Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9/2023, báo chí nêu vấn đề và đặt câu hỏi: Bộ LĐTB&XH đang lấy 2 phương án về nghỉ Tết Nguyên đán năm 2024. Vậy vì sao Bộ không lập một phương án nghỉ Tết cố định cho các năm để áp dụng chung, thay vì năm nào cũng lập phương án để xin ý kiến?
Trả lời báo chí, Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Lê Văn Thanh cho biết, theo căn cứ pháp lý, tại Khoản 3 Điều 112 Bộ luật Lao động quy định, hằng năm, căn cứ vào điều kiện thực tế, Thủ tướng Chính phủ quyết định cụ thể ngày nghỉ Tết âm lịch và ngày Quốc khánh.
Do đó, định kỳ hằng năm, Bộ LĐTB&XH tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ quyết định lịch nghỉ Tết và Quốc khánh trên cơ sở ý kiến các bộ ngành, các đơn vị liên quan.
Luật quy định nghỉ Tết âm lịch là 5 ngày, nghỉ Quốc khánh là 2 ngày. Với Tết âm lịch, 5 ngày có thể là trước hoặc sau Tết. Với ngày Quốc khánh thì có thể trước hoặc sau ngày 2/9.
Thực tiễn lịch nghỉ không cố định qua các năm, xen kẽ ngày cuối tuần thứ bảy, chủ nhật nên phải đưa ra phương án xin ý kiến. Từ đó, chọn phương án tối ưu nhất, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các đối tượng.
Ngoài ra, có những ngày nghỉ tết không trùng vào thứ bảy, chủ nhật nên phải tính toán để các cơ quan nhà nước và doanh nghiệp thuận lợi nhất.
Ví dụ, ngày lễ Quốc khánh sẽ được nghỉ thêm 1 ngày nhưng không ấn định là 1/9 hay 3/9 mà tùy cơ quan chức năng chọn ngày liền kề trước hay sau, tính toán có lợi nhất cho người lao động.
Bộ LĐTB&XH không quyết định phương án nào mà đưa ra phương án tối ưu, cụ thể để xin ý kiến các bộ, ngành, đặc biệt là Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.
Với các doanh nghiệp, phương án mở hơn để doanh nghiệp tùy theo đơn vị sản xuất có tính chất khác nhau, nhiều lao động xa, làm việc đặc thù, có thể quyết định thêm thời gian nghỉ tết. Song, doanh nghiệp phải thông báo trước 30 ngày để người lao động mua vé tàu xe.
Với phương án nghỉ Tết Giáp Thìn 2024, hiện nay Bộ LĐTB&XH đang lấy ý kiến bộ, ngành liên quan để đưa ra phương án tốt nhất.
Với việc nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài 5 ngày, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đang có ý kiến muốn nghỉ trước Tết 2-3 ngày để người lao động có thể về quê, sau đó nghỉ thêm 2-3 ngày nữa. Nhưng có những đơn vị muốn nghỉ một ngày thôi, sau đó nghỉ sau Tết dài hơn vì gắn với ngày thứ 7, chủ nhật của tuần kế tiếp.
Hiện nay, Bộ LĐTB&XH đang lấy ý kiến của các bộ ngành, các địa phương, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và công đoàn các địa phương để làm sao cho phù hợp nhất cho người lao động.
Tuy nhiên, phương án đưa ra chưa chắc phù hợp với tất cả mọi người nhưng sẽ tối ưu nhất, Thứ trưởng Bộ LĐTB&XH Lê Văn Thanh nhấn mạnh.