Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình báo cáo giải trình, làm rõ những vấn đề mà các đại biểu Quốc hội quan tâm tại Phiên chất vấn và trả lời chất vấn vào sáng nay (20/6) - Ảnh: VGP/Nguyễn Hoàng
Trước khi trả lời chất vấn Đại biểu Quốc hội tại Phiên chất vấn và trả lời chất vấn vào sáng nay (20/6), thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã có báo cáo giải trình, làm rõ những vấn đề mà các đại biểu Quốc hội quan tâm.
Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trân trọng cảm ơn các vị đại biểu Quốc hội đã quan tâm, đồng tình và đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết, sâu sắc, trách nhiệm về các báo cáo của Chính phủ; Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình khẳng định, Chính phủ lắng nghe, nghiêm túc tiếp thu ý kiến của Quốc hội và trân trọng báo cáo, giải trình về một số vấn đề trọng tâm.
Cụ thể, cập nhật tình hình kinh tế-xã hội 6 tháng, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết, đầu kỳ họp, Chính phủ đã báo cáo Quốc hội về tình hình kinh tế-xã hội (KTXH) 4 tháng đầu năm 2025.
Cập nhật cho thấy tình hình KTXH tiếp tục xu hướng tích cực, tăng trưởng được thúc đẩy, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm.
Tính chung 6 tháng, nhiều chỉ tiêu, chỉ số tốt hơn so với cùng kỳ năm trước. Ước sớm tại thời điểm tháng 5/2025, khả năng GDP Quý II có thể đạt khoảng 7,6% so với cùng kỳ, tương ứng GDP 6 tháng đầu năm dự báo đạt khoảng 7,3% (kịch bản đề ra 7,58%), thuộc nhóm tăng trưởng cao nhất khu vực, thế giới, trong đó cả 3 khu vực nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ đều duy trì đà tăng trưởng tốt;
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) dự báo tăng khoảng 3,2%; thu NSNN ước đạt 66,2% dự toán; thu hút FDI tiếp tục là điểm sáng với tổng vốn đăng ký ước đạt trên 20 tỷ USD và vốn thực hiện ước đạt khoảng 12 tỷ USD, cho thấy Việt Nam tiếp tục là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài.
Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng, cán cân thương mại duy trì xuất siêu; giải ngân vốn đầu tư công cao hơn cùng kỳ cả về tỉ lệ và khối lượng.
Chính trị-xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được giữ vững; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; đối ngoại, hội nhập quốc tế được đẩy mạnh; uy tín, vị thế đất nước được nâng lên. Các tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực đối với triển vọng kinh tế Việt Nam.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cũng cho rằng, chúng ta còn không ít hạn chế, bất cập và gặp nhiều khó khăn, thách thức, đúng như nhiều vị đại biểu Quốc hội đã nêu.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương thực hiện quyết liệt, hiệu quả những nhiệm vụ, giải pháp trong các lĩnh vực, phấn đấu đạt mức cao nhất mục tiêu năm 2025.
Đề cập đến các giải pháp đồng bộ, trọng tâm để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 8% trở lên trong năm 2025, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, trong bối cảnh khó khăn, thách thức lớn hơn thời cơ thuận lợi, dự báo kết quả tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm 2025 là rất tích cực, đáng trân trọng, tự hào.
Tuy nhiên, mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025 là thách thức rất lớn. Thời gian tới, Chính phủ tập trung chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, hành động quyết liệt hơn để thúc đẩy tăng trưởng đạt mục tiêu đề ra, đồng thời giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.
Trong đó, làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống. Cụ thể, về đầu tư, phấn đấu giải ngân vốn đầu tư công đạt 100% kế hoạch, nhất là đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án, công trình quan trọng, trọng điểm quốc gia; khẩn trương nghiên cứu và xây dựng Cổng một cửa đầu tư quốc gia và cấp tỉnh; đẩy mạnh hợp tác công - tư (PPP); tiếp tục thu hút đầu tư nước ngoài có chọn lọc, ưu tiên các dự án quy mô lớn, công nghệ cao…
Về xuất khẩu, khai thác hiệu quả 17 FTA đã ký kết và thúc đẩy các FTA mới để đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng, phấn đấu tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2025 tăng 12%, xuất siêu 30 tỷ USD; chủ động thúc đẩy thương mại hài hòa, bền vững với Hoa Kỳ, Trung Quốc và các đối tác lớn.
Về tiêu dùng, hoàn thiện cơ chế, chính sách về thuế, tín dụng để hỗ trợ tăng sức mua, kích cầu tiêu dùng; tăng cường kết nối cung-cầu, đẩy mạnh Cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam; quyết liệt phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng; phấn đấu tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng khoảng 12%.
Tăng cường xúc tiến, quảng bá du lịch, mở rộng chính sách visa, phấn đấu đạt 120-130 triệu lượt khách nội địa và 22-23 triệu lượt khách quốc tế trong năm 2025.
Thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, trong đó tập trung triển khai các nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thương mại điện tử, các mô hình kinh doanh mới; tiếp tục triển khai quyết liệt Đề án 06; hỗ trợ, thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển.
Sớm xây dựng khu thương mại tự do tại một số địa phương, nghiên cứu mô hình "cảng miễn thuế". Triển khai kịp thời Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Nghiên cứu xây dựng cơ chế chính sách khai thác không gian vũ trụ, không gian biển, không gian ngầm…
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình: Phấn đấu đạt mức cao nhất các mục tiêu năm 2025 - Ảnh: VGP/Nguyễn Hoàng
Cho biết việc bắt đầu từ ngày 1/7/2025 chính thức vận hành chính quyền địa phương hai cấp, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, thực hiện các nghị quyết, kết luận của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương khẩn trương tổ chức triển khai bảo đảm đúng tiến độ, đáp ứng đúng mục tiêu tổng thể chủ trương tinh gọn bộ máy gắn với xây dựng chính quyền địa phương hai cấp và nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của chính quyền các cấp.
Trong 6 tháng đầu năm, Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp của Chính phủ đã định hướng sắp xếp, tổ chức lại địa giới, trung tâm hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập ở địa phương; chỉ đạo việc thực hiện phân cấp, phân quyền, hướng dẫn cụ thể về tổ chức bộ máy, biên chế, vị trí việc làm và quy trình sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức bảo đảm đúng quy định, đồng thời ổn định tâm lý và tạo động lực làm việc cho đội ngũ cán bộ sau sáp nhập.
Nhằm kịp thời tháo gỡ vướng mắc, nhanh chóng ổn định tổ chức bộ máy vận hành chính quyền địa phương hai cấp ngay từ ngày 1/7/2025, Chính phủ tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo: Tiếp tục rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, nhất là về các lĩnh vực ưu tiên, cấp bách. Quản lý tổng biên chế năm 2025 được giao, thực hiện tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.
Giải quyết tốt chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy.
Thực hiện bố trí, sắp xếp trụ sở, phương tiện và điều kiện làm việc của các cơ quan cấp tỉnh, cấp xã mới; rà soát, thống kê xử lý hiệu quả tài sản công và trụ sở dôi dư sau sắp xếp, hợp nhất. Quyết định chỉ định Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND của các tỉnh, thành phố mới kịp thời.
Về công tác xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết, Đảng, Quốc hội, Chính phủ luôn dành nhiều thời gian, nguồn lực trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật, coi đây là "đột phá của đột phá" để tạo ra các động lực tăng trưởng mới, khơi thông mọi nguồn lực cho phát triển nhanh, bền vững.
Tại Kỳ họp thứ 9, Chính phủ đã trình Quốc hội số lượng luật, nghị quyết lớn nhất từ trước đến nay tại 1 Kỳ họp với 42 luật, nghị quyết, trong đó trình xem xét, thông qua 39 luật, nghị quyết với nhiều nội dung đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa lịch sử, tháo gỡ các điểm nghẽn để huy động mọi nguồn lực cho phát triển KTXH.
Chính phủ ban hành Nghị quyết số 140/NQ-CP về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW của Bộ Chính trị, tiếp tục đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, bảo đảm hài hòa yêu cầu quản lý nhà nước và khuyến khích đổi mới, sáng tạo. Đồng thời, kịp thời ban hành các văn bản quy định chi tiết thi hành.
Thời gian tới, nhiệm vụ xây dựng quy định hướng dẫn các Luật mà Quốc hội mới ban hành là rất nặng nề. Trong năm 2025, Chính phủ sẽ tập trung rà soát, tăng cường phối hợp để hoàn thiện hệ thống pháp luật; phát huy tính chủ động, sáng tạo của các bộ, ngành, địa phương; tăng cường phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; thường xuyên đôn đốc, tổ chức kiểm tra việc thực hiện, xử lý trách nhiệm trong trường hợp chậm ban hành văn bản hướng dẫn.
Đề cập tới nội dung về tập trung hoàn thành các công trình trọng điểm quốc gia; triển khai và khởi công các công trình trọng điểm mới, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, kết cấu hạ tầng KTXH được phát triển theo hướng đồng bộ, hiện đại, ưu tiên cho các dự án trọng điểm, quan trọng về đường bộ cao tốc, đường sắt tốc độ cao, sân bay, cảng biển, hạ tầng năng lượng, công nghiệp, giáo dục, y tế, xã hội và đạt được nhiều kết quả rất nổi bật.
Chính phủ tích cực triển khai các Nghị quyết của Quốc hội về chủ trương đầu tư tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc-Nam, đẩy mạnh triển khai dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, đường cao tốc Bắc-Nam phía đông giai đoạn 2021-2025, Vành đai 4 Hà Nội, Vành đai 3 TPHCM, 3 tuyến cao tốc Đông-Tây...
Từ nay đến cuối năm, thông tuyến đường bộ cao tốc từ Cao Bằng đến Cà Mau; cơ bản hoàn thành xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành; khởi công tuyến đường sắt Lào Cai-Hà Nội - Hải Phòng, cao tốc Hà Nội - Vientiane (đoạn Vinh - Thanh Thủy), cao tốc Cà Mau-Đất Mũi, cao tốc Tân Phú - Bảo Lộc - Liên Khương và cảng Hòn Khoai.
Triển khai hiệu quả Quy hoạch điện VIII điều chỉnh; hoàn thành và đưa vào vận hành các dự án điện, truyền tải quan trọng như Thủy điện Hòa Bình mở rộng (480 MW), Quảng Trạch 1 (1.430 MW), Nhơn Trạch 3 và 4 (1.600 MW), đường dây 500 kV Lào Cai-Vĩnh Yên.
Phát triển hạ tầng số đồng bộ, hiện đại, phấn đấu triển khai thêm ít nhất 55.000 trạm phát sóng mới 5G trong năm 2025. Chủ động hoàn thiện các thủ tục đầu tư các dự án lớn giai đoạn 2026-2030.
Nhân kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Chính phủ đã tổ chức khánh thành và khởi công 80 công trình có ý nghĩa thúc đẩy tăng trưởng và phục vụ an sinh xã hội.
Tiến tới thiết thực kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Chính phủ đang tích cực chỉ đạo chuẩn bị khánh thành, khởi công tối thiểu 80 công trình trọng điểm, quan trọng mới.
Về phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng nhái, xâm phạm sở hữu trí tuệ, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho hay, thời gian qua, công tác này được tập trung triển khai và đạt kết quả tích cực.
Từ đầu năm 2025 đến nay, Thủ tướng Chính phủ ban hành 5 công điện, 1 chỉ thị và nhiều văn bản chỉ đạo; các lực lượng chức năng triển khai quyết liệt Đợt cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên toàn quốc.
Trong 5 tháng đầu năm, Bộ Công an đã phát hiện, triệt phá nhiều đường dây sản xuất, buôn bán sữa, thực phẩm, thuốc chữa bệnh, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả; hàng hóa giả mạo xuất xứ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ quy mô lớn, nghiêm trọng; bắt giữ, xử lý trên 40.000 vụ việc buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; thu ngân sách 6.583tỷ đồng; khởi tố hình sự 1.737 vụ và 3.043 đối tượng.
Trong Đợt cao điểm (từ ngày 15/5/2025 đến 15/6/2025) đã phát hiện, bắt giữ, xử lý hơn 10.400 vụ; tạm giữ hàng hóa tang vật trị giá trên 4.000 tỷ đồng; thu nộp NSNN hơn 1.200 tỷ đồng; khởi tố 204 vụ với 378 bị can.
Tuy nhiên, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ vẫn diễn biến rất phức tạp.
Thời gian tới, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo thực hiện hiệu quả công tác đấu tranh, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; quyết liệt ngăn chặn đẩy lùi tội phạm với tinh thần "không khoan nhượng, không có vùng cấm"; rà soát, sửa đổi, bổ sung kịp thời các văn bản quy phạm pháp luật liên quan; khắc phục ngay bất cập trong công tác kiểm tra, giám sát, hậu kiểm; xử lý nghiêm cán bộ, công chức, viên chức suy thoái, tham nhũng, tiếp tay, thông đồng với vi phạm.
Tăng cường tuyên truyền, vận động doanh nghiệp, nhân dân tham gia tích cực tham gia, và tham gia có trách nhiệm để phát hiện sớm, đấu tranh, ngăn chặn ngay từ cơ sở, từ nơi xuất phát.
Liên quan đến nội dung tháo gỡ, xử lý các dự án vướng mắc, tồn đọng, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết, thời quan qua, sau các giai đoạn phát triển, do nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan, cả nước đã phát sinh nhiều dự án vướng mắc, tồn đọng.
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án trên để khơi thông nguồn lực, góp phần phát triển KTXH.
Đến hết tháng 4/2025, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã giải quyết, tháo gỡ vướng mắc để đưa vào vận hành, kinh doanh, tiếp tục đầu tư, khởi động đầu tư cho 867 dự án thuộc các lĩnh vực năng lượng tái tạo, bất động sản, bệnh viện với tổng giá trị ước tính khoảng 371,8 nghìn tỷ đồng.
Thời gian tới, Chính phủ sẽ tiếp tục triển khai các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, chỉ đạo của Bộ Chính trị, tập trung xử lý khó khăn, vướng mắc đối với các dự án đã được nêu trong báo cáo KTXH năm 2025.
Về phát triển nhà ở xã hội, xóa nhà tạm, nhà dột nát, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình khẳng định, phát triển nhà ở xã hội, xóa nhà tạm, nhà dột nát là chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước, có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Thời gian qua, nhiều chương trình, đề án phát triển nhà ở xã hội, xóa nhà tạm, nhà dột nát được triển khai rộng khắp và đạt nhiều kết quả tích cực. Thủ tướng Chính phủ đã phát động Phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát trên toàn quốc trong năm 2025.
Chính phủ đã ban hành Kế hoạch triển khai Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.
Về phát triển nhà ở xã hội, cả nước đã quy hoạch 1.309 vị trí với 9.737 ha đất, hầu hết các địa phương đều dành đủ quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội. Thực hiện Đề án Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, phấn đấu hết năm 2025 đạt 49%. Đến nay, cả nước có 686 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô khoảng 628.000 căn; trong 5 tháng đầu năm, đã hoàn thành trên 22,6 nghìn căn.
Về xóa nhà tạm, nhà dột nát, đến hết ngày 14/6/2025, cả nước đã hỗ trợ gần 207.000 căn, trong đó khánh thành hơn 155,5 nghìn căn, đang xây dựng hơn 51,3 nghìn căn. Đến nay đã có 31/63 tỉnh, thành phố hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát.
Thời gian tới, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, xóa nhà tạm, nhà dột nát; hoàn thành cơ bản mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước trước ngày 31/8/2025; riêng hỗ trợ nhà ở cho thân nhân liệt sĩ, người có công hoàn thành trước ngày 27/7/2025; khẩn trương triển khai Nghị quyết của Quốc hội về chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội; các tỉnh, thành phố triển khai quyết liệt, phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội được giao năm 2025.
"Chính phủ trân trọng cảm ơn và mong tiếp tục nhận được sự lãnh đạo sát sao của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, sự giám sát kịp thời của Quốc hội, Chủ tịch nước, sự đồng hành của cả hệ thống chính trị và toàn quân, toàn dân để chúng ta tăng tốc, vươn mình hướng tới kỷ niệm 2 mốc 100 năm, vào năm 2030 trở thành nước có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao", Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình phát biểu.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng 20/6, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã trả lời sâu sắc, thẳng thắn nhiều nhóm vấn đề quan trọng được đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước quan tâm, từ ổn định kinh tế vĩ mô, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, đến phát triển văn hóa, ứng phó với rủi ro thương mại quốc tế và giải quyết khiếu nại kéo dài.
Trả lời chất vấn của đại biểu Mai Khanh (Ninh Bình) về các giải pháp điều hành để đạt mục tiêu tăng trưởng 8% năm 2025 và tạo nền tảng tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026 - 2030, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình khẳng định, để đạt hai mục tiêu 100 năm (tức đến 2030 là 100 năm thành lập Đảng, 2045 là 100 năm thành lập nước), lựa chọn của chúng ta là tăng trưởng năm nay 8% và những năm tiếp theo không dưới 10%.
Trong điều kiện nhiều khó khăn, tình hình kinh tế thế giới, xung đột, cạnh tranh thương mại, Chính phủ sẽ tập trung làm mới các động lực tăng trưởng hiện có như đầu tư nước ngoài, tiêu dùng, thúc đẩy các công trình trọng điểm quốc gia.
Đồng thời tìm kiếm, phát triển những động lực tăng trưởng mới, như: Phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, bán dẫn, chip, AI. Đây là những dư địa phát triển rất lớn trong thời gian hiện nay mà thế giới cũng đang lựa chọn.
Theo Phó Thủ tướng Thường trực, trong bối cảnh hiện nay, Đảng có những chủ trương hết sức quyết liệt, đó là phát triển kinh tế tư nhân, phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số quốc gia, đặc biệt là đổi mới tư duy trong xây dựng thể chế, để tháo gỡ những nguồn lực cho sự phát triển.
Để bảo đảm ổn định, Chính phủ sẽ tăng cường việc điều hành kinh tế, tài khóa, nền tài chính quốc gia một cách linh hoạt, phù hợp, khơi thông các nguồn lực trong nhân dân và cũng đề xuất với Đảng, Quốc hội có những giải pháp để huy động các nguồn lực mới, như việc phát triển Trung tâm tài chính tại Việt Nam.
Đặc biệt, Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh một trong những giải pháp rất quan trọng mà chúng ta đang tiến hành, thu hút sự quan tâm của trong nước và ngoài nước, được dư luận đánh giá rất cao, đó là cuộc cách mạng về tổ chức, sắp xếp lại địa giới hành chính của các tỉnh, bỏ chính quyền cấp huyện và tổ chức lại bộ máy tinh gọn hơn.
Liên quan đến câu hỏi của đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh (đoàn Quảng Nam) về triển khai mô hình chính quyền hai cấp tại địa phương từ 1/7 tới, Chính phủ có giải pháp trọng tâm gì để chỉ đạo bảo đảm bộ máy vận hành hiệu quả, thông suốt, không để gián đoạn hoạt động hành chính trong điều kiện mới? Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính, tổ chức lại chính quyền địa phương 2 cấp là một chủ trương rất lớn, được xã hội rất hoan nghênh, hướng đến nhiều mục tiêu.
"Với việc sắp xếp lại chính quyền hai cấp, chúng ta sẽ tạo ra bộ máy chính quyền gần dân, xóa trung gian, có một quy mô kinh tế, một không gian kinh tế phát triển đa dạng và đủ lớn, đủ sức cạnh tranh trong nước và quốc tế, một bộ máy tổ chức tinh gọn, đội ngũ cán bộ được lựa chọn, biên chế thì tinh giản", Phó Thủ tướng Thường trực nói.
Theo chủ trương của Bộ Chính trị, chính quyền địa phương 2 cấp sẽ vận hành bắt đầu từ ngày 1/7/2025. Chắc chắn trong quá trình vận hành bộ máy mới sẽ có những khó khăn. Đây là điều Đảng, Chính phủ, Quốc hội đã lường trước.
Chính vì vậy, Chính phủ đã khẩn trương xây dựng hoàn thành hệ thống nghị định để tăng phân cấp phân quyền cho cho địa phương. Đây cũng là nguyện vọng nhiều năm nay của các chính quyền địa phương.
Phó Thủ tướng Thường trực cho biết, khoảng hơn 100 nhiệm vụ của cấp huyện được chuyển về tỉnh, gần 600 nhiệm vụ của cấp huyện được chuyển về xã, việc vận hành và hiểu ngay được việc này không phải là dễ dàng. Do đó, Chính phủ đã tập huấn toàn quốc, đồng thời cũng có các cơ chế để giải đáp những yêu cầu của cơ sở và của người dân.
Theo đó, có ba cơ chế được thiết lập. Một là, Chính phủ, tất cả các bộ, ngành phải thiết lập đường dây nóng được công khai trên toàn quốc để thông qua đây, người dân và chính quyền địa phương có thể hỏi về dịch vụ công, về chức năng nhiệm vụ...
Thứ hai, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, triển khai trợ lý ảo. Theo đó, trợ lý ảo có thể cung cấp thông tin và cung cấp 1.800 dịch vụ công cho người dân, có thể giải quyết ngay những câu hỏi của chính quyền cơ sở.
Thứ ba, Chính phủ duy trì việc kiểm tra, các ban chỉ đạo để hướng dẫn các địa phương. Trong quá trình vận hành có vấn đề khó khăn, các địa phương tập hợp, báo cáo để Chính phủ tháo gỡ.
Bộ Chính trị cũng duy trì 19 đoàn do các đồng chí Bộ Chính trị, Ban Bí thư làm trưởng đoàn theo sát các địa phương trong suốt quá trình vận hành của chính quyền 2 cấp để kịp thời giải đáp các khó khăn vướng mắc.
Đối với cán bộ, để giảm áp lực cho trung tâm hành chính, đã duy trì một bộ phận cán bộ ở trụ sở cấp tỉnh nơi sát nhập tại chỗ để đảm bảo sát cơ sở, nắm bắt kịp thời, kiểm soát tình hình tại chỗ và hướng dẫn kịp thời.
Chính phủ quan tâm đến bố trí nơi ở, phương tiện đi lại, trường học cho con em cán bộ và các chính sách hỗ trợ kèm theo để đảm bảo điều kiện làm việc thuận lợi trong bối cảnh bộ máy tổ chức mới.
Trả lời đại biểu Khang Thị Mào (Yên Bái) về phát triển văn hóa, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh: “Chúng ta đã có nghị quyết về phát triển văn hóa, Quốc hội cũng đã thông qua chương trình quốc gia về phát triển văn hóa. Chủ trương của Đảng và mong muốn của người dân gặp nhau. Có thể nói là chúng ta đã làm rất nhiều công việc và đời sống văn hóa cũng đã nâng lên rất đáng kể".
Trong thời gian tới, đầu tư cho các nguồn lực văn hóa sẽ tiếp tục được tăng cường. Phó Thủ tướng Thường trực cho rằng cần sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và cộng đồng để hiện thực hóa chương trình quốc gia về văn hóa mà Quốc hội đã thông qua.
“Nguồn lực đã có, giải pháp đã rõ, vấn đề hiện nay là tổ chức thực hiện. Điều quan trọng là hành động có trách nhiệm và quyết liệt từ Trung ương tới địa phương để thực hiện tốt chương trình mục tiêu quốc gia này", Phó Thủ tướng Thường trực nói.
Phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng 20/6 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Trước câu hỏi của đại biểu Tạ Văn Hà (Quảng Nam) liên quan đến việc Hoa Kỳ dự kiến áp thuế lên tới 46% đối với một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh: "Chưa đặt ra câu chuyện là 46%, bởi chúng ta vẫn đang trong quá trình đàm phán và nỗ lực làm mọi việc để câu chuyện 46% không xảy ra. Quyết tâm của Chính phủ là như vậy".
Trong thời gian qua, chúng ta đã có những nỗ lực từ cấp cao nhất. Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ và các bộ ngành đã có nhiều hành động. Hiện nay, đoàn công tác của Chính phủ đang đàm phán và triển vọng đàm phán là tích cực, để hiểu biết nhau hơn và cố gắng đạt được mục tiêu.
Tuy nhiên, trước những biến động khó lường, chúng ta cũng cần có chiến lược dài hơi. Chính phủ dưới sự lãnh đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Ban chấp hành Trung ương đã chủ động trong việc tái cơ cấu nền kinh tế.
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh đến chiến lược lâu dài là tái cơ cấu nền kinh tế, thúc đẩy chế biến sâu, tìm kiếm và mở rộng thị trường mới trên cơ sở phát huy lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do đã ký kết, không phụ thuộc vào một thị trường.
"Trong trường hợp có những rủi ro, Chính phủ sẽ sẵn sàng bằng các giải pháp về thuế, về phí, hỗ trợ cho doanh nghiệp để góp phần hỗ trợ, giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp", Phó Thủ tướng Thường trực nói.
Trả lời chất vấn của đại biểu Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc) về các giải pháp trọng tâm để giải quyết dứt điểm các vụ việc còn tồn đọng kéo dài, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, giữ vững ổn định xã hội, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình khẳng định xử lý khiếu nại, tố cáo kéo dài là một nhiệm vụ chính trị lớn được Chính phủ đặc biệt chú trọng.
Tổng Bí thư Tô Lâm đã trực tiếp làm việc với Chính phủ và Thanh tra Chính phủ về vấn đề này. Hiện còn 226 vụ việc khiếu nại, tố cáo kéo dài và mục tiêu là giải quyết dứt điểm trước ngày 30/6. Chính phủ đã thành lập các đoàn công tác do lãnh đạo Chính phủ, Thanh tra Chính phủ đến các địa phương để cùng với các địa phương giải quyết các vụ kiện kéo dài này.
Cho đến nay, nhiều địa phương làm rất tốt, ví dụ như Nam Định, Hà Nội đã chủ động rà soát, giải quyết theo đúng quy định của pháp luật, đối thoại với người dân và tạo được sự đồng thuận của người dân. Tại hơn 20 địa phương, nhiều vụ trong số hơn 200 vụ đã được giải quyết, còn lại thì đang tiếp tục để giải quyết dứt điểm.
“Chúng ta bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân nhưng đồng thời phải tuân thủ pháp luật và giữ vững kỷ cương phép nước”, Phó Thủ tướng Thường trực nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình khẳng định, việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam được đánh giá là quyết định rất sáng suốt của chúng ta trong giai đoạn hiện nay và rất cần thiết - Ảnh: VGP
Trả lời chất vấn Đại biểu Quốc hội về nội dung xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho rằng, các khó khăn trong xây dựng thì các đại biểu cũng đã chỉ ra rất rõ nhưng tất cả các đại biểu đều có chung quan điểm, thấy cần thiết phải làm, phải xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.
Đặt vấn đề "Muốn xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam chúng ta cần phải chuẩn bị những gì?", Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, thực tế, chúng ta đã và đang làm được nhiều nội dung liên quan.
Về mặt pháp luật, Quốc hội đang thảo luận Nghị quyết nhằm ban hành một khuôn khổ pháp lý chung và Chính phủ đang triển khai xây dựng một loạt các cơ chế, chính sách, nghị định liên quan; các cơ quan tư pháp cũng được giao xây dựng các đề án để hình thành các khuôn khổ pháp lý trong giải quyết các tranh chấp. Như vậy, về mặt luật pháp, chúng ta tạo được hành lang pháp lý vững chắc.
Về mặt nhân lực, hai địa phương là TPHCM và TP. Đà Nẵng được giao nhiệm cũng đã có Nghị quyết của Ban Thường vụ Thành ủy về triển khai xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế; chủ động lựa chọn đội ngũ cán bộ để đưa đi đào tạo ở nước ngoài, đồng thời cũng đã tìm kiếm và mời gọi các chuyên gia tài chính từ nước ngoài về nước làm việc.
"Chúng tôi đã tiếp cận với một số kiều bào, nghe tin này kiều bào rất phấn khởi và nói sẵn sàng trở về Việt Nam để làm việc, đồng thời cũng sẵn sàng tham gia đào tạo nguồn nhân lực để vận hành Trung tâm tài chính trong thời gian tới", Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho hay.
Về cơ sở vật chất, hai Thành phố đã dành quỹ đất quy hoạch cho Trung tâm tài chính. Đây là vấn đề mới và hôm nay khi bàn về vấn đề quy hoạch này, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đề nghị Quốc hội cho phép Chính phủ và 2 thành phố có thể điều chỉnh quy hoạch này trong quy hoạch tổng thể để sẵn sàng đưa vùng đất mà 2 thành phố chuẩn bị cho Trung tâm tài chính quốc tế.
Cụ thể, tại Thành phố Đà Nẵng dự kiến khoảng 350 ha, TPHCM khoảng hơn 600 ha. Hiện có rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài cũng đã bày tỏ ý định đến 2 thành phố này để xây dựng các dự án liên quan.
Nhấn mạnh, về công nghệ thông tin và khả năng kết nối, không có cách nào khác là chúng ta phải học tập, nghiên cứu và đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin đủ mạnh, đủ an toàn, có khả năng kết nối toàn cầu để phục vụ trung tâm tài chính, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết: "Chúng tôi cũng đặt ra yêu cầu kiểm duyệt hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin trong các Trung tâm tài chính cần phải rất thông thoáng và thuận tiện để hỗ trợ tốt nhất cho các nhà đầu tư có nhu cầu đầu tư vào trung tâm tài chính".
Ngoài hạ tầng trực tiếp phục vụ cho trung tâm tài chính, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh: Điều quan trọng nhất mà nước ta đang có sẵn đó nền kinh tế năng động, phát triển, có nhu cầu vốn rất lớn, có khả năng hấp thu một lượng vốn lớn mà quốc tế mang tới đây và với định hướng phù hợp với xu thế quốc tế là tài chính xanh, tài chính số và một nền chính trị, xã hội ổn định của Việt Nam chính là yếu tố hấp dẫn đặc biệt đối với các nhà đầu tư quốc tế. Đây là những yếu tố chúng ta có sẵn và cần tiếp tục củng cố, duy trì để ngày càng ổn định và bền vững hơn./.