Thông qua Nghị quyết về nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức cụ thể của các cơ quan của Quốc hội

Chiều 18/2, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Phiên họp để xem xét, thông qua Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức cụ thể của các cơ quan của Quốc hội. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành Phiên họp.

Trình bày Tờ trình tóm tắt dự thảo Nghị quyết về nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức cụ thể của các cơ quan của Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng cho biết, ngày 08/02/2025, Ban soạn thảo dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội đã có Tờ trình số 315/TTr-BST về dự thảo Nghị quyết về nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể và cơ cấu tổ chức của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội. Dự thảo Nghị quyết đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại phiên họp thứ 42 (tháng 02/2025).

Trên cơ sở ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và ý kiến của các cơ quan, Ban soạn thảo đã tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết gửi cơ quan thẩm tra. 

Dự thảo Nghị quyết gồm 06 chương, 26 điều, quy định về: Cơ cấu tổ chức và nguyên tắc làm việc của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội; Nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội; Nhiệm vụ, quyền hạn của Thường trực Hội đồng, Thường trực các Ủy ban, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban và các thành viên khác của Hội đồng, Ủy ban; Về Vụ chuyên môn và việc bảo đảm điều kiện hoạt động của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội.

Dự thảo Nghị quyết đã quy định cụ thể cơ cấu tổ chức của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, của Thường trực Hội đồng, Thường trực các Ủy ban; xác định rõ nguyên tắc làm việc của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban; không xác định Tiểu ban thuộc cơ cấu tổ chức của Hội đồng, Ủy ban mà là một hình thức tổ chức hoạt động của Hội đồng, Ủy ban.

Báo cáo thẩm tra nội dung này cho thấy, cơ quan thẩm tra tán thành với sự cần thiết ban hành và các nội dung cơ bản của dự thảo Nghị quyết. 

Hồ sơ dự thảo Nghị quyết được chuẩn bị nghiêm túc, đầy đủ và bảo đảm chất lượng theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đủ điều kiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định. 

Các nội dung của dự thảo Nghị quyết được xây dựng trên cơ sở tổng hợp đề xuất của các cơ quan, đã được Ban soạn thảo nghiên cứu kỹ lưỡng và tiếp thu tối đa ý kiến tham gia của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Văn phòng Quốc hội.

Trên cơ sở các nội dung đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp thứ 42 và ý kiến của đại biểu Quốc hội thảo luận tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9 về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội, cơ quan thẩm tra đề nghị bỏ quy định về chế độ trách nhiệm tại Điều 5; bổ sung 01 điều (Điều 21) vào dự thảo Nghị quyết quy định cụ thể về thẩm quyền tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ đối với các chức danh tại Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội và rà soát quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng Dân tộc và từng Ủy ban của Quốc hội, của Thường trực Hội đồng, Thường trực Ủy ban, của Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban để bảo đảm đồng bộ, thống nhất với Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội, Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật đang được trình Quốc hội thông qua, không bỏ trống, không trùng lắp về lĩnh vực, nhiệm vụ của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội.

Phát biểu chỉ đạo tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức cụ thể của các cơ quan của Quốc hội rất kịp thời với Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội vừa được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9 (ngày 17/2).

Chủ tịch Quốc hội ghi nhận, đánh giá cao Ban soạn thảo tích cực, khẩn trương trong việc xây dựng, hoàn thiện hồ sơ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến. Việc hoàn thiện, nâng cấp quy định sẽ góp phần nâng cao chất lượng hoạt động các cơ quan của Quốc hội; quán triệt quan điểm tinh gọn bộ máy, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.

Việc Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội với 100% đại biểu có mặt tán thành cho thấy vai trò vị trí của Quốc hội, dưới sự lãnh đạo của Đảng, thực hiện Hiến pháp và các luật có liên quan, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cần bám sát chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng Dân tộc, các ủy ban của Quốc hội được quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội, đảm bảo kế thừa, đồng bộ, thống nhất, cân đối giữa các cơ quan.

Về những nội dung cụ thể, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn yêu cầu, trong quá trình tổ chức thực hiện cần tiếp tục đánh giá, rà soát, đề xuất điều chỉnh nếu thấy chưa hợp lý.

Tán thành cao với các quy định về cơ cấu tổ chức, của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, việc bổ sung quy định về chế độ làm việc, quy định rõ phạm vi, thẩm quyền, trách nhiệm, loại công việc cần giải quyết của các cơ quan sẽ đáp ứng yêu cầu thực tiễn, phù hợp với tính chất, yêu cầu công việc của từng chủ thể liên quan, đảm bảo giải quyết kịp thời các nhiệm, vụ, công việc phát sinh.

Nhiệm vụ của Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban trước mắt vẫn kế thừa nguyên trạng nhiệm vụ của các cơ quan trước khi thực hiện sắp xếp để phân định nhiệm vụ, quyền hạn. Tập trung điều chỉnh bước đầu một số nội dung công việc giữa các cơ quan đảm bảo tính cân đối hài hòa, không bỏ trống, trùng lắp nhiệm vụ là đúng chủ trương. 

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí cơ chế mỗi cơ quan tập trung thẩm tra, giám sát, theo dõi hoạt động thuộc trách nhiệm của 2-3 bộ, ngành ở Trung ương để đảm bảo cân đối, hài hòa, tránh dồn việc cho một số cơ quan…

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng lưu ý, nghị quyết cần xác định rõ hơn mối quan hệ giữa Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban, Thường trực Hội đồng Dân tộc, Thường trực các Ủy ban, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban và Văn phòng Quốc hội trong việc quản lý các vụ chuyên môn. 

Ngay sau phiên họp này, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu khẩn trương hoàn thiện các quy định liên quan đến cơ cấu, tổ chức, chế độ làm việc, đơn vị chuyên môn giúp việc, đảm bảo điều kiện hoạt động, không làm gián đoạn, ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan…

Phát biểu kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, qua thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao ban soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra làm việc khẩn trương, nghiêm túc các ý kiến góp ý. 

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị sớm trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nghị quyết thay thế Nghị quyết số 22/2022/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Văn phòng Quốc hội; Quy định về sự phối hợp giữa Văn phòng Quốc hội với Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội.

Tại Phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành biểu quyết. Kết quả, 100% thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt tán thành thông qua Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức cụ thể của các cơ quan của Quốc hội.

Cũng tại Phiên họp, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét, thông qua các nghị quyết về số lượng và phê chuẩn danh sách thành viên các cơ quan của Quốc hội khóa XV.