Độc quyền cung cấp pháo hoa có trái Chỉ thị của Thủ tướng, dẫn đến tiêu cực?

Bộ Quốc phòng nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Bình Thuận do Văn phòng Chính phủ chuyển đến với nội dung: 

"Cử tri phản ánh, từ năm 1990, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị về cấm đốt pháo hoa và được cả nước ủng hộ vì các tác hại của việc đốt pháo gây ra. 

Tuy nhiên, vài năm gần đây, người dân được phép mua và sử dụng một số loại pháo hoa trong dịp lễ, tết do Bộ Quốc phòng cung cấp. 

Cử tri đặt câu hỏi việc này có phù hợp với chỉ thị của Thủ tướng không? Bên cạnh đó, cử tri lo ngại việc độc quyền cung cấp sản phẩm pháo hoa có thể dẫn đến các tiêu cực trong quản lý, mua bán sản phẩm này".

Về câu hỏi nêu trên của cử tri, Bộ Quốc phòng trả lời như sau:

1. Đối với nội dung "Cử tri phản ảnh, từ năm 1990, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị về cấm đốt pháo hoa và được cả nước ủng hộ vì các tác hại của việc đốt pháo gây ra. Tuy nhiên, vài năm gần đây, người dân được phép mua và sử dụng một số loại pháo hoa trong dịp lễ, tết do Bộ Quốc phòng cung cấp. Cử tri đặt câu hỏi việc này có phù hợp với chỉ thị của Thủ tướng không?":

Theo quy định tại Nghị định số 137/2020/NĐ-CP ngày 27/11/2020 của Chính phủ về quản lý, sử dụng pháo: Cơ quan, tổ chức cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ được sử dụng pháo hoa trong các trường hợp sau: Lễ, tết, sinh nhật, cưới hỏi, hội nghị, khai trương, ngày kỷ niệm và trong hoạt động văn hóa, nghệ thuật (Khoản 1 Điều 17); cơ quan, tổ chức, cá nhân khi sử dụng pháo hoa chỉ được mua pháo hoa tại các tổ chức, doanh nghiệp được phép sản xuất kinh doanh pháo hoa (Khoản 2 Điều 17); chỉ tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng được kinh doanh pháo hoa (Khoản 2 Điều 14).

Do đó, nội dung cử tri đề cập "vài năm gần đây, người dân được phép mua và sử dụng một số loại pháo hoa trong dịp lễ, tết do Bộ Quốc phòng cung cấp" không trái với Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ.

2. Đối với nội dung "Cử tri lo ngại việc độc quyền cung cấp sản phẩm pháo hoa có thể dẫn đến các tiêu cực trong quản lý, mua bán sản phẩm này":

a) Về nội dung độc quyền cung cấp sản phẩm pháo hoa

Căn cứ các quy định tại Điều 5 và Danh mục số 10 ban hành kèm theo Nghị định số 94/2017/NĐ-CP ngày 10/8/2017 của Chính phủ về hàng hóa, dịch vụ, địa bàn thực hiện độc quyền nhà nước trong hoạt động thương mại; Điều 3 Nghị định số 96/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 của Chính phủ quy định điều kiện về an ninh, trật tự đối với một số ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện; Điều 14 Nghị định số 137/2020/NĐ-CP ngày 27/11/2020 về quản lý, sử dụng pháo. 

Theo đó, pháo hoa và các dịch vụ liên quan đến pháo hoa thuộc Danh mục hàng hóa, dịch vụ, địa bàn thực hiện độc quyền nhà nước trong hoạt động thương mại; sản xuất, kinh doanh pháo hoa thuộc ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về an ninh, trật tự; chỉ tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng được phép kinh doanh pháo hoa. Việc quy định như trên nhằm bảo đảm quản lý chặt chẽ hoạt động sản xuất, kinh doanh pháo hoa, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

b) Về lo ngại việc độc quyền cung cấp sản phẩm pháo hoa có thể dẫn đến các tiêu cực

Nghị định số 137/2020/NĐ-CP của Chính phủ đã có quy định cụ thể về nguyên tắc quản lý, sử dụng pháo, thuốc pháo (Điều 4), các hành vi bị nghiêm cấm (Điều 5); đồng thời quy định cụ thể về trách nhiệm của các bộ, ngành và Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong việc quản lý, sử dụng pháo, gồm: Bộ Công an (Điều 20), Bộ Quốc phòng (Điều 21), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Điều 22), các bộ, ngành có liên quan (Điều 23), Ủy ban nhân dân các cấp (Điều 24).

Bên cạnh đó, về chế tài hành chính, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình. Trong đó, có các hình thức xử phạt vi phạm quy định về quản lý, sử dụng pháo (Điều 11).

Nghị định số 137/2020/NĐ-CP và Nghị định số 144/2021/NĐ-CP được ban hành và có hiệu lực, việc quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh pháo hoa đã được thực hiện chặt chẽ, bảo đảm trật tự an ninh, an toàn xã hội.