giáo khoa của nhà nước hay không?

Với vấn đề Đoàn giám sát nêu trong nhóm giải pháp về nâng cao năng lực hiệu quả, hiệu quả quản lý nhà nước về đổi mới chương trình giáo dục phổ thông là “nghiên cứu, trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương về việc giao Bộ GDĐT chuẩn bị nội dung một bộ sách giáo khoa của Nhà nước”, Bộ trưởng đề nghị Đoàn giám sát và Ủy ban Thưởng vụ Quốc hội hết sức cân nhắc điều này, cân nhắc bỏ điều này khỏi nội dung Nghị quyết.

Bộ trưởng lý giải: Dường như vẫn đang còn tồn tại những quan điểm khác nhau về bản chất và vai trò của sách giáo khoa trong hoạt động dạy và học theo chương trình mới. 

Nhà nước nắm và trông coi chương trình thống nhất toàn quốc, đó là nội dung lõi của giáo dục, là pháp lệnh, còn sách giáo khoa là học liệu, là công cụ, là cái hỗ trợ giáo viên để chuyển tải chương trình, thực hiện các yêu cầu môn học.

Chương trình là duy nhất, thống nhất, học liệu là đa dạng và linh hoạt, vậy có cần một bộ sách giáo khoa - tức một bộ học liệu của nhà nước hay không. Trong số hàng trăm bài giảng trên truyền hình, giáo viên đã dạy theo chương trình với sự chuẩn bị riêng, không theo bất cứ bộ sách giáo khoa nào. Vậy có cần Quốc hội phải thông qua việc giao Bộ GDĐT chuẩn bị nội dung cho một bộ học liệu hay không?

Theo Bộ trưởng, điều này không phải vấn đề kỹ thuật hay vấn đề quản lý, mà liên quan tới tinh thần cốt lõi của đổi mới. Bộ GDĐT đang ra sức hướng dẫn, điều chỉnh, yêu cầu giáo viên thay đổi quan niệm về sách giáo khoa, thay đổi cách mà giáo viên sử dụng sách giáo khoa và coi đó là trọng tâm của đổi mới phương pháp dạy học. 

"Việc này không chỉ ảnh hưởng lớn tới chủ trương xã hội hóa trong việc biên soạn và phát hành sách giáo khoa, mà còn hệ trọng hơn nó có thể tác động tới tinh thần đổi mới mà toàn ngành đang hướng tới về mặt phương pháp", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Cần nhất là phải đủ giáo viên và nhà giáo thực sự sống được bằng nghề - Ảnh 5.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà phát biểu tại phiên họp

Vấn đề lớn lúc này là tiến hành đổi mới theo chiều sâu

“Như đánh giá trong phần đầu của báo cáo giám sát đã nêu, việc triển khai đã đạt được những kết quả quan trọng đáng ghi nhận, đã tạo chuyển biến tích cực. Điều đó chứng tỏ chủ trương là đúng, đường đi là đúng, cách làm đang đúng, đúng về cái lớn cái căn bản. 

Hiện nay đang giữa chặng đường, những khó khăn vướng vấp ban đầu là khó tránh khỏi, nhưng nó đang được khắc phục và cải thiện và ngày càng tốt thêm. 

Vấn đề lớn lúc này là tiến hành đổi mới theo chiều sâu, đổi mới phương pháp dạy, học, kiểm tra đánh giá,  gia tăng chiều chất lượng của đổi mới, tăng cường các điều kiện cho đổi mới thành công, cố gắng ổn định chính sách cho tới hết chu kỳ đổi mới.

Sau năm 2025 khi có những sản phẩm đầu ra thực sự của chương trình mới rồi tính tới những điều chỉnh chính sách lớn nếu có”, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nêu quan điểm.

Nên có nghị quyết riêng để thúc đẩy đổi mới giáo dục

Gửi kiến nghị tới Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng cho rằng, ngoài Nghị quyết giám sát chuyên đề này, nên có nghị quyết riêng để thúc đẩy đổi mới giáo dục.

Cần có nhất lúc này là một Nghị quyết giao cho Bộ GDĐT chuẩn bị và trình Chính phủ, trình Quốc hội các phương án tăng cường các điều kiện đảm bảo cho đổi mới giáo dục, đặc biệt và quan trọng nhất làm sao cho đủ giáo viên, làm sao thu nhập đủ để giáo viên thực sự sống bằng nghề, thấy được động viên và tiếp tục phấn đấu đổi mới và tự đổi mới, hết lòng vì học trò, gánh vác tốt và yên tâm với công việc nặng nhọc nhiều áp lực.

Bộ trưởng nhấn mạnh: “Nhân tố quyết định thành công đổi mới là yếu tố con người, là thầy cô giáo. Giới hạn của số lượng và chất lượng nhà giáo, giới hạn của năng lực và trình độ của nhà giáo là giới hạn của đổi mới và giới hạn chất lượng giáo dục.  

Bên cạnh đó, cũng cần đủ  trường lớp, trường lớp được kiên cố, khang trang, đủ nhà công vụ cho giáo viên vùng xa, đủ nhà vệ sinh cho trường học, đủ trang thiết bị cho giáo dục, đủ đầu tư tài chính cho các hoạt động… 

Nếu không có những cái tối thiểu đó thì ngành giáo dục, các nhà giáo có nỗ lực mấy cũng khó đạt được các kỳ vọng và mục tiêu lớn”.

Cần nhất là phải đủ giáo viên và nhà giáo thực sự sống được bằng nghề - Ảnh 6.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp

Phải làm nổi bật tình hình giáo dục phổ thông tiếp tục có chuyển biến tích cực

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cơ bản thống nhất với báo cáo của Đoàn giám sát và các ý kiến phát biểu tại phiên họp, nhất là ý kiến của Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đều rất tâm huyết và có giá trị.

Chủ tịch Quốc hội bày tỏ thống nhất cao với việc đánh giá của Đoàn giám sát. Đó là việc Chính phủ tổ chức quán triệt, tổ chức triển khai Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 nhất quán và trách nhiệm. 

Chủ tịch Quốc hội cho rằng cần phải làm nổi bật tình hình giáo dục phổ thông tiếp tục có chuyển biến tích cực, đạt được nhiều kết quả quan trọng và rất đáng ghi nhận.

Điểm lại những kết quả nổi bật đạt được, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, hệ thống văn bản được ban hành tương đối toàn diện, bao quát các mạch, các lĩnh vực theo yêu cầu đổi mới và đúng với tinh thần Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14. 

Chương trình giáo dục phổ thông mới nhìn chung được xây dựng công phu, nghiêm túc, có tính kế thừa và phát triển, bám sát mục tiêu, yêu cầu và nội dung đổi mới.

Hệ thống giáo khoa, tài liệu giáo dục được tổ chức biên soạn, thẩm định, phê duyệt, in và phát hành cơ bản là theo đúng tiến độ, đáp ứng cơ bản nhu cầu dạy và học. Đội ngũ giáo viên được bố trí tập huấn đầy đủ phục vụ chương trình mới. 

Nhà nước cân đối ngân sách, ưu tiên bố trí kinh phí và huy động các nguồn lực để đầu tư cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị và triển khai chương trình mới.

Cần đánh giá kỹ hơn về chủ trương một chương trình nhiều bộ sách giáo khoa

Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần đánh giá kỹ hơn về chủ trương một chương trình nhiều bộ sách giáo khoa, kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn triển khai. 

Đồng thời, đánh giá chương trình và các nội dung trong các bộ sách giáo khoa đã đáp ứng được yêu cầu mục tiêu xuyên suốt của cải cách lần này là chuyển trọng tâm từ cung cấp và truyền thụ kiến thức sang trọng tâm là nâng cao năng lực và phẩm chất người học hay chưa?

Chủ tịch Quốc hội cho rằng thực hiện chương trình này chưa lâu còn phải tiếp tục theo dõi và đánh giá. Nhấn mạnh với tinh thần cầu thị, cần phải tiếp tục xem xét chương trình này; tiếp tục nghiên cứu, đánh giá việc tích hợp các môn học ở bậc THCS; đổi mới phương pháp đánh giá chất lượng giáo dục, thi, kiểm tra…

Về vấn đề chủ trương xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ đây là chủ trương đúng, tuy nhiên cần phải đánh giá kỹ cách hiểu về Nghị quyết số 88/2014/QH13. 

Theo đó, xã hội hóa trong lĩnh vực giáo dục nhưng vẫn phải bảo đảm Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong phát triển sự nghiệp giáo dục. Chủ tịch Quốc hội đề nghị lần giám sát này phải thấm nhuần quan điểm này.

Cần nhất là phải đủ giáo viên và nhà giáo thực sự sống được bằng nghề - Ảnh 7.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu kết luận phiên họp

Ưu tiên bố trí đầy đủ ngân sách cho giáo dục và đào tạo

Kết luận phiên họp, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết: Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất cao và cho rằng, cần tiếp tục quán triệt quan điểm của Đảng, "giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu", "đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển, được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội". Cần phải ưu tiên bố trí đầy đủ ngân sách cho giáo dục và đào tạo theo quy định.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu Chính phủ tiếp tục chỉ đạo việc rà soát văn bản hết hiệu lực cùng với Luật Giáo dục năm 2005; khẩn trương ban hành đủ văn bản quy định chi tiết các nội dung được giao trong Luật Giáo dục 2019.

Đồng thời, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 theo lộ trình, bảo đảm tiến độ, chất lượng. Tiếp tục chỉ đạo nghiên cứu, hoàn thiện, phát triển Chương trình giáo dục phổ thông 2018 phù hợp với mục tiêu, yêu cầu đặt ra. 

Rà soát, đánh giá tác động về việc tích hợp nội dung các môn học ở bậc THCS. Tiếp tục chú trọng việc hướng dẫn việc đổi mới nội dung giáo dục, phương pháp giáo dục, phương pháp đánh giá chất lượng giáo dục...

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng thời đề nghị Chính phủ sớm ban hành phương pháp định giá sách giáo khoa, theo quy định của Luật giá vừa được Quốc hội thông qua, bảo đảm kiểm soát chặt chẽ chi phí sản xuất, tiết giảm chi phí trung gian, giảm tỷ lệ chiết khấu để giảm giá sách giáo khoa. 

Chỉ đạo nghiên cứu, hoàn thiện các quy định về lựa chọn sách giáo khoa theo hướng đề cao vai trò, trách nhiệm của giáo viên, cơ sở giáo dục và việc sử dụng sách giáo khoa của học sinh.

Đề nghị Chính phủ nghiên cứu thấu đáo, đánh giá tác động, nêu rõ những khó khăn, hạn chế, làm rõ trách nhiệm khi chưa có 1 bộ sách giáo khoa của nhà nước theo tinh thần của Nghị quyết 88 của Quốc hội; xem xét trình Quốc hội cho ý kiến về chủ trương giao Bộ GĐĐT chuẩn bị một bộ sách giáo khoa của Nhà nước theo đúng tinh thần Nghị quyết 88.

Có cơ chế miễn tiền bản quyền với việc xuất bản bộ sách giáo khoa do Nhà nước là chủ sở hữu quyền tác giả. Việc in, phát hành, cung ứng sách khoa thực hiện theo cơ chế xã hội hóa. Đồng thời, tiếp tục khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia biên soạn sách giáo khoa theo đúng tinh thần Nghị quyết 88.