Bộ trưởng Đào Hồng Lan giải trình về bảo đảm vaccine cho Chương trình tiêm chủng mở rộng

Giải trình về vấn đề bảo đảm vaccine cho Chương trình tiêm chủng mở rộng, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, trong nhiều năm qua, Bộ Y tế triển khai Chương trình tiêm chủng mở rộng, với 10 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho trẻ em và phụ nữ trong cả nước. 

Giai đoạn 2016-2020, thực hiện Quyết định số 1125 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu y tế, dân số 2016-2020. 

Bộ Y tế được bố trí kinh phí ngân sách trung ương để mua sắm tập trung vaccine cho chương trình tiêm chủng mở rộng, thuốc chống lao, thuốc kháng HIV, vitamin A. Ký hợp đồng với nhà cung ứng, cấp phát cho các địa phương thực hiện.

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, đối với các vaccine sản xuất trong nước gồm 9 loại. Các vaccine này chỉ có một nhà sản xuất trong nước. Đây là những đơn vị trực thuộc Bộ Y tế nên Bộ đã thực hiện cơ chế đặt hàng đối với tất cả các loại vaccine sản xuất trong nước theo đúng quy định. 

Đối với các vaccine nhập khẩu, Bộ Y tế thực hiện cơ chế mua sắm thông qua tổ chức UNICEF theo hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt, hoặc thực hiện đấu thầu tập trung đối với các loại vaccine đủ điều kiện có 3 đăng ký trở lên.

Giai đoạn 2021-2022, do chương trình Mục tiêu y tế, dân số theo Quyết định 1125 chỉ được thực hiện hết năm 2020. 

Đồng thời, theo Luật Đầu tư công sửa đổi 2019 không còn chương trình mục tiêu y tế, dân số mà chỉ còn một số hoạt động lồng ghép vào nội dung chi của ba chương trình mục tiêu quốc gia 2021-2025 và không có nội dung mua vaccine, các nội dung còn lại chuyển thành các nhiệm vụ thường xuyên của các bộ, các cơ quan trung ương, các địa phương.

Vì vậy, để có lộ trình phù hợp khi chuyển đổi cơ chế từ mua sắm bằng ngân sách Trung ương chuyển giao cho các địa phương triển khai thực hiện, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 129 năm 2020 về phân bổ ngân sách Trung ương 2021. 

Bộ Y tế được giao nguồn dự toán từ ngân sách Trung ương thực hiện mua sắm để cung ứng vaccine cho Chương trình tiêm chủng mở rộng, đảm bảo cho năm 2021-2022.

Năm 2022 dịch COVID-19 đã ảnh hưởng đến một số nội dung của Chương trình ở nhiều địa phương, Bộ Y tế đã chỉ đạo các tỉnh, thành phố tăng cường tiêm thường xuyên vào các tháng cuối năm và rà soát các đối tượng tiêm vét, tiêm bổ sung, tiêm bù cho trẻ em, phụ nữ trên toàn quốc.

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, thực hiện nội dung của năm 2023, với mong muốn tiếp tục được thực hiện mua vaccine cho Chương trình tiêm chủng mở rộng, thuốc chống lao, thuốc kháng HIV, vitamin A để phục vụ cho các địa phương như các năm trước, Bộ Y tế đã đề nghị Bộ Tài chính xây dựng dự toán ngân sách nhà nước 2023, trong đó đề nghị bố trí kinh phí thực hiện các nhiệm vụ chuyển từ mục tiêu y tế, dân số về nhiệm vụ thường xuyên để mua vaccine cho chương trình tiêm chủng mở rộng, thuốc chống lao, thuốc kháng HIV, vitamin A. 

Tuy nhiên, các nhiệm vụ thuộc chương trình mục tiêu y tế, dân số chuyển thành nhiệm vụ chi thường xuyên của các bộ, ngành, địa phương nên theo quy định của Luật Đầu tư công, Bộ Y tế không được phân kinh phí để triển khai nhiệm vụ này.

Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, trong thời gian vừa qua, Bộ Y tế cũng đã rà soát nguồn vaccine gối đầu từ năm 2022 chuyển sang đến nay, đối với các vaccine sản xuất trong nước, Chương trình tiêm chủng mở rộng đã cung ứng đủ số lượng vaccine của năm 2022 và gối đầu đến tháng 7/2023. 

Riêng vaccine viêm gan B, vaccine phòng lao sử dụng đến tháng 8/2023, các vacine viêm não Nhật Bản, vaccine sởi, rubela… dùng đến quý III và quý IV/2023, vaccine uốn ván và bại liệt tiêm thực hiện ở các tuyến đủ đáp ứng đến hết năm 2023.

Hiện nay, Chương trình tiêm chủng mở rộng vẫn tiếp tục triển khai tiêm các vaccine sẵn có tại các điểm tiêm chủng của xã, phường. 

Đối với các thuốc lao, ARV, Vitamin A liều cao, Bộ Y tế tích cực làm việc với các nhà tài trợ và sử dụng nguồn thuốc sẵn có để đảm bảo cung ứng cho các địa phương. 

Đến nay, Bộ Y tế đang triển khai chiến dịch bổ sung vitamin A cho trẻ em trên toàn quốc, bắt đầu từ ngày Quốc tế thiếu nhi, 1/6. Hiện các địa phương đang tích cực để triển khai nhiệm vụ này.

Đối với vaccine nhập khẩu 5 trong 1, do năm 2022 tiến hành đấu thầu theo quy định, tuy nhiên không có nhà thầu tham gia. Để bảo đảm vaccine năm 2023, Bộ Y tế đã làm việc, lắng nghe, trao đổi với các địa phương và đã trình Chính phủ Tờ trình và dự thảo Nghị quyết về nội dung này. 

Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã chỉ đạo Bộ Y tế phối hợp với Bộ Tài chính để bố trí kinh phí, ngân sách Trung ương năm 2023 để Bộ Y tế mua sắm như những năm trước đây.

Bộ Y tế cũng đã có công văn gửi 63 tỉnh, thành phố, đến nay cũng đã tổng hợp đủ nhu cầu của 63 tỉnh, thành phố về mua vaccine. Bộ cũng đã chỉ đạo các đơn vị cung ứng vaccine sẵn sàng các công việc theo quy định. Đồng thời, để có căn cứ pháp lý, Đoàn Giám sát của Quốc hội, Chính phủ đồng ý trình Quốc hội tiếp tục thực hiện chương trình tiêm chủng mở rộng.

Để thuận lợi trong quá trình triển khai thực hiện, Bộ Y tế đề nghị Quốc hội cho bổ sung nội dung bố trí nguồn ngân sách Trung ương để tiếp tục thực hiện Chương trình mở rộng, trong khi chương trình mục tiêu y tế, dân số kết thúc. 

Bộ trưởng Đào Hồng Lan mong các ĐBQH ủng hộ nội dung này trong dự thảo Nghị quyết./.