Đề nghị đưa "bóng cười", khí N2O dùng cho giải trí vào danh mục nghề cấm đầu tư kinh doanh

Tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV, các đại biểu Quốc hội thảo luận ở hội trường về Dự án Luật Đầu tư (sửa đổi).

Tại Nghị trường, đại biểu Phạm Trọng Nhân (Đoàn ĐBQH Thành phố Hồ Chí Minh) đã khẩn thiết đề nghị Quốc hội bổ sung bóng cười, khí N2O, dùng cho mục đích giải trí và các chất hướng thần mới vào danh mục ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh. Đại biểu nhấn mạnh, Điều 6 của dự thảo luật về danh mục nghề cấm đầu tư kinh doanh chính là "cái vòng gác đầu tiên của hệ thống pháp luật" và là nơi "chúng ta xác lập những giới hạn đỏ".

Ngộ độc N2O gây tổn thương thần kinh tủy sống gần như tuyệt đối

Dẫn chứng từ thực tế, đại biểu Phạm Trọng Nhân đưa ra cảnh báo về khí cười N2O là chất hướng thần mới, đang đi đúng theo "con đường hủy hoại sức khỏe" như bài học từ thuốc lá điện tử, nhưng với tốc độ nhanh hơn và hậu quả nặng hơn. Mâu thuẫn được chỉ ra là một sản phẩm được y tế cảnh báo, công an truy quét, báo chí lên tiếng nhưng lại nằm ngoài vòng pháp luật, cụ thể là các điều khoản cấm đầu tư kinh doanh ngay trong dự luật này.

Đại biểu chỉ ra rằng, thị trường bóng cười được mô tả là "thị trường năm không": không phép, không tiêu chuẩn chất lượng, không điểm kiểm định độc tính, không truy xuất nguồn gốc, không báo cáo y tế định kỳ. Đây là một thị trường vận hành hoàn toàn nằm ngoài vùng kiểm soát của nhà nước và giải pháp duy nhất được đề xuất là đóng cửa nó ngay tại Điều 6 của Luật Đầu tư (sửa đổi)

Theo Quochoi.vn, để tăng tính xác thực, đại biểu Phạm Trọng Nhân dẫn chứng từ nghiên cứu liên tiếp tại Bệnh viện Bạch Mai cho thấy ngộ độc N2O gây tổn thương thần kinh tủy sống gần như tuyệt đối, chứng minh mức độ nguy hiểm vượt xa hình dung thông thường. 

Nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ tổn thương tủy sống từ 60% đến 100%; tỷ lệ liệt chi lên đến 82,9%; nồng độ hormone Cystatin tăng gấp năm lần mức bình thường, dấu hiệu của tình trạng phá hủy bao Myelin cấp tính; nhiều bệnh nhân chỉ sử dụng vài tuần đến vài tháng đã tàn phế. Điều đáng lo ngại nhất là 100% bệnh nhân trong các nghiên cứu đều có di chứng sau điều trị, không ai phục hồi hoàn toàn.

Cùng với đó, khí N2O gây hại theo hai cơ chế độc học đã được chứng minh rất rõ: N2O làm bất hoạt vitamin B12 - chất thiết yếu để nuôi dưỡng vỏ bọc bảo vệ sợi thần kinh. Khi vỏ này bị mất đi, tủy sống và hệ thần kinh bị tổn thương, dẫn đến tê bì, yếu liệt và thậm chí liệt vĩnh viễn. N2O tạo cảm giác hưng phấn giống như nhóm Opioids, khiến người dùng dễ bị lệ thuộc và phải tăng liều rất nhanh. Hai cơ chế này cộng hưởng khiến người trẻ vừa bị tổn thương thần kinh vừa bị nghiện, rất khó phục hồi.

Đề nghị giao Chính phủ xây dựng tiêu chí nhận diện các chất hướng thần mới

Đại biểu Phạm Trọng Nhân khẳng định, nguyên tắc quản trị rủi ro trong y tế, môi trường hóa chất, dược phẩm đều khẳng định: khi rủi ro cao, hậu quả nghiêm trọng, nhóm bị ảnh hưởng là thanh thiếu niên, công cụ kiểm soát chủ yếu chính là phải ưu tiên phòng ngừa, “việc đợi đủ dữ liệu tức là phải "đợi đủ số phận bị hủy hoại". Về tiền lệ quốc tế, nhiều quốc gia đã cấm N2O hoặc các chất hướng thần mới và không quốc gia nào gặp phải vấn đề pháp lý quốc tế khi bảo vệ thanh thiếu niên.

Từ thực tế này, đại biểu đề nghị bổ sung bóng cười, khí N2O, dùng cho mục đích giải trí và các chất hướng thần mới vào Điều 6 theo hướng cấm tuyệt đối. Đồng thời, giao cho Chính phủ xây dựng tiêu chí nhận diện các chất hướng thần mới để cập nhật kịp thời, rà soát toàn bộ khí công nghiệp và khí thực phẩm để ngăn chặn việc lợi dụng vỏ bọc thương mại.