Hằng ngày có đến 10 triệu lượt người tiếp cận với các thông tin về hoạt động, chỉ đạo điều hành của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ phát ra, trên các nền tảng khác nhau.
Cổng Thông tin điện tử (TTĐT) Chính phủ đã đánh dấu chặng đường 19 năm phát triển vào ngày 10/01/2025, khẳng định vai trò quan trọng trong việc minh bạch hóa thông tin, hỗ trợ truyền thông chính sách và thúc đẩy chuyển đổi số. Nhìn lại chặng đường đó, với tư cách là một bạn đọc thường xuyên, tôi thấy Cổng đã làm tốt trong nhiều khía cạnh.
Cổng đã thực hiện hiệu quả sứ mệnh minh bạch hóa thông tin. Minh bạch hóa không chỉ là việc cung cấp thông tin, mà còn là xây dựng lòng tin, thúc đẩy đồng thuận xã hội và nâng cao hiệu quả quản trị. Là kênh thông tin chính thức và đáng tin cậy, Cổng đảm bảo truyền đạt nhanh chóng, chính xác và nhất quán các quyết định, chính sách và văn bản pháp luật của Chính phủ đến người dân và doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, nơi thông tin dễ bị bóp méo.
Vai trò này trở nên đặc biệt quan trọng trong những thời điểm nhạy cảm như đại dịch COVID-19, khi Cổng kịp thời công khai các chỉ thị về giãn cách xã hội, hỗ trợ kinh tế và thông tin y tế. Điều này giúp giảm thiểu hoang mang trong cộng đồng, giúp người dân hiểu rõ tình hình, tăng cường sự tuân thủ và hạn chế tin đồn sai lệch, tạo nền tảng vững chắc cho sự đồng thuận xã hội. Vào thời điểm đó, thông tin về hoạt động và chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ có thể tiếp cận tới hơn 80% số người dùng facebook ở Việt Nam.
Minh bạch hóa thông tin thông qua Cổng TTĐT Chính phủ không chỉ mang lại lợi ích nội bộ, mà còn nâng cao uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Việc công khai chính sách và các cam kết quốc tế đã góp phần cải thiện chỉ số quản trị minh bạch, thể hiện năng lực quản trị hiệu quả và thái độ cởi mở của Chính phủ, qua đó thu hút sự quan tâm và đánh giá tích cực từ các tổ chức quốc tế, nhà đầu tư và đối tác toàn cầu. Đồng thời, tính minh bạch trong cung cấp thông tin còn giúp củng cố niềm tin của người dân vào Chính phủ, tạo sự yên tâm và sẵn sàng ủng hộ các chính sách công, xây dựng một xã hội đoàn kết và đồng lòng đối mặt với các thách thức chung.
Bên cạnh đó, minh bạch hóa thông tin còn tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy cải cách. Khi mọi hoạt động của Chính phủ được công khai rõ ràng, người dân và các tổ chức xã hội có điều kiện giám sát tốt hơn, từ đó gây áp lực tích cực buộc các cơ quan hành chính phải hoạt động minh bạch và hiệu quả hơn, góp phần giảm thiểu tham nhũng và nâng cao chất lượng quản trị.
Với những vai trò to lớn như vậy, Cổng TTĐT Chính phủ không chỉ là một nền tảng thông tin, mà còn là công cụ chiến lược để Chính phủ xây dựng một hệ thống quản trị hiện đại, bền vững và đáng tin cậy, đáp ứng kỳ vọng của người dân và phù hợp với yêu cầu hội nhập quốc tế.
Cổng không chỉ là kênh truyền tải thông tin, mà còn đóng vai trò quan trọng như một cầu nối giữa Chính phủ và người dân, doanh nghiệp, tạo ra không gian đối thoại và tham vấn chính sách hiệu quả.
Thông qua các chuyên mục như "Người dân góp ý, "Doanh nghiệp hiến kế" và các buổi tọa đàm trực tuyến, Cổng đã khuyến khích sự tham gia tích cực của người dân, doanh nghiệp và chuyên gia trong quá trình xây dựng chính sách. Điều này giúp Chính phủ thu thập được các góc nhìn đa chiều và đảm bảo các chính sách phản ánh thực tiễn, phù hợp với nhu cầu của xã hội.
Việc tổ chức các buổi tọa đàm trực tuyến tạo cơ hội cho các chuyên gia và người dân đóng góp ý kiến của mình cho việc xây dựng chính sách. Những ý kiến thu thập từ thực tiễn mang tính ứng dụng cao, giúp các quyết sách trở nên hợp lý và khả thi hơn, tránh được các sai lầm do thiếu thông tin hoặc nhận thức không đầy đủ. Đồng thời, khi người dân cảm thấy ý kiến của mình được lắng nghe và phản hồi nghiêm túc, họ sẽ có xu hướng ủng hộ và tuân thủ các chính sách, góp phần tạo ra sự đồng thuận xã hội mạnh mẽ trong việc giải quyết các vấn đề chung.
Tuy nhiên, để phát huy hiệu quả cao hơn, Cổng và các cơ quan liên quan cần xây dựng một quy trình chọn lọc và xử lý ý kiến chặt chẽ hơn. Lượng ý kiến thu thập từ các nền tảng đối thoại có thể rất lớn và đa dạng về chất lượng, do đó cần áp dụng các công cụ công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích, chọn lọc và xác định những ý kiến có giá trị thực sự. Bên cạnh đó, tính minh bạch trong phản hồi kết quả cũng rất quan trọng. Người dân cần được biết ý kiến của họ đã được xem xét và ảnh hưởng ra sao đến các quyết định, từ đó củng cố lòng tin và khuyến khích sự tham gia bền vững trong tương lai.
Để cải thiện hơn nữa, Cổng cần phát triển thêm các công cụ tương tác thân thiện và dễ sử dụng, mở rộng đối tượng tham gia, đặc biệt là nhóm yếu thế và các khu vực khó tiếp cận. Đồng thời, cần đẩy mạnh các chiến dịch truyền thông nhằm nâng cao nhận thức về quyền tham gia của người dân trong việc xây dựng chính sách công. Với những cải tiến này, vai trò cầu nối của Cổng không chỉ dừng lại ở việc thu thập ý kiến, mà còn góp phần quan trọng vào việc xây dựng các chính sách hợp lý, khả thi và được sự đồng thuận cao, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của xã hội.
Về mặt chuyển đổi số, Cổng đã góp phần đồng bộ hóa thông tin trên nhiều nền tảng như Facebook, Zalo, và YouTube, twitter, viber… mở rộng phạm vi phục vụ và tăng tính gần gũi với người dân. Trong bối cảnh quốc gia đang thúc đẩy chuyển đổi số, việc tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) để hỗ trợ hướng dẫn thực thi chính sách là hướng đi phù hợp, giúp nâng cao hiệu quả phục vụ và đảm bảo thông tin chính sách đến được với nhóm yếu thế.
Ngoài ra, Cổng còn đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hình ảnh quốc gia trên trường quốc tế. Thông qua việc công khai các cam kết như Net-zero 2050 và các chính sách phát triển bền vững, Cổng đã góp phần quảng bá Việt Nam như một quốc gia minh bạch, đổi mới và hội nhập sâu rộng, thu hút sự quan tâm và đánh giá cao từ cộng đồng quốc tế.
Tuy đạt được nhiều thành tựu, Cổng vẫn cần cải thiện để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân và doanh nghiệp. Tôi xin đề xuất một số khuyến nghị như sau: 1. Cải thiện hơn nữa giao diện người dùng để trở nên trực quan, thân thiện hơn; 2. Xây dựng hệ thống cá nhân hóa thông tin dựa trên AI để phù hợp với từng đối tượng; 3. Tăng cường bảo mật dữ liệu cá nhân khi áp dụng các công nghệ mới; 4. Phát triển các công cụ khảo sát người dùng nhằm hiểu rõ hơn nhu cầu của họ.
Nhìn chung, Cổng TTĐT Chính phủ đã và đang thực hiện rất tốt vai trò của mình trong minh bạch hóa thông tin, hỗ trợ truyền thông chính sách và thúc đẩy chuyển đổi số. Với những nỗ lực cải thiện và đổi mới, Cổng hoàn toàn có thể phát triển mạnh mẽ hơn, trở thành công cụ truyền thông chiến lược hiệu quả của Chính phủ không chỉ ở Việt Nam mà còn trên trường quốc tế.
TS. Nguyễn Sĩ Dũng